B+R po polsku: motywacje i ograniczenia

Przeczytaj także: Czy ulga B+R i Innovation Box na pewno działają?

Jak wynika z deklaracji sformułowanych przez przedstawicieli sektora rozwiniętych technologii we wrześniu 2018 roku, impulsem do podjęcia współpracy zagranicznej jest przede wszystkim dostęp do nowoczesnej infrastruktury badawczej - za ważny lub bardzo ważny uznaje go 85 proc. respondentów. Istotne znaczenie ma również możliwość partycypacji partnera zagranicznego w finansowaniu działalności B+R oraz perspektywa zwiększenia innowacyjności przedsiębiorstwa i oferowanych przez nie wyrobów lub usług.

Obok niewątpliwych zalet podjęcia współpracy międzynarodowej w obszarze B+R, istnieją również poważne bariery takiej działalności. Mowa tu przede wszystkim o zbiurokratyzowanym systemie wspierania badań naukowych i wdrożeń, ograniczonym dostępie do dostawców nowych technologii oraz zbyt małym nakładzie środków publicznych na badania i rozwój w przedsiębiorstwach.

Znaczenie współpracy międzynarodowej w zakresie B+R w obszarze technologii Hi-Tech będzie systematycznie rosnąć z uwagi na jej wpływ na konkurencyjność przedsiębiorstw i rozwój społeczno-gospodarczy krajów. Przemawiają za tym wysokie koszty i konieczność współdziałania najwyższej klasy specjalistów z różnych dziedzin. Istotny jest też podział ryzyka między partnerów – komentuje Katarzyna Dębkowska, kierownik zespołu foresightu gospodarczego w Polskim Instytucie Ekonomicznym.

Poprawa zaawansowania eksportu

Wyroby zaawansowane technologicznie stanowią już blisko połowę polskiego eksportu towarów ogółem (45,8 proc. w 2017 r.). To około dwukrotnie wyższy udział niż we wstępnej fazie transformacji gospodarczej w Polsce (24,8 proc. w 1995 r.). Co ciekawe, to firmy z rodzimym kapitałem w ostatnich latach w większym stopniu stymulowały zaawansowanie polskiego eksportu.

O ile w latach 1996-2004 na firmy z wyłącznie polskim kapitałem przypadało tylko 15 proc. przyrostu polskiego eksportu wyrobów wysokiej i średnio-wysokiej techniki, a zasadniczą jego część - 85 proc. - tworzyły firmy z kapitałem zagranicznym, o tyle w latach 2010-2017 proporcja ta uległa odwróceniu (64 proc. wobec 36 proc.) – komentuje Janusz Chojna, kierownik zespołu handlu zagranicznego w Polskim Instytucie Ekonomicznym.

Wsparcie podatkowe w obszarze B+R

Polska może się też pochwalić hojnym wsparciem podatkowym w obszarze B+R. OECD bada tego typu ulgi za pomocą tzw. Indeksu B. Jego wartość określa poziom dochodu przed opodatkowaniem, jaki musi osiągnąć przedsiębiorstwo, żeby wykazać dodatni przepływ finansowy ponosząc wydatki na B+R. Obecny poziom wskaźnika lokuje Polskę na trzecim miejscu pod względem hojności wsparcia w regionie, po Litwie i Słowacji, a wśród krajów Unii Europejskiej zajmujemy 7miejsce.

Wskaźnik dla Polski wzrósł wraz z wprowadzeniem w ostatnich latach ulg na działalność badawczo-rozwojową. Od 2018 r. ulga w Polsce wynosi 100 proc. kosztów kwalifikowanych dla wszystkich przedsiębiorstw oraz 150 proc. dla przedsiębiorstw posiadających status centrum badawczo-rozwojowego – podsumowuje Ignacy Święcicki, kierownik zespołu gospodarki cyfrowej w Polskim Instytucie Ekonomicznym.