Tydzień 23/2006 (05-11.06.2006)

Przeczytaj także: Tydzień 22/2006 (29.05-04.06.2006)

• Z ostatniej chwili. Europejski Bank Centralny podniósł po raz drugi w tym roku stopy procentowe za każdym razem o 25 pb. Obecnie stopa procentowa w strefie euro wynosi 2,75% podczas gdy w USA jest na poziomie 5% i wiele wskazuje, że nie jest to ostatnie słowo Fed w podwyżkach stóp. W innych krajach europejskich stopy te kształtują się między: Szwajcarią - 1,25%, a Wielką Brytanią - 4,5%. Wyjatkiem jest Turcja (15%).
• W opinii analityków światowego rynku paliw energetycznych rozmowy władz Unii i Rosji prowadzą do podpisania dokumentu, który co prawda nie zastąpi Europejskiej Karty Energetycznej (podpisanej przez 46 państw w 1991 roku), to jednak może być podstawą bezpieczeństwa energetycznego w całej Europie. Mówi się jednak o konieczności skorygowania unijnego planu liberalizacji rynku energetycznego. Jeśli te rozmowy nie zakończą się sukcesem, eksperci nie wykluczają utworzenie kartelu gazowego na wzór działającego od wielu już lat kartelu naftowego OPEC. Miałaby to być odpowiedź na brak postępu w liberalizacji tego rynku, na którym nie pojawili się nowi dostawcy, a nawet nasilił się "proces fuzji koncernów energetycznych i przejmowania przez monopolistów europejskich sieci dystrybucyjnych". Taki kartel gazowy byłby odpowiedzią na te procesy.
• Niedawno EBC podniósł stopę procentową o 0,25 punktu procentowego do poziomu 2,5% (w USA wynosi już 5%). Wysokie stopy ściągały kapitał do USA i kupowano tam obligacje rządowe. Teraz inwestorzy liczą na wzrost stóp w strefie euro nawet o pół punktu procentowego. Świadczy o tym coraz większe tempo wzrostu gospodarczego i wzrost inflacji do 2,5%. Powoli, lecz systematyczne spada wartość USD wobec euro i kurs amerykańskiej waluty jest coraz bliżej poziomu 1,3 USD/euro. Europejski Bank Centralny (EBC) wywiera na Włochy presję, by korygując tegoroczny budżet zmniejszył wydatki o 7 mld euro i deficyt budżetowy z 4,3-4,4% PKB do 3,8% PKB. W końcu 2005 roku dług publiczny Włoch wynosił ponad 106%PKB i do końca roku wzrośnie do 108%PKB.
• W I kw. 2006 r. tempo wzrostu gospodarczego Słowacji wyniosło 6,3% r/r (w IV kw. 2005 było na poziomie 7,4% r/r). Według prognoz tegoroczny wzrost gospodarczy wyniesie 6,2% r/r (6,1% r/r w 2005 roku), a inflacja na koniec roku wyniesie 4,2% (w 2005 r - 3,7%). Przewiduje się też spadek bezrobocia z 16,2% w końcu 2005 roku do 14,4% w końcu 2006 roku. Tegoroczny wzrost gospodarczy Słowacji wg banku centralnego wyniesie 3,7%, a wg rządu 5,8%.
• PKB Estonii wzrósł w I kw. 2006 r. o 11,6% i jest to najlepszy wynik w Unii (w IV kw 2005 r. wzrost ten wyniósł 11,1%).
• Bank centralny Turcji podniósł główną stopę procentową o 175 punktów bazowych do 15%. Majowa inflacja w tym kraju wyniosła 10%, znacznie więcej niż oczekiwano.
• Aerofłot wstrzymał decyzję o kupnie nowych samolotów do końca. Oficjalnym powodem jest wyczekiwanie na zmiany w projekcie oferowanego mu Airbusa A350. Wcześniej mówiono o zakupie Boeinga 787. To opóźnienie łączone jest z brakiem zgody USA przyjęcie Rosji do WTO.
• Pod Moskwą w Kałudze powstanie fabryka samochodów Volkswagena. Montaż Skody Octavia i modeli VW rozpocznie się w 2007 r. Od 2009 r. zdolności produkcyjne wzrosną do 115 tys. aut rocznie, a w dwa lata później do 250 tys. aut rocznie. W Rosji swoje fabryki mają już Ford i General Motors oraz francuski Renault. Obecnie koło Sankt Petersburga swoją fabrykę buduje japońska Toyota, zamiar budowy przedstawił też Nissan.
• Mittal Steel przedstawił Arcelorowi ostateczną ofertę połączenia obu koncernów. Od samego początku zarząd Arcelora odrzuca propozycję. Przedstawił też swoim akcjonariuszom koncepcję połączenia z rosyjskim koncernem Siewierstalem.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

Z MYŚLĄ O DALSZEJ PRZYSZŁOŚCI: ENERGETYKA I DEMOGRAFIA.

1. Wielka Bytania zamierza wprowadzić powszechny i obowiązkowy system emerytalny. Według tej propozycji wszyscy muszą należeć do pracowniczego programu emerytalnego w swojej firmie. Pracownicy będą wpłacać do systemu 4% swojego wynagrodzenia, pracodawcy 3%, a państwo dopłacałoby 1%. Wysokość świadczeń emerytalnych ma być uzależniona nie od tempa wzrostu cen - jak jest teraz - ale od wzrostu wynagrodzeń. Reforma miałaby wejść w życie w 2012 roku. Brytyjczycy będą też przechodzić na emeryturę dopiero po skończeniu 68 roku życia, a więc trzy lata później niż dotąd. Jest to odpowiedź na zmieniającą się sytuację demograficzną. Na początku tego roku Niemcy wydłużyli czas pracy o dwa lata, do 67 lat. To samo robią w USA. Także Czechy, Słowacja, Węgry, Łotwa, Litwa, Estonia - już zdecydowały o wydłużeniu czasu zatrudnienia. Austria i Francja w tym zakresie natrafiły na silny sprzeciw związków zawodowych.

W większości krajów starej Unii wiek emerytalny kobiet i mężczyzn jest podobny, jednak zmieniane jest prawo, mające na celu opóźnienie terminu przechodzenia na emeryturę. W Polsce mężczyźni przechodzą na emeryturę w wieku 65 lat, a Polki pięć lat wcześniej. Nie ma jednak sprzyjających warunków, by mimo ewidentnych zmian demograficznych zmieniać termin przechodzenia na emeryturę. Polska idzie nawet w odwrotnym kierunku niż cała Europa. Do końca przyszłego roku będzie można korzystać z możliwości przechodzenia na wcześniejszą emeryturę. Polacy będą dalej mogli przechodzić na emeryturę najwcześniej spośród obywateli wszystkich krajów tak w Unii jak i OECD.

2. Partnerem Gazpromu w Gazociągu Północnym realizowanym przez szwajcarską spółkę NEGPC oprócz niemieckich koncernów E.ON-Ruhrgas (20%) i BASF-Wintershall (20%) będzie holenderski koncern energetyczny Gasunie, który będzie miał 9% udziałów w tym przedsięwzięciu. Pakiet kontrolny 51% udziałów w tej spółce pozostanie w rękach Gazpromu (51%). Rurociąg (1189km) będzie przesyłał gaz już w 2010 roku. Jego lądowa część (147km) zostanie oddana do użytku już jesienią 2006 roku, a budowa podmorskiej 917 km części będzie rozpoczęta w 2008 roku. Gasunie ma 60% udziałów w konsorcjum, które buduje gazociąg BBL łączacy Holandię z Wielką Brytanią (235km) i będzie nim zarządzać. Jej partnerami w tym przedsięwzięciu są niemiecki E.ON-Ruhr­gas i belgijski Fluxys. Ta współpraca w budowie Gazociągu Północnego jest korzystna dla Gazpromu, który do Unii sprzedaje gaz w cenie od 180-250 USD /1000 m sześciennych, podczas gdy w ostatnim sezonie zimowym w Wielkiej Brytanii cena ta była na poziomie 1500 USD.