Świat: wydarzenia tygodnia 10/2019

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 9/2019

• Wojny amerykańsko-chińskiej ciąg dalszy, tym razem będzie ona toczyła się na sali sądowej. Chiński koncern telekomunikacyjny Huawei pozwał Stany Zjednoczone. Pozew dotyczy przyjęcia przez Biały Dom regulacji zabraniających administracji rządowej utrzymywania kontaktów z firmami używającymi infrastruktury telekomunikacyjnej Huawei. Jak wiadomo amerykański rząd wydał zakaz korzystania z technologii Huawej (obecnie liderującej w rozwiązaniach 5G), powołując się na obronność kraju (na bazie amerykańskiej ustawy NDAA (National Defense Authorization Act). Chińczycy w swoim pozwie powołują się na amerykańską konstytucję. Jak wiadomo Amerykanie wywierają także presję na inne kraje, by i one blokowały rozwiązania chińskiego koncernu. W opinii analityków Chińczycy chcą zmusić USA do przedstawienia na sali sądowej konkretnych dowodów uzasadniających restrykcje zastosowane wobec produktów firmy Huawei. Dodatkowo Chińczycy oskarżają Amerykanów, że dokonywali ataków hackerskich na serwery Huawei i wykradli korespondencję firmy. Spór amerykańskiego rządu z Huawei ma już sądową formę, bo na początku 2019 roku ministerstwo sprawiedliwości USA przedstawiło koncernowi Huawei oraz jego wiceprezes Meng Wanzhou (córka założyciela Huawei) 13 zarzutów dotyczących łamania amerykańskich sankcji przeciwko Iranowi, a także licznych oszustw, w tym bankowych, elektronicznych i kradzieży technologii. Została ona aresztowana w Kanadzie i obecnie jest rozpatrywany wniosek władz amerykańskich, które domagają się jej ekstradycji.
• Jednym z głównych celów gospodarczych prezydenta Trumpa było zastopowanie wzrastającego deficytu handlowego. Postanowił ten cel zrealizować wprowadzeniem ceł. Okazało się jednak, że... w 2018 roku był on jednak najwyższy od dekady. Stało się jednak mimo nałożenia taryf na stal, aluminium i towary z Chin. Zapotrzebowanie Stanów Zjednoczonych na produkty z zagranicy i mocny dolar spowodowały, że deficyt urósł do poziomu najwyższego od 2008 roku Deficyt handlowy Stanów Zjednoczonych wzrósł w 2018 roku do 621 mld USD i jest to o 69 mld USD więcej niż rok wcześniej, a jest to także najgorszy wynik od 2018 roku! Większość ekonomistów nie uznaje deficytu handlowego za znaczący wskaźnik siły amerykańskiej gospodarki, jednak prezydent Donald Trump uznał zmniejszenie deficytu za kluczowe w przypadku prowadzonej wojny handlowej. Mimo nałożenia taryf na stal, aluminium i towary z Chin, zapotrzebowanie Stanów Zjednoczonych na Wg Departamentu Handlu Stanów Zjednoczonych import w USA wzrósł w 2018 roku o 218 mld USD do poziomu 3,1 bln USD, natomiast eksport wzrósł tylko o 149 mld USD do 2,5 bln USD.
• Amerykański magazyn "Forbes" jak co roku opublikował listę najbogatszych ludzi na świecie w 2019 roku. Lista najbogatszych ludzi świata "Forbesa": Jeff Bezos, założyciel i CEO Amazona - 131 mld USD; Bill Gates, założyciel Microsoftu - 96,5 mld USD; Warren Buffett, inwestor, twórca i CEO funduszu Berkshire Hathaway - 82,5 mld USD; Bernard Arnault z rodziną, prezes i właściciel udziałów w grupie LVMH, skupiającej największe luksusowe marki świata - 76 mld USD; Carlos Slim Helu z rodziną, potentat branży telekomunikacyjnej w Meksyku - 64 mld USD; Amancio Ortega, twórca imperium odzieżowego Inditex, w którego skład wchodzi m.in. Zara - 62,7 mld USD; Larry Ellison, twórca i prezes zarządu Oracle - 62,5 mld USD; Mark Zuckerberg, twórca i CEO Facebooka - 62 mld USD; Michael Bloomberg, twórca Bloomberg LP - 55,5 mld USD; Larry Page, współzałożyciel Google - 50,8 mld dol.
• Porażka polityki handlowej D. Trumpa z Chinami w 2018 roku. Walka z deficytem handlowym w wymianie handlowym z Chinami była jednym z głównych celów amerykańskich taryf celnych. Wielu ekonomistów poddaje w wątpliwość wyznaczenie sobie tego celu i przykładanie do niego tak dużego znaczenia. Wyniki w 2018 okazały się też niekorzystne. Deficyt USA w handlu z Chinami w 2018 r. osiągnął poziom 419 mld USD i jest to więcej o 44 mld USD w porównaniu z 2017 rokiem. Import dóbr wzrósł o 34 mld USD do poziomu 540 mld USD, a eksport zmalał o 10 mld USD do 120 mld USD. Nie wchodząc w szczegóły przewrotnie można nawet powiedzieć, że cele wojny handlowej przy pomocy taryf celnych zamiast spowodować obniżenie deficytu handlowego, szczególnie w obszarze towarów pomogły w powiększeniu deficytu. Analitycy zwracają uwagę, że cła odwetowe – nałożone na przykład przez Chiny czy Meksyk – doprowadziły do znacznego zmniejszenia eksportu w niektórych kategoriach.
• Sztuczna inteligencja urasta dziś do najważniejszego problemu w rozwoju gospodarczym świata. Eksperci zwracają uwagę na dynamikę rozwojową tej dziedziny w krajach Dalekiego Wschodu, a szczególnie w Chinach, Japonii i Korei Płd. Zwracają też uwagę na opóźnienie rozwojowe w krajach unijnych. Uważam za celowe zwrócenie uwagi na to, jak ten problem spoglądają władze koreańskie. Uważają one, że AI jest kluczem do przyszłości, a Korea Południowa nie musi być liderem, ale do 2022 chce znaleźć się w pierwszej czwórce najbardziej zaawansowanych technologicznie krajów świata. Rząd przeznacza duże środki na rozwój tej dziedziny. Południowokoreańskie uniwersytety dostaną dofinansowanie od rządu na kształcenie i rozwijanie sztucznej inteligencji. Jako wiodące jednostki naukowe wybrano trzy prestiżowe placówki: KAIST (Koreański Zaawansowany Instytut Nauki i Technologii), Uniwersytet Korei (Korea University) oraz Uniwersytet Sungkyunkwan. W ciągu najbliższych pięciu lat trzy uczelnie uzyskają dodatkowe wsparcie finansowe o łącznej wysokości 8 mln dolarów. W dłuższym horyzoncie czasowym, na przestrzeni dekady Seul przeznaczy na rozwój sztucznej inteligencji kwotę dwukrotnie wyższą ( chociaż będzie to poprzedzone oceną dotychczasowych postępów). Warto dodać, że Na lidera w tej dziedzinie wyrosły Chiny, a ich program do 2030 będzie tam prowadzony w 50 uczelniach. W Stanach Zjednoczonych wiodącą placówką w tej dziedzinie jest politechnika w Massachusetts (MIT.
• Polski minister cyfryzacji Marek Zagórski rozmawiał z zarządem Facebooka o blokowaniu stron i treści w mediach społecznościowych. Polski minister zwrócił uwagę na "kontekst kulturowy i historyczny, który powinien być brany pod uwagę przy blokowaniu treści przez właścicieli portali społecznościowych". Zauważył też, że pewne treści inaczej są odbierane w Polsce, a inaczej np. w Stanach Zjednoczonych. To kolejne spotkanie obu stron. Dotychczasowym efektem tych rozmów Jest to, że polscy użytkownicy Facebooka uzyskali możliwość dodatkowej instancji odwoławczej w przypadku zablokowania ich profilu lub treści. Tematyką rozmów był szeroki kontekst związany z wyborami, dezinformacją i mową nienawiści.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

KOBIETĘ STAĆ NA MIESZKANIE O 19 METRÓW MNIEJSZE NIŻ TO, NA KTÓRE MOŻE SOBIE POZWOLIĆ MĘŻCZYZNA.

Z Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń wynika, że w 2018 r. mediana zarobków była aż o tysiąc zł. wyższa u mężczyzn niż u kobiet. Takie dysproporcje płacowe sprawiają, że zdolność kredytowa kobiety starającej się o kredyt hipoteczny będzie niższa nawet o blisko 130 tys. zł! Biorąc pod uwagę średnią cenę za metr kwadratowy mieszkania w Polsce*, oznacza to możliwość zakupu przez kobietę nieruchomości aż o 19 metrów mniejszej niż ta, która jest w zasięgu finansowym mężczyzny.

Różnice w zarobkach kobiet i mężczyzn od lat są przedmiotem dyskusji społecznej, która nasila się zwykle w okolicach Dnia Kobiet. I choć dysproporcje płacowe są coraz mniejsze, a według Eurostatu sytuacja w Polsce nie jest najgorsza na tle Europy, to jednak ostatnie badania wskazują, że nadal istnieje przepaść w zarobkach, uzależniona od płci. Z Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń przeprowadzonego przez firmę Sedlak & Sedlak wynika, że mediana zarobków mężczyzn wyniosła w ubiegłym roku 5 tys. zł, natomiast kobiet 4 tys. zł – to aż o 20 proc. mniej. Takie różnice w zarobkach muszą przekładać się na poziom życia kobiet, w tym na ich warunki mieszkaniowe.

Tysiąc zł miesięcznie mniej, to nawet o 130 tys. zł niższa zdolność kredytowa

Eksperci z ANG Spółdzielni policzyli, jak te dysproporcje przekładają się na zdolność kredytową obu płci. Na jakie warunki w banku może liczyć samotna kobieta, a na jakie mężczyzna?

- Okazuje się, że przy takich różnicach w wynagrodzeniu, również zdolność kredytowa w przypadku obu płci jest zupełnie inna. Kobieta zarabiająca 4 tys. zł miesięcznie może liczyć na zdolność kredytową niższą średnio o 104 620 zł niż mężczyzna, którego wynagrodzenie wynosi 5 tys. zł. W najmniej korzystnym przypadku jest to jednak aż 129 400 zł mniej. Wpływ na takie różnice w zdolności kredytowej przy kredycie hipotecznym mają jednak jedynie zarobki, żadna płeć nie jest przez banki szczególnie uprzywilejowana – mówi Katarzyna Dmowska z ANG Spółdzielni.

Kobietę stać na mieszkanie o 19 metrów mniejsze

O blisko 130 tys. zł niższa zdolność kredytowa przekłada się oczywiście na wielkość mieszkania, na jakie może sobie pozwolić kobieta. Biorąc pod uwagę średnie ceny za metr kwadratowy w styczniu 2019 r., opracowane przez portal Bankier, okazuje się, że chcąc kupić mieszkanie w Warszawie na rynku pierwotnym, kobietę stać na nieruchomość o 15 metrów kwadratowych mniejszą niż w przypadku mężczyzn, w Krakowie blisko 18 metrów, natomiast w Łodzi różnica wyniosłaby aż 23 metry – to prawie tyle, co kawalerka. Uśredniając ceny za metr kwadratowy z największych miast biorących udział w zestawieniu, zdolność kredytowa kobiety pozwala na zakup mieszkania w Polsce o prawie 19 metrów mniejszego niż to, na które może sobie pozwolić mężczyzna.

- Należy jednak pamiętać, że zdolność kredytowa obliczana jest na podstawie wielu czynników, należą do nich m.in. koszty, jakie ponosi co miesiąc osoba starająca się o kredyt, a które wynikają z prowadzenia gospodarstwa. Może się okazać, że gospodarność kobiety, brak niespłaconych pożyczek czy sumienność w regulowaniu należności wobec banku zmniejszy te dysproporcje. Życzymy sobie i wszystkim kobietom, żebyśmy już nigdy nie musieli robić takich porównań. Sami jako Spółdzielnia walczymy z nierównościami i mamy nadzieję, że tego typu tematy i wyliczenia w niedługiej przyszłości nie będą już potrzebne. – dodaje Katarzyna Dmowska.

* Bankier.pl - Ceny ofertowe mieszkań – styczeń 2019
Źródło: ANG Spółdzielnia