Płaca minimalna i 500 plus a wiedza ekonomiczna Polaków

Przeczytaj także: 500 plus na każde dziecko budzi poczucie niesprawiedliwości

Respondentów poproszono o wskazanie trzech najbardziej prawdopodobnych zachowań przedsiębiorców, którzy staną oko w oko z koniecznością skokowego poniesienia płacy minimalnej swoich pracowników. W opinii badanych scenariuszem, który w takiej sytuacji ma największe szanse na realizację jest podniesienie cen towarów i usług (53%). Na kolejnych miejscach uplasowały się zwolnienia pracowników (44%) oraz zatrudnianie i płacenie „na czarno” (35%). 16% badanych wskazało, że przedsiębiorca zamknie swój biznes ze względu na jego nieopłacalność, 14% wskazało, że zmniejszą się jego zyski, a co dziesiąty - że będzie musiał zapłacić więcej i to jego problem, skąd weźmie na to środki.

Opinie formułowane przez wyborców trzech głównych graczy naszej sceny politycznej ujawniły wyraźne różnice między nimi, ale nie zabrakło również podobieństw.

Podniesienie cen produktów i usług, zwolnienie części pracowników, zatrudnianie i płacenie „na czarno” znalazły się na podium odpowiedzi wyborców zarówno Prawa i Sprawiedliwości, Koalicji Obywatelskiej, jak i Lewicy, ale w odmiennej kolejności i z inną intensywnością wskazań.

Zdecydowana większość wyborców Koalicji Obywatelskiej (73%) jako główne następstwo skokowego podniesienia płacy minimalnej wskazała podniesienie cen produktów i usług. Wśród wyborców PiS ta odpowiedź również znalazła się na pierwszym miejscu, ale z mniejszą liczbą wskazań (49%). Z kolei elektorat Lewicy jako najbardziej prawdopodobny efekt wskazywał na zwolnienie części pracowników (51%).

Wiedza Polaków na temat ekonomicznych skutków skokowego podniesienia płacy minimalnej idzie w parze ze wzrostem świadomości na temat źródeł finansowania programu „500 plus”.

W porównaniu do analogicznego badania sprzed 2 lat, zmniejszył się odsetek dorosłych Polaków deklarujących brak wiedzy na temat głównego źródła finansowania programu „500 plus” - z 21% do 16% badanych. Jednocześnie z 38% do 44% wzrósł odsetek osób mających świadomość, że program ten jest finansowany z ich podatków. 24% Polaków uważa, że głównym źródłem pieniędzy na wypłaty „500 plus” są podatki płacone przez innych ludzi, 7% - że podatki płacone przez firmy oraz 7% - że z pieniędzy rządowych (spadek o 5 punktów procentowych).

Wyniki badania pokazują, że w elektoracie Prawa i Sprawiedliwości jest najwięcej osób, które deklarują brak wiedzy na temat źródła finansowania „500 plus” (16%). Wśród wyborców Koalicji Obywatelskiej odsetek takich odpowiedzi wynosi 4%, a wśród Lewicy - 1%. Wyborcy partii opozycyjnych mają świadomość, że „500 plus” jest finansowane głównie z ich podatków (KO - 60%, Lewica - 59%), podczas gdy tę wiedzę posiada jedynie 39% wyborców partii rządzącej. W elektoracie PiS jest też stosunkowo najwięcej osób (15%) błędnie przekonanych, że rząd ma własne pieniądze,
z których wypłaca „500 plus”.

„Badanie pokazuje, że świadomość ekonomiczna Polaków nieznacznie wzrosła w ciągu ostatnich dwóch lat. Wynika to między innymi z nagłaśniania przez polityków i media tematów gospodarczych w kampanii wyborczej. Może to sprawić, że ludzie nie będą tak łatwo ulegali populistycznym obietnicom wiedząc, że w konsekwencji to oni będą musieli zapłacić za ich realizację z własnych pieniędzy” - mówi Alicja Defratyka, autorka projektu ciekaweliczby.pl.

Nota metodologiczna:
Badanie przeprowadzone dla serwisu ciekaweliczby.pl na ogólnopolskim panelu badawczym Ariadna. Próba ogólnopolska N=1040 osoby. Kwoty dobrane wg reprezentacji
w populacji Polaków wieku 18 lat i więcej dla płci, wieku i wielkości miejscowości zamieszkania. Termin realizacji: 24 - 27 września 2019 roku. Metoda CAWI.