Mężczyźni na rynku pracy, czyli o krzywdzących parytetach

Przeczytaj także: Spółki giełdowe: tylko 12% kobiet w zarządach

Opracowane przez Hays Poland badanie „Kobiety na rynku pracy 2019” wskazuje na rosnącą satysfakcję z pracy, ambicje zawodowe oraz coraz większe możliwości w zakresie ich realizacji. Dotyczy to zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Okazuje się, że zadowolenie z pracy deklaruje ponad 65 proc. panów. Co trzeci z badanych piastuje obecnie stanowisko menedżerskie, a co czwarty - samodzielne, eksperckie stanowisko specjalistyczne. 12 proc. respondentów badania to dyrektorzy, a co dziesiąty pełni funkcję zarządową bądź właścicielską. Badanie dowodzi również, że na mężczyzn częściej niż na kobiety możemy natknąć się w zarządach firm działających w obszarze bankowości i inwestycji, budownictwa, energetyki, produkcji oraz IT.

AMBICJE I ASPIRACJE

Zadowolenie z obecnej pracy nie powoduje jednak, że aspiracje panów są mniejsze niż w latach ubiegłych lub wobec ambicji kobiet. Mężczyźni mierzą wysoko i dążą do objęcia stanowiska dyrektorskiego (20 proc), zarządczego bądź właścicielskiego (38 proc). Ambicja to jednak nie wszystko. Mężczyźni coraz bardziej świadomie planują swoje zawodowe kariery. W tym roku aż 74 proc. mężczyzn deklaruje posiadanie przynajmniej częściowo opracowanej strategii rozwoju. Panowie deklarują także możliwość komunikowania swoich celów zawodowych na obecnie zajmowanym stanowisku i otwartej rozmowy z przełożonym. Ponad połowa uczestników tegorocznego badania potwierdza, że ma swobodną możliwość mówienia o swoich ambicjach. W konsekwencji mężczyźni mają poczucie, że ich aspiracje są słyszane – wie o nich bezpośredni przełożony lub osoba mająca wpływ na ścieżkę kariery. Większość panów uważa przy tym, że może liczyć na wsparcie przełożonego w realizacji założonego planu. Najczęściej wsparcie to polega na regularnej ocenie wyników i planowaniu krótkoterminowych działań, umożliwieniu uczestnictwa w kursach i szkoleniach – zarówno organizowanych przez pracodawcę, jak i zewnętrznych dostawców – oraz przedstawianiu i dyskutowaniu perspektyw awansu.

RÓWNE SZANSE

Aż 70 proc. mężczyzn uważa, że pracownicy o podobnych kwalifikacjach mają równe szanse na awans, niezależnie od płci. Podobny odsetek mężczyzn uważa też, że pracownicy o podobnych kwalifikacjach są sprawiedliwie wynagradzani, bez względu na płeć. Przekonanie o równych szansach przekłada się na postrzeganie przez panów polskiego rynku pracy jako miejsca coraz bardziej dostępnego i przyjaznego różnorodności, pracującym rodzicom i indywidualizmowi.

Niestety częściej niż w ubiegłym roku panowie skarżą się na przeszkody w karierze wynikające z płci. O ile w zeszłym roku tylko co dziesiąty mężczyzna widział trudności powiązane ze swoją płcią, o tyle w tym roku jest to 22 proc panów. Mężczyźni biorący udział w badaniu Hays Poland mówią o faworyzowaniu kobiet, przejawach dyskryminacji, piętrzących się trudnościach z pogodzeniem pracy z życiem prywatnym, a także o kobietach – liderkach, które blokują kariery mężczyzn. Zwracają uwagę na krzywdzące ich deprecjonowanie i krytykowanie wybranych zawodów, jeśli te nie są postrzegane jako „męskie”. Na nieadekwatne komentarze narażeni są m.in. pedagodzy i asystenci.

Wyraźniej niż w latach ubiegłych panowie wskazują również na krzywdzącą politykę parytetu i kierowanie się firm koniecznością zachowania równowagi płci w zatrudnieniu. Wskazują przy tym, że równowaga na rynku pracy i w organizacji jest bardzo potrzebna i jest pozytywnym zjawiskiem, jednak to kierowanie się kompetencjami kandydatów powinno być najważniejsze. Dostrzegają ponadto, że wiele atrakcyjnych programów rozwojowych dostępnych jest wyłącznie dla kobiet. Podobnie postrzegają ułatwienia dla pracujących rodziców – w opinii wielu mężczyzn to panie mogą liczyć na więcej udogodnień związanych z macierzyństwem, podczas kiedy rola ojca traktowana jest jako mniej istotna.

TATA W PRACY

Obok wyzwań związanych z płcią, mężczyźni wskazują na trudności w łączeniu ról zawodowych i rodzinnych. Niemal połowa mężczyzn (45 proc.) deklaruje w badaniu Hays, że w ich karierze zawodowej pojawiły się takie przeszkody. Najczęściej panowie wskazują na duże obłożenie obowiązkami zawodowymi, co skutkuje zbyt małą ilością czasu na spędzanie go z bliskimi. Praca w nadgodzinach oraz nieelastyczny tryb pracy sprawiają, że mężczyźni podkreślają ograniczoną szansę na pełne uczestnictwo w życiu dziecka. Konieczność wyboru między zaangażowaniem w życie rodzinne bądź zawodowe dotyczy prawie wszystkich pracujących ojców.

Mężczyźni wskazują na szereg trudności, chociaż zdecydowana większość ma poczucie, że elastyczność w pracy – niezwykle ceniona przez większość pracowników – jest dla nich dostępna. 72 proc respondentów tegorocznego badania Hays deklaruje bowiem, że ich obecny pracodawca oferuje możliwości skorzystania z różnych form pracy elastycznej. Wśród nich znajdują się ruchome godziny pracy, praca zdalna, możliwość skrócenia wybranego dnia pracy. Szczególnym zainteresowaniem pracujących ojców cieszy się możliwość dopasowania godziny rozpoczęcia pracy do swoich preferencji oraz praca z domu. Aspekt elastyczności w pracy jest bardzo ważny dla panów, ponieważ tylko 5 proc. uważa ten aspekt za nieistotny w życiu zawodowym. Natomiast niemal połowa mężczyzn przy wyborze pracodawcy i rozważaniu zmiany pracy nadaje elastyczności bardzo wysoki priorytet.

KRZYWDZĄCE PARYTETY

Skrajne przywiązanie do zapewnienia parytetu w firmie nie jest najlepszą ścieżką rozwoju biznesu.

– Dążenie do większego udziału kobiet w obszarach, gdzie ich liczba jest zdecydowanie mniejsza od liczby mężczyzn to pozytywny trend, jednak kluczowe powinny zostać kompetencje. Potrzebne są ambicje, aspiracje, kierowanie się planem kariery, jak również wspierające otoczenie biznesowe, które nie faworyzuje płci, lecz umiejętności i wiedzę – komentuje Bartosz Dąbkowski, ekspert Hays Poland. – Same kobiety podkreślają, że sztywne parytety nie są im potrzebne, ponieważ doskonale radzą sobie w świecie biznesu. Profesjonalistek jest mniej na najwyższych stanowiskach i w niektórych branżach, ale odważnie „idą po swoje”. Wprowadzanie zmian na siłę może zadziałać na ich niekorzyść – dodaje.