Projektowanie UX w instytucjach. Teoria vs rzeczywistość

Przeczytaj także: Zawody przyszłości: UX designer

W odpowiedzi na zadane we wstępie pytanie podeprzeć można się rezultatami badania zrealizowanego przez dr hab. prof. nadzw. Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu Waldemara Rydzaka. Przeanalizował on przeszło 2500 kwestionariuszy wypełnionych przez respondentów reprezentujących 40 wyższych uczelni naszego kraju.

Naczynia połączone

- Wygląd graficzny e-systemu wykazał silną korelację z jego intuicyjnością i nieznacznie słabszą korelację z jego funkcjonalnością. Różnice były niewielkie, ale zauważalne – podkreśla dr hab. Waldemar Rydzak, prof. nadzw. UEP. - Należy pamiętać, że w 2018 r. część e-systemów uczelni przeszła lifting w zakresie przystosowania do urządzeń mobilnych oraz odświeżenia szablonu graficznego. Zmiany zostały zrealizowane w obszarach, które wykazują mocną korelację z oceną intuicyjności. Z kolei poprawa intuicyjności współwystępuje z poprawą ocen w zakresie funkcjonalności e-systemu – dodaje.

Jeżeli zestawić wskazane powyżej wnioski z wynikami prowadzonych za granicą badań nad UX, można pomyśleć, że estetyka i wygląd systemu to kwestie, które ewidentnie „przemawiają” do użytkowników. Przyczyniają się one do osiągnięcia „efektu uporządkowania”. Użytkownicy są w stanie z pobłażaniem potraktować drobne błędy, o ile oczywiście nie utrudniają one wykorzystania pożądanych funkcji. W praktyce jest to działanie krótkofalowe.

Inwestycja w użytkowników

- Użytkownik kupuje oczami? Nie zawsze. Estetyka i ogólny wygląd systemu mają znaczenie na etapie pozyskiwania klienta, szczególnie podczas prezentacji osobom nie posiadającym wiedzy stricte merytorycznej, lecz często będącym osobami decyzyjnymi – podkreśla Monika Pupiec, Konsultant Ekspert Zespołu Wsparcia Finanse w firmie Kalasoft. Podczas dialogów technicznych, czy prezentacji dla zainteresowanych danym obszarem użytkowników ten aspekt pozostaje kluczowy, choć schodzi na dalszy plan. Użytkownik oczekuje, że otrzyma produkt, który odciąży go w pracy czy będzie oferował nowe rozwiązania. Osiągnięcie tego jest trudne bez funkcjonalnego wyglądu. Dużo łatwiej przekonać jednak klienta do stosowanych rozwiązań (m.in. z obszaru UX) w sytuacji, gdy system spełnia większość jego wymagań i jest na zaawansowanym etapie utrzymania niż podczas jego wdrażania – podkreśla Monika Pupiec z Kalasoft.

Intuicyjność ponad wszystko

Niezależnie od strategii zawsze liczy się owo „dopasowanie”.

– Klient potrafi często zmieniać wymagania. Największym wyzwaniem jest przekonanie go, w naszym przypadku klienta „uczelnianego” (tj. przyzwyczajonego do niezmiennego od lat, oczywistego dla niego sposobu zarządzania) do wprowadzenia zmian w organizacji pracy, które wymusza nowe rozwiązanie – podkreśla Monika Pupiec. - Warunkiem koniecznym sukcesu jest szczegółowa, na każdym etapie uzgadniana z klientem i zatwierdzona przez niego analiza przedwdrożeniowa. Istotne jest wyprzedzenie ewentualnych uwag odnośnie ergonomii, intuicyjności czy funkcjonalności rozwiązań w sposób, który jednocześnie pozwala rozpoznawać realne potrzeby użytkowników – podsumowuje konsultant z Kalasoft.

Intuicyjność jest ważna dla różnych grup odbiorców:

– Analizując odpowiedzi ankietowanych należy zauważyć, że wysoki stopień pozytywnej oceny całego e-systemu wymaga stworzenia funkcjonalności znanych, intuicyjnych i łatwo dostępnych dla wszystkich użytkowników – podkreśla dr hab. Waldemar Rydzak, prof. nadzw. UEP. – W teorii wydaje się to proste, ale w praktyce wymaga multi-obszarowych analiz. Tylko odpowiednie zbadanie potrzeb użytkowników poprzez konsultacje, ankiety czy inne tego typu narzędzia pozwala projektować i poprawiać dedykowane rozwiązania – podsumowuje dr hab. Waldemar Rydzak.

Odpowiedzi uczestników badania dr hab. Waldemara Rydzaka reprezentują również to, czego oczekuje większość użytkowników e-systemów instytucji publicznych. Ważna jest dla nich m.in. intuicyjna możliwość załatwiania różnych spraw bez wychodzenia z domu. Funkcjonalny wygląd znacznie to ułatwia.