Budżet domowy 2005

Przeczytaj także: Budżet domowy 2004

W 2005 r. w skali ogółu gospodarstw domowych realny poziom dochodów był wyższy niż przed rokiem. W gospodarstwach domowych ogółem realna wartość dochodu rozporządzalnego wzrosła o 1,4%. Wzrost realnego poziomu dochodów odnotowano we wszystkich podstawowych grupach społeczno-ekonomicznych, w tym największy - w gospodarstwach domowych rolników (o 10,0%). Wyraźne polepszenie sytuacji dochodowej tej grupy gospodarstw domowych wynikało ze znacznego wzrostu dochodów jakie gospodarstwa te uzyskały w 2005 r. z dopłat związanych z użytkowaniem gospodarstwa rolnego, głównie z funduszy z Unii Europejskiej. Wyższy niż przeciętny wzrost realnego poziomu dochodów odnotowano również w gospodarstwach pracujących na własny rachunek (2,5%) oraz pracowników (1,7%).

W 2005 r. w porównaniu z rokiem poprzednim, nie stwierdzono istotnych zmian - poza gospodarstwami domowymi rolników oraz emerytów i rencistów - w strukturze nominalnego dochodu rozporządzalnego według źródeł jego pozyskania. W dochodzie rozporządzalnym gospodarstw domowych rolników udział z głównego źródła utrzymania, tj. z użytkowania gospodarstwa rolnego, wzrósł o 1,3 pkt procentowego, zaś u emerytów wzrost o 1,2 pkt procentowego - z emerytur, a u rencistów - spadek o 1,3 pkt procentowego z dochodu z rent z tytułu niezdolności do pracy. W pozostałych grupach społeczno-ekonomicznych gospodarstw zmiany nie przekraczały 1 pkt procentowego.

Zróżnicowanie dochodów wewnątrz poszczególnych grup społeczno-ekonomicznych gospodarstw domowych nie uległo istotnym zmianom. Z badania wynika, że w 2005 r. w gospodar-stwach ogółem przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny 20% osób o najwyższych dochodach (V grupa kwintylowa) wynosił 1608 zł na osobę i był 6,6-krotnie wyższy od analogicznego dochodu 20% osób uzyskujących najniższe dochody (I grupa kwintylowa). W roku poprzednim różnica ta była 7-krotna.

W najliczniej występujących w Polsce grupach społeczno-ekonomicznych gospodarstw domowych, tj. w gospodarstwach pracowników oraz ujętych łącznie gospodarstw emerytów i rencistów, przewaga poziomu dochodu rozporządzalnego osób najzamożniejszych nad najbiedniejszymi była w tym samym czasie odpowiednio 5,7-krotna oraz 4,6-krotna (w 2004 r.- 5,7-krotna oraz 4,4-krotna). W gospodarstwach pracowników przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na osobę 20% osób najzamożniejszych wyniósł w 2005 r. - 1648 zł, a u emerytów i rencistów - 1447 zł.

W 2005 r. w gospodarstwach ogółem 20% osób znajdujących się w najlepszej sytuacji dochodowej dysponowało, podobnie jak przed rokiem, około 42,1% (w 2004 r. - 44,0%) dochodów całej badanej zbiorowości gospodarstw domowych, podczas gdy 20% osób pozostających w sytuacji najgorszej - około 6,4% (w 2004 - 6%).

Wydatki

W 2005 r. poziom przeciętnych miesięcznych nominalnych wydatków w gospodarstwach domowych ogółem wyniósł około 690 zł w przeliczeniu na osobę, w tym na towary i usługi konsumpcyjne - około 661 zł. Zróżnicowanie przeciętnych miesięcznych wydatków pomiędzy poszczególnymi grupami społeczno-ekonomicznymi podobnie jak w 2004 r. było relatywnie duże. Poziom wydatków wyższy od przeciętnego osiągnęły gospodarstwa pracujących na rachunek własny (o 26,0%), emerytów (o 17,7%) oraz pracowników na stanowiskach nierobotniczych (o 36,2%), a poziom niższy - rolników (o 22,7%) oraz rencistów (o 12,4%), pracowników ogółem (o 0,9%), a zwłaszcza pracowników na stanowiskach robotniczych (o 26,7%).

W gospodarstwach ogółem realne wydatki na towary i usługi konsumpcyjne w 2005 r. były niższe niż przed rokiem (o 1,7%). Największy spadek wydatków na towary i usługi konsumpcyjne odnotowano w gospodarstwach emerytów (o 3,9%) oraz rencistów (o 3,5%). Obniżenie realnej wartości wydatków odnotowano również w gospodarstwach domowych pracowników (o 1,0%). Realny wzrost wydatków na towary i usługi konsumpcyjne wystąpił natomiast w gospodarstwach rolników (o 2,1%) oraz - niewielki - u pracujących na własny rachunek (o 0,4%).