Świat: wydarzenia tygodnia 19/2019

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 18/2019

• Kolejny zwrot w stosunkach handlowych Stanów Zjednoczonych z Chinami. W ubiegłym tygodniu kontynuowane były negocjacje dot. nowej umowy handlowej, które tym razem były prowadzone w USA. Chińskiej delegacji przewodniczył wicepremier Chin Liu He. Trump kolejny raz potwierdził, że jest nietypowym politykiem i ... jak prezydent mocarstwa postępuje również tak, by zasłużyć na miano najbardziej nieprzewidywanego prezydenta w historii Stanów Zjednoczonych. Tym razem podczas gdy Liu He uczestniczył w negocjacjach z amerykańskimi partnerami, D. Trump... wprowadził podwyżkę karnych ceł na chiński eksport wart 200 mld USD rocznie... Te negocjacje rozpoczęto kilka miesięcy temu i były wspólną decyzją obu prezydentów podczas argentyńskiego szczytu światowych przywódców. W założeniu miały zakończyć się spotkaniem obu prezydentów i podpisaniem nowej umowy handlowej... Teraz te plany są pod dużym znakiem zapytania, chociaż nikt nie odwołał swego uczestnictwa w kolejnej rundzie negocjacji w Pekinie. Chcąc jednak stworzyć "odpowiednie" warunki dla najbliższej, pekińskiej rundy negocjacji D. Trump polecił przygotować wyższe cła "na cały pozostały import z Chin wartości od 300 mld USD"... UFF.. A co na to Chińczycy? Zachowują pełnych spokój. Liu He szefujący chińskiej delegacji stwierdził, ze jest rzeczą normalną, iż w negocjacjach zdarzają się... drobne niepowodzenia, a w trakcie ostatniej rundy rozmów obie strony przedstawiły swoje stanowiska i ustaliły kwestie, które będą dyskutowane podczas kolejnej rundy rokowań - w Pekinie. Pekińskie kierownictwo Chin zapowiedziało użycie "koniecznych środków odwetowych", czego trzeba było spodziewać się... Amerykańskie komentarze są niezmienne od początku "wojny handlowej", a więc: władze USA zarzucają Chinom m.in. kradzież amerykańskiej technologii i tajemnic handlowych, nieuczciwe dotacje dla rodzimego sektora technologicznego, brak wzajemności w barierach rynkowych i manipulację kursem waluty.
• Obserwujemy nowy etap rozwoju technologii kosmicznych w Stanach Zjednoczonych. Tym razem rozwój ten jest znacząco wzmacniany przez prywatny kapitał. Amerykanie planują powrót na Księżyc. Służyć ma temu program rządowy. Popiera go Jeff Bezos, twórca Amazona i firmy kosmicznej Blue Origin. Chce on, aby jego firma była uczestnikiem tego programu. Ostatnio zaprezentował on makietę księżycowego lądownika o nazwie Blue Moon. Bezos planuje stworzyć bazę na Księżycu w ciągu pięciu lat. Poinformował też, że firma jego Blue Origin od trzech lat pracuje nad lądownikiem, który ma być gotowy najpóźniej w 2024 roku. Będzie on mógł rozmieścić na powierzchni Księżyca cztery mniejsze księżycowe łaziki. Jak wiadomo konkurentem Bezosa w przedsięwzięciach kosmicznych jest Elon Musk twórca SpaceX. Obie firmy mają w tej dziedzinie znaczące osiągnięcia. Przypominam, że po wielokrotnym przetestowaniu przez Jeffa Bezosa jego firma przewiduje jeszcze w tym roku zorganizowanie lotu suborbitalnego z pasażerami na pokładzie New Shepard. Obecnie ta firma pracuje nad znacznie większą rakietą, dzięki której zamierza realizować kontrakty satelitarne, czyli wynosić na orbitę satelity rządowe lub prywatnych firm, tak jak robi to konkurencyjny SpaceX. Wiele wskazuje na to, że rządowa NASA będzie realizowała plan budowy kosmicznej platformy na orbicie księżycowej i umieszczenia amerykańskich astronautów na południowym biegunie Księżyca do 2024 r. Przystąpienie do tego rządowego przedsięwzięcia zadeklarował Bezos.
• Według "Financial Times", światowego giganta Apple czekają kłopoty. Amerykańskiemu gigantowi grozi dochodzenie antymonopolowe (antytrustowe) po skardze Spotify. Ma się ono rozpocząć w najbliższych tygodniach na wniosek Komisji Europejskiej. Obecnie unijna komisja ds. konkurencji zbierała opinie w gronie klientów, rywali firmy Apple oraz wśród innych uczestników rynku usług muzycznych. Według Spotify producent iPhone'ów wykorzystuje swój system dystrybucji oprogramowania do ograniczania swobody wyboru usług muzycznych, faworyzując własny produkt Apple Music. To nieuczciwa konkurencja. Wniosek Spotify poparły firma Deezer oraz Europejska Organizacja Konsumentów (BEUC). W przypadku potwierdzenia się zarzutów o stosowaniu praktyk monopolowych gigantowi grożę unijne kary. W pierwszej kolejności jeśli Komisja Europejska uzna racje Spotify, będzie starała się wymusić zmianę wewnętrznej polityki amerykańskiej firmy, ale będzie mogła także nałożyć grzywnę nawet w wysokości 10 proc. światowych obrotów koncernu. Warto obserwować dalszy rozwój tego biznesowego sporu...
• Jesteśmy świadkami kolejnego etapu rozwoju w transporcie kolejowym. Opublikowane ostatnio informacje o wynikach testów jazd próbnych nowej generacji pociągów. Okazuje się, że mogą one poruszać się z prędkością nawet 400 km/h może jeździć pociąg nowej generacji, którego testy ruszyły w piątek w Japonii. Zapowiedziano, że do 2030 roku pociągi Alfa-X mają wejść do taboru krajowego przewoźnika JR East i wówczas będą one poruszać się z prędkością 360 km/h. Realizacja tej powoduje, że japońskie składy okażą się szybsze w codziennym użytku o 10 km/h od chińskich Fuxing Hao, które łączą Pekin z Szanghajem. Warto dodać, że w 2027 roku ma rozpocząć się eksploatacja nowej linii między Tokio a Nagoją, gdzie pociąg będzie poruszać się głównie w tunelach bez styku pojazdu z torem dzięki unoszeniu elektromagnetycznemu. W rezultacie ma on osiągać prędkość maksymalną rzędu 505 km/h.
• FB przed polski sądem. Społeczna Inicjatywa Narkopolityki złożyła pozew przeciwko Facebookowi. W pozwie mówi się o ochronie dóbr osobistych, a organizacja społeczna zarzuca internetowemu gigantowi niesłuszne ograniczenie wolności słowa. W postępowaniu sądowym i wyegzekwowaniu swoich praw organizacja jest wspierana przez znaną Fundację Panoptykon. Warto zauważyć, że jest to pierwszy taki pozew w Polsce. Wyjaśniając ten spór zwracam uwagę, że Społeczna Inicjatywa Narkopolityki to grupa aktywistów, która od prawie 10 lat prowadzi w Polsce edukację dot. narkotyków. Promuje wiedzę o szkodliwym działaniu środków psychoaktywnych i pomaganiu osobom, które zażywają takie substancje. W 2019 r. jedno z jej kont na Instagramie zostało zablokowane. Organizacja zarzuca firmie nieuzasadnione ograniczenie wolności słowa organizacji. Pozywający zwracają uwagę na to, że decyzja FB spowodowała obniżenie reputacji organizacji i domaga się przywrócenia przez Facebooka usuniętych kont i stron oraz publicznych przeprosin.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

RYNEK NA RAZIE IGNORUJE NOWE AMERYKAŃSKIE CŁA NA CHIŃSKIE TOWARY.

USA podnoszą cła na import z Chin, ale sytuacja na szerokim rynku pozostaje spokojna. Do czego mogą doprowadzić negocjacje chińsko-amerykańskie? Po południu ciekawe dane o inflacji z USA. Złoty pozostaje stabilny w relacji do głównych walut.

Najważniejsze dane makro (czas CET – środkowoeuropejski). Szacunki danych makro są na podstawie informacji z Bloomberga, chyba że zaznaczono inaczej.

Godz. 14:30: Inflacja CPI z USA (szacunki: 0,4 proc. m/m oraz 2,1 proc. r/r; z wyłączeniem paliw oraz żywności 0,2 proc. m/m oraz 2,1 proc. r/r.

Cła w górę, ale sentyment dobry

Zgodnie z zapowiedziami Stany Zjednoczone podwyższyły z 10 do 25 proc. cła na import towarów z Chin o rocznej wartości 200 mld dolarów. W sumie z poprzednimi cłami blisko połowa importu z Państwa Środka jest obłożona 25-procentową stawką celną. Rynki, wbrew oczekiwaniom, nie przyjęły tej informacji szczególnie pesymistycznie. Cześć indeksów giełdowych nawet rośnie, a waluty czy obligacje skarbowe pozostają stabilne. Dlaczego?

Wydaje się, że większość inwestorów uważa, że obecne zaostrzenie konfliktu nie zmienia scenariusza, że stosunkowo szybko obie strony dojdą do porozumienia, wypracowując kompromisowy deal. Kontynuacja wzrostu obciążeń celnych prawdopodobnie doprowadziłaby do wyższych cen w USA, spowolnienia gospodarczego w Chinach i ogólnego znacznie gorszego nastawienia globalnych przedsiębiorstw do możliwości rozwoju i inwestycji. To zaszkodziłoby całej światowej gospodarce, a uczestnicy tych negocjacji chyba tego nie chcą.

Rynek też może uważać, że skoro scenariusz porozumienia jest najbardziej prawdopodobny, to obecne zwarcie doprowadzi do szybszego rozwiązania problemu. Prezydent Donald Trump mówił w ostatnich godzinach o „pięknym liście”, który otrzymał od chińskiego przywódcy. Donald Trump sugerował, że w najbliższym czasie będzie rozmawiał z prezydentem Xi. To z punktu widzenia inwestorów może przyspieszyć rozwiązanie problemu. Ostatnie spadki (np. akcji) według niektórych mogą więc być dobrą okazją do powiększenia swojego portfela inwestycyjnego.

Sprawy mogą oczywiście potoczyć się w zupełnie innym kierunku. Obie strony zaczną się nawzajem obwiniać o zaostrzenie konfliktu i USA zwiększą cła na całość importu z Państwa Środka, a Pekin zacznie stosować środki odwetowe (np. utrudniające działalność amerykańskich przedsiębiorstw w Chinach czy nawet bojkot produktów). W takiej sytuacji nastroje na rynkach zaczną się szybko pogarszać, a waluty krajów rozwijających się (na czele z juanem) mogą wyraźnie tracić na wartości.

W ostatnich dniach zwracaliśmy uwagę na napływające z prasy branżowej analizy i przecieki o możliwych kierunkach negocjacji. Mogły to być także próby skierowania ich na odpowiedni tor i wskazania „winnego”.

Dziś natomiast polecamy ciekawy felieton „Financial Times”. Jamil Anderlini, były szef biura „FT” w Pekinie, podkreśla, że poprawa klimatu negocjacyjnego w ostatnich miesiącach była standardową procedurą negocjacyjną Pekinu (rozmów nie prowadzą osoby w pełni decyzyjne, ale chcą pokazać sukces). Gdy ma dojść do podpisania dokumentów, nagle z ich strony pojawiają się nierealne żądania lub chęć zmiany kluczowych zapisów. Wtedy druga strona (w tym przypadku amerykańska) ma do wyboru albo zgodzić się na zmiany, albo właśnie doprowadzić do zwarcia. Pytanie tylko, czy ta strategia (skoro jest nagminnie stosowana przez Chińczyków) może być jakimkolwiek zaskoczeniem? Dodatkowo realnie Pekin ma zdecydowanie słabsze karty, więc taki blef może szybko się skończyć i w rezultacie trudniej będzie wyjść z twarzą z tych negocjacji, niż gdyby były one prowadzone w sposób bardziej uporządkowany.

Wracając jednak do rynków, inwestorzy raczej nie będą rozkładać na czynniki całego procesu negocjacji i zastanawiać się, czy przecieki są prawdziwe, czy też mają w korzystnym świetle pokazać jedną ze strony. Inwestorzy po prostu liczą na to, że hipotetyczne straty z braku porozumienia będą na tyle duże (politycznie i gospodarczo), że obie strony po zaskakującym pogorszeniu klimatu rozmów szybko wrócą do negocjacji.

Dane o inflacji z USA. Złoty stabilny

Zostawiając na chwilę kwestie handlu zagranicznego, warto dziś zwracać uwagę na dane o inflacji bazowej (CPI) z USA. Ostatnio CPI obniżyła się do poziomu 2 proc. r/r (najmniej od roku). Po części jest to efekt czynników jednorazowych (mówili o tym ostatnio szef i wiceszef Rezerwy Federalnej). Zobaczymy więc, czy marcowe dane core CPI pokażą wzrost do 2,1 proc. r/r lub powyżej (pozytywne dla USD), czy też pozostaniemy na poziomie 2,0 proc. lub niżej (negatywne dla USD).

Złotego i inne waluty rynków EM otacza względny spokój. Ruchy są niewielkie, a rynek ignoruje doniesienia dotyczące ceł (szczegóły w poprzednich akapitach). Jeżeli ten sentyment nie ulegnie wyraźnemu pogorszeniu, to kurs EUR/PLN pozostanie blisko granicy 4,30 zł. Gdyby jednak okazało się, że dochodzi do drastycznego pogorszenia relacji pomiędzy USA i Chinami (np. pesymistyczna rozmowa prezydentów i zapowiedzi Donalda Trumpa objęcia całego importu z Państwa Środka 25-procentowymi cłami), wtedy stabilność polskiej waluty może zostać zaburzona i PLN może tracić na wartości.

Marcin Lipka, główny analityk Cinkciarz.pl