Naucz dziecko rozpoznawać, czym jest fake news

Przeczytaj także: Bezpieczne dziecko 2018

Dzieci w sieci nie zaskakują już chyba nikogo. Najmłodsi coraz częściej korzystają z portali społecznościowych i to nie tylko dla rozrywki, komunikacji czy podtrzymywania kontaktów towarzyskich, ale również po to, aby uzyskiwać niezbędne im wiadomości. I nie muszą to być wcale bieżące informacje z kraju i ze świata, ale np. niusy dotyczące konkursów organizowanych przez celebrytów, dostępnych na YouTube wypowiedzi influencerów czy słynnych wyzwań jak np. Blue Whale i Momo.

Mimo wszystkich zagrożeń, rodzice nie zostają z problemem sami

Wybór odpowiedniego oprogramowania antywirusowego w znaczącym stopniu upraszcza sprawę i wspiera opiekunów w chronieniu dzieci przed zagrożeniami. Dorośli mogą to zrobić bez konieczności zbytniego ingerowania w ich prywatność, czy odcinania małoletnich od wszystkich korzyści, jakie niesie ze sobą postępująca informatyzacja otaczającego nas świata. Moduł kontroli rodzicielskiej jest dużym wsparciem opiekunów we właściwym, mądrym rozwiązaniu wszelkich zagrożeń związanych z udziałem dziecka w wirtualnym świecie. - mówi Mariusz Politowicz, inżynier techniczny Bitdefender z firmy Marken.

Przeprowadzone przez Bitdefender badanie „Nastolatkowie, a niebezpieczeństwa Internetu” pokazuje, że większość amerykańskich nastolatków (12-16 lat) bardzo dobrze zna urządzenia mobilne: smartfon (75%), tablet (42%), laptop (40%) i są oni bardzo aktywni w większości znanych sieci społecznościowych.

Odróżnienie fake newsów od prawdziwych wiadomości jest dzisiaj nawet dla dorosłych nie lada wyzwaniem. Dla dzieci stanowi jeszcze większą trudność. Jednak rodzice mogą zrobić przynajmniej jedno: nauczyć je krytycznego myślenia.

Praktyczne i zabawne zajęcia dla rodzin „inteligentnych cyfrowo”

Jeżeli jesteś rodzicem lub nauczycielem zajmującym się tą sprawą, przyjrzyj się opisanym niżej zabawnym czynnościom, które pomogą dziecku zachować w Internecie rozsądek.

Zabawa w detektywa fałszywych wiadomości

Wydrukuj pewną liczbę wiadomości, zarówno fake newsów, jak i zgodnych z prawdą, i pokaż je dzieciom. Następnie odpowiedzcie wspólnie na następujące pytania:

• Kto to napisał (powiedział)?
• Dla kogo jest ta wiadomość? Kto może uznać ją za interesującą?
• Jakie jest zasadnicze przesłanie? Czy jest ono pozytywne, czy negatywne? Czy komuś może ono przynieść korzyść, czy wyrządzić krzywdę?
• Czy wiadomość jest kompletna? Czy nie brakuje w niej zeznań świadków, ważnych informacji o miejscu i czasie wydarzenia?
• Czy ktoś może zarobić rozpowszechniając taką wiadomość? Czy ktoś zapłacił za jej opublikowanie?
• Czy wierzysz, że to prawda?

Po takiej rozmowie poproś dzieci, by głosowały, czy wiadomość jest prawdziwa, czy fałszywa.

Zabawa w cyfrowego doktora

Gdyby opublikowana w Internecie wiadomość była „pacjentem”, jak należałoby sprawdzić czy zdrowy jest, czy chory? Otwórz wiadomość na komputerze (tablecie, smartfonie) i spójrz na:

• Nazwę strony i jej adres URL. Czy coś jest podejrzane?
• Jakość tekstu: właściwe użycie dużych liter, poprawność ortograficzna, gramatyczna i interpunkcyjna (np. pięć wykrzykników).
• Zapoznaj się z treścią i odpowiedz sobie na pytanie od kogo pochodzi wiadomość i czy jest jakiś link do wiarygodnego źródła.
• Obrazy i zdjęcia ilustrujące wiadomość: Czy są odpowiednie do tekstu? Czy zostały zrobione przez fotografa? Czy podane jest ich źródło?
• Jakie uczucia budzi ta wiadomość? Czy brzmi zbyt dobrze (źle), by mogła być prawdziwa?
• Rozejrzyj się w sieci i sprawdź, czy tę samą wiadomość można znaleźć na innych stronach internetowych. Jeśli historia jest prawdziwa, to z dużym prawdopodobieństwem publikują ją również inne źródła.