Polska: wydarzenia tygodnia 26/2019

Przeczytaj także: Polska: wydarzenia tygodnia 25/2019

• Kluczem do uniknięcia nieporozumień a nawet kłopotów z fiskusem jest gruntowna znajomość prawa podatkowego oraz sposobów jego interpretacji i stosowania. Dotyczy to także norm prawa karnego skarbowego. Te przepisy na ogół powinny być stabilne, lecz tak nie jest, często są modyfikowane, a nawet zmieniane. Już teraz wiemy, że za dwa lata tzn 1 stycznia 2021 roku - wejdą w życie przyjęte przez sejm przepisy nowej ordynacji podatkowej. Warto ten dokument odpowiednio wcześnie poznać. Jego autorzy podkreślają, że nowe zapisy zapewnią podatnikom więcej praw w kontakcie z administracją publiczną oraz zwiększyć ściągalność podatków. Po raz pierwszy pojawi się rozwiązanie stwarzające warunki, w których organ podatkowy i podatnik mogą podpisać tzw. umowę podatkową, która może zostać zawarta na wniosek jednej ze stron. W założeniach umowa polega przede wszystkim na obopólnych ustępstwach i ustaleniach, które oczywiście mieszczą się wyłączenie w granicach prawa. Urzędy będą zobowiązane do udzielania pomocy podatnikowi tak, aby był w stanie samodzielnie wykonywać wszystkie swoje obowiązki.
• Inflacja w Polsce przyspieszyła do 2,6 proc. i po raz pierwszy od końcówki 2017 roku przekroczyła cel inflacyjny NBP ustawiony na pułapie 2,5 proc. Jest to najwyższy odczyt od listopada 2012 r. Niestety zaskoczeniem jest wzrost cen żywności, który osiągnął już poziom 5,7 proc. r/r. Co ciekawe, inflacja na poziomie 2,6 proc. po raz ostatni notowano w 2012 roku. Najbardziej widoczne są wzrosty cen towarów sezonowych tzn żywność i napoje bezalkoholowe (5,7 proc. rdr i 0,3 proc. m/m). Obecnie obserwujemy zdecydowany wzrost cen warzyw i owoców , a należy spodziewać się dalszych wzrostów cen nabiału i tłuszczów. Zainteresowanym proponuję obserwowanie poziomu inflacji, bo gdyby dalej wzrastała, to RPP byłaby zmuszona podnieść stopy procentowe, aby złagodzić skutki nadmiernego wzrostu cen w kraju. To zaś podwyższyłoby m.in. ceny kredytów i oprocentowania na lokatach (które teraz są już tak nieopłacalne, że Polacy się od nich masowo odwracają). W opinii ekspertów to jeszcze nie koniec podwyżek, wzrost cen swoje apogeum osiągnie na początku 2020 r. i tak np. są specjaliści, którzy prezentują mniej korzystne prognozy: ekonomiści Credit Agricole szacują, że inflacja w I kw. 2020 r. sięgnie 3 proc. natomiast ekonomiści z PKO BP prognozują wzrost nawet o 3,5 proc. W tym miejscu rezygnuję z analizy wpływu spodziewanych cen energii elektrycznej, co nas z całą pewnością czeka...
• W oficjalnej propagandzie podkreśla się, że uruchomione programy społeczne finansowane z budżetu w dużym stopniu wpływają (oczywiście pozytywnie) na zmniejszenie poziomu ubóstwa. Mam co do tej tezy pewne wątpliwości...Uważam, że mówiąc o poziomie ubóstwa warto opatrzyć ten komentarz liczbami, bo liczby mogą zmniejszyć poziom politycznych euforii. Zacznijmy od kilku danych. "Podstawę wyznaczania granicy ubóstwa skrajnego stanowi minimum egzystencji szacowane przez Instytut Pracy i Spraw Socjalnych (IpiSS). Kategoria minimum egzystencji wyznacza bardzo niski poziom zaspokojenia potrzeb. Konsumpcja poniżej tego poziomu utrudnia przeżycie i stanowi zagrożenie dla psychofizycznego rozwoju człowieka. Wg danych GUS wzrosła... liczba osób żyjących w skrajnym ubóstwie, czyli na poziomie minimum egzystencji. W 2018 r. było to 5,4 proc. mieszkańców Polski - rok wcześniej 4,3 proc. Obserwowany w 2018 r., w oparciu o wydatki gospodarstw domowych, wzrost zasięgu ubóstwa skrajnego dotyczył większości branych pod uwagę grup ludności. Dotknął jednak w większym stopniu mieszkańców wsi niż miast. "W porównaniu z 2017 r. wyraźnie zwiększył się odsetek osób wydających na swoje utrzymanie mniej niż zakłada minimum egzystencji wśród gospodarstw domowych utrzymujących się głównie z niezarobkowych źródeł innych niż emerytury i renty (o prawie 4 p. proc.)"...
• W mediach ukazał się komunikat informujący, że po 20 latach Henryka Bochniarz (w przeszłości minister) zwalnia fotel szefowej Konfederacji Lewiatan. Nie odchodzi ona całkowicie z organizacji, gdzie będzie pełnić funkcję przewodniczącej Rady Głównej Konfederacji, która nadzoruje działalność organizacji. Jej miejsce zajmie teraz Maciej Witucki. Nie jest to zaskakująca zmiana, swoje odejście z funkcji prezydenta H. Bochniarz zapowiedziałam ponad rok temu. Warto dodać, że w ostatnim okresie władze organizacji przeprowadziły szereg zmian w Konfederacji, które przygotowały zmianę przewodniczącego, który w ubiegłym roku uzyskał rekomendację Zarządu Lewiatana na to stanowisko. Nowe władze Lewiatana powołano na trzyletnią kadencję.
• Jak wiadomo sieć handlowa Tesco Polska poinformowała, że w ramach zwolnień grupowych planuje zredukować zatrudnienie o maksymalnie 1480 osób. Firma przedstawiła regulamin tych zwolnień. Wynika z niego, że odchodzący pracownicy dostaną dodatkowo jedną pensję, jeśli umowa zostanie rozwiązana za porozumieniem stron. Powyższe zwolnienia są konsekwencją zamknięcia czterech nierentownych hipermarketów, znajdujących się w Olsztynie, Rudzie Śląskiej, Nowym Sączu i Starogardzie Gdańskim oraz likwidacja jednego z trzech centrów dystrybucyjnych sieci. Prócz tego redukcja zatrudnienia wynika też m.in. ze zmian struktur kierowniczych w pozostałych sklepach oraz w centrali spółki. Zwalnianym z pracy w ramach zwolnienia grupowego przysługuje ustawowa odprawa pieniężna w wysokości: jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony w Tesco Polska krócej niż 2 lata; dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony w firmie od 2 do 8 lat; trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony w firmie ponad 8 lat.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

NOWA MOBILNOŚĆ. JAK REGULOWAĆ I UBEZPIECZAĆ. 4,3 bln USD będzie wart globalny rynek nowej mobilności w 2030 r. wynika z analiz McKinsey & Company...

4,3 bln dolarów będzie wart globalny rynek nowej mobilności w 2030 r. wynika z analiz McKinsey & Company. Nowa mobilność, czyli alternatywa dla tradycyjnego transportu samochodowego (pojazdy autonomiczne i elektryczne, urządzenia transportu osobistego, zamawianie transportu przez aplikacje), zdobywa popularność dzięki rozwojowi technologii, urbanizacji i postawom proekologicznym. Polska Izba Ubezpieczeń (PIU) opracowała raport o urządzeniach transportu osobistego (UTO), opisując ich charakterystykę, status prawny oraz wpływ na ubezpieczenia. Najważniejsze wnioski z raportu zostały omówione podczas panelu Nowa miejska mobilność. Co oznacza dla ubezpieczeń? na VII Kongresie PIU.

Według danych ONZ liczba ludności w miastach zwiększy się do 2025 r. prawie o 10%. Coraz więcej osób będzie szukało sposobów sprawnego poruszania się po mieście. Dodatkowo, rosnąca świadomość ekologiczna skłania nas do rezygnacji z samochodu, przynajmniej od czasu do czasu. Taką deklarację złożyło aż 79% Polaków w badaniu Eurobarometru, przeprowadzonym w 2017 r. mówi Łukasz Kulisiewicz, ekspert PIU.

Nowe oblicze miejskiej mobilności

Międzynarodowa Organizacja Lekkich Pojazdów Elektrycznych (LEVA) definiuje UTO jako dwu/trzykołowe pojazdy z napędem elektrycznym, ogniwo-paliwowym lub hybrydowym, ważące do 100 kg. Zaliczamy do nich m.in. elektryczne rowery i hulajnogi, a także segwaye czy hoverboardy. Na popularyzację UTO duży wpływ miał rozwój technologii akumulatorów litowo-jonowych oraz ekonomii współdzielenia.

Około 10 lat temu pojawiły się pierwsze programy rowerów miejskich. UTO to najnowsza fala miejskiej mobilności. Ich ogromną zaletą jest możliwość pozostawienia pojazdu w dowolnym punkcie, w którym kończymy podróż oraz efektywność na krótkich dystansach. Dzięki temu jesteśmy w stanie szybko pokonać tzw. ostatni kilometr, czyli odcinek łączący miejsce docelowe np. z przystankiem komunikacji miejskiej mówi Michael Wodzicki, Associate Partner w warszawskim biurze McKinsey & Company.

Potrzebna ochrona ubezpieczeniowa

Według dyrektywy UE 168/2013, UTO to pojazdy z silnikami o mocy do 250 W, osiągające prędkość do 25 km/h. Nie podlegają homologacji. Nie dotyczy ich więc obowiązek posiadania numerów rejestracyjnych, a ich użytkownicy nie muszą mieć prawa jazdy czy ubezpieczenia OC. Ponadto brakuje jednolitych regulacji, które określałyby, jakie przepisy ruchu drogowego powinny być stosowane do UTO. Przekłada się to na brak odpowiedniej ochrony ubezpieczeniowej. Regulaminy wypożyczalni z reguły przerzucają na użytkowników odpowiedzialność wynikającą z wypadków.

i regulacje

UTO stają się częścią krajobrazu miejskiego. Dla ich dalszego rozwoju ważne jest uregulowanie ich roli w ruchu ulicznym, a przede wszystkim zapewnienie bezpieczeństwa wszystkim jego uczestnikom.

Wyzwaniem jest nowelizacja Prawa o ruchu drogowym. Trzeba zdefiniować obszar, po którym takie pojazdy mogą się poruszać oraz limit prędkości. W Barcelonie podzielono UTO na trzy klasy i określono ich wymiary, wymogi dotyczące bezpieczeństwa, ubezpieczenia i minimalnego wieku użytkownika. Z kolei w Holandii żadna z wypożyczalni hulajnóg elektrycznych nie dostała jak dotąd zgody na funkcjonowanie. W Wielkiej Brytanii UTO można poruszać się wyłącznie na terenie prywatnym mówi Łukasz Kulisiewicz, ekspert PIU.

Warto zaznaczyć, że użytkownicy UTO, którzy są narażeni na wypadki, mogą być zainteresowani nowymi produktami ubezpieczeniowymi.

McKinsey Quarterly: Mobilitys second great inflection point, luty 2019 r.

Population Division of the UN Department of Economic and Social Affairs, 2018 Revision of World Urbanization Prospects