Fikcyjne sklepy internetowe - jak je rozpoznać?

Przeczytaj także: Sprawdź, jak przechytrzyć nieuczciwe sklepy internetowe

W Internecie, tak samo jak w rzeczywistości, czasami zdarza się, że ktoś próbuje nas oszukać. Jednym ze sposobów, jaki wykorzystują nieuczciwe osoby, są fikcyjne e-sklepy. Jak to działa? Oszuści tworzą stronę internetową do złudzenia przypominającą sklep online, zamieszczają na niej zdjęcia i opisy produktów, a potem dodają informację o promocji, której trudno się oprzeć.

Skuszeni niską ceną kupujemy kilka rzeczy z oferty, przelewamy pieniądze i niecierpliwie czekamy na przesyłkę. Problem polega na tym, że jeśli zrobiliśmy zakupy w fałszywym sklepie internetowym, to ona nigdy do nas nie dotrze. Aby mieć pewność, że kupujesz od uczciwego sprzedawcy, trzymaj się kilku wskazówek opracowanych wspólnie z Michałem Brzeszczakiem z Ikano Banku, specjalistą ds. przeciwdziałania nadużyciom.

1) Poszukaj opinii na temat sklepu

Jeżeli kupujesz w Internecie, wypracuj sobie nawyk sprawdzania sprzedawcy przed sfinalizowaniem transakcji. Opinie o e-sklepach znajdziesz m.in. na: forach internetowych. Rzetelni przedsiębiorcy bardzo często tworzą dla prowadzonych sklepów profile w mediach społecznościowych (najczęściej na Facebooku), na których również można znaleźć opinie klientów na temat jakości produktów czy szybkości realizacji zamówień.

2) Sprawdź, kiedy powstał sklep

Wiele o wiarygodności e-sklepu mówi również to, jak długo funkcjonuje w sieci. Według Bisnode jedynie 30 proc. sklepów działa dłużej niż 8 lat. Aby sprawdzić, kiedy strona internetowa została utworzona i kto jest jej właścicielem, możesz skorzystać z narzędzia WHOIS. Wystarczy, że w polu wyszukiwania wpiszesz adres interesującego Cię sklepu internetowego, a po chwili otrzymasz potrzebne informacje.

3) Porównaj oferowaną cenę z rynkową

Przyzwyczailiśmy się już do tego, że ten sam przedmiot w sklepie internetowym często jest tańszy niż w sklepie stacjonarnym. Dodatkowo dzięki zakupom online można zaoszczędzić podczas wyprzedaży czy specjalnych akcji, np. w czasie tzw. czarnego piątku (Black Friday). Przedsiębiorcy organizują także rozmaite promocje i akcje „czyszczenia magazynów”.

– Do zakupów w danym sklepie zwykle najbardziej motywują nas niskie ceny, dlatego właśnie nimi posługują się oszuści, żeby zachęcić nas do przelania im pieniędzy. Kiedy widzimy cenę znacznie niższą od rynkowej, prawdopodobieństwo, że mamy do czynienia z fikcyjnym sklepem, jest bardzo duże – podkreśla ekspert Ikano Banku Michał Brzeszczak.

4) Zwróć uwagę na rodzaj oferowanych sposobów płatności

O wiarygodności sklepu świadczą również dostępne metody płatności. Oszuści nie korzystają z pomocy pośredników (np. PayU, Przelewy24) i nie umożliwiają płatności kartą płatniczą, ale wymagają wpłaty bezpośrednio na wskazany numer rachunku bankowego. Jeżeli strona internetowa udająca e-sklep powstała w celu wyłudzenia pieniędzy, to prawdopodobnie nie będziemy mogli również skorzystać z opcji płatności za pobraniem, ponieważ wtedy za towar zapłacilibyśmy dopiero w momencie odbioru paczki.

5) Zapoznaj się z treścią regulaminu i polityki prywatności

Zarówno na stronie działających legalnie, jak i fałszywych sklepów internetowych znajdziesz zakładki „regulamin” i „polityka prywatności”. To właśnie tam znajdziesz informacje o terminach realizacji zamówienia i rozpatrzenia reklamacji. Czujność powinny wzbudzić zapisy dające sprzedawcy bardzo dużo czasu (np. 20 dni roboczych) na skompletowanie i wysyłkę zamówienia oraz brak adresu do zwrotów.

– Pamiętaj, że w regulaminie znajdziesz informację o firmie, do której należy dany sklep internetowy. Sprawdź, czy taka firma rzeczywiście istnieje, a jeśli tak – to od jak dawna. Spółek szukaj w KRS, a jednoosobowych działalności gospodarczych w CEiDG – dodaje Michał Brzeszczak.

6) Zwróć uwagę na błędy w opisie produktów i zdjęcia

Właściciele sklepów internetowych przykładają dużą wagę do opisów produktów i zamieszczanych zdjęć, bo to właśnie one często rozwiewają wątpliwości kupujących. W fałszywym sklepie internetowym nie znajdziesz unikalnych treści, mogą za to pojawić się literówki i błędy w opisach, które są wynikiem amatorskich i niedbałych tłumaczeń opisów ze stron zagranicznych producentów.

7) Sprawdź, czy połączenie jest szyfrowane protokołem TLS

Połączenie ze sklepem internetowym powinno być szyfrowane protokołem TLS (rozwinięciem protokołu SSL). Jeżeli tak jest, to adres witryny jest poprzedzony skrótem „https”, a nie „http”. Dla użytkowników oznacza to tyle, że wszelkie przekazywane przez nich dane są szyfrowane, zatem osoby niepożądane nie są w stanie ich przechwycić. Stosowanie bezpiecznego protokołu TLS jest szczególnie istotne, jeśli e-sklep umożliwia płatność kartą płatniczą. Kiedy wybrałeś taki sposób zapłaty, a połączenie nie jest szyfrowane, zrezygnuj z transakcji.

8) Sprawdź ważność certyfikatu bezpieczeństwa

Bezpieczeństwo przeglądania strony internetowej zapewnia także symbol zamkniętej kłódki, który jest widoczny w pasku adresu. Aktualnie nie wystarczy jednak tylko jego obecność, ponieważ oszuści coraz częściej wykorzystują ukradzione certyfikaty. Z tego względu warto kliknąć ikonę kłódki i poświęcić chwilę na zapoznanie się z treścią wywołanego okienka. To właśnie z zamieszczonych tam informacji dowiesz się, dla kogo został wystawiony certyfikat, kto go wystawił i do kiedy jest on ważny.

9) Skontaktuj się z działem obsługi klienta

Masz pytania dotyczące produktu lub jego wysyłki? Przed złożeniem zamówienia sprawdź, jak działa biuro obsługi klienta. Sklepy internetowe najczęściej utrzymują infolinię, choć bardzo możliwe, że pytanie będziesz mógł zadać również za pomocą e-maila lub specjalnego formularza. Gdy będziesz miał problem z dodzwonieniem się na podany numer lub nie otrzymasz odpowiedzi na swoją wiadomość, bądź ostrożny. Fikcyjne sklepy internetowe nie zatrudniają pracowników i klienci najczęściej nie uzyskują odpowiedzi na swoje pytania.

10) Zweryfikuj prawdziwość informacji o otrzymanych nagrodach

Aby wzbudzić zaufanie klientów, właściciele sklepów internetowych często zamieszczają znaki jakości, wyróżnienia, certyfikaty czy nagrody przyznane im przez portale zajmujące się tematyką e-commerce. Możesz szybko zweryfikować te informacje. Wystarczy, że sprawdzisz, czy organizator rzeczywiście istnieje i nagrodził sklep, w którym zamierzasz zrobić zakupy.

– Twoje podejrzenia powinien wzbudzić zwłaszcza nadmiar takich odznaczeń, bo to może świadczyć o tym, że sprzedawca za wszelką cenę próbuje się uwiarygodnić – podpowiada ekspert Ikano Banku.

Kupuj wygodnie i bezpiecznie

Ale czy rzeczywiście jest się czego bać? Doskonale wiemy, że w supermarkecie lub na osiedlowym bazarku ktoś może nam ukraść portfel, ale jednak robimy tam zakupy i nie myślimy o ryzyku utraty pieniędzy. Po prostu wypracowaliśmy sobie kilka nawyków, które je minimalizują, i skupiamy się na innych rzeczach, na przykład na trzymaniu się listy zakupów lub wyborze odpowiednich produktów.

Podobnie jest z zakupami w Internecie. Tam również może się zdarzyć, że ktoś będzie próbował nas oszukać, ale to po pierwsze rzadkie przypadki, a po drugie możemy się przed nimi skutecznie bronić. Wystarczy zachować zdrowy rozsądek. Jeśli widzimy cenę tak niską, że aż wzbudza nasze podejrzenia, to sprawdzamy wiarygodność sprzedawcy, zanim klikniemy „kup”. Gdy mamy jakieś wątpliwości, lepiej nie ryzykować i poszukać innej oferty. Być może będzie nieco drożej, ale za to nasze pieniądze będą bezpieczne, a zamówiony towar do nas dotrze.