Działalność innowacyjna przedsiębiorstw 2016-2018

Przeczytaj także: Działalność innowacyjna przedsiębiorstw 2015-2017

Słowem wstępu należy wyjaśnić, że zaprezentowane dane częściowo różnią się metodologicznie od przedstawionych w minionym roku. Jest to efekt wdrożenia nowej metodologii badań innowacji w Unii Europejskiej, bazującej na opublikowanej w 2018 r. czwartej, zrewidowanej edycji Podręcznika Oslo. Główną zmianą jest wprowadzenie nowej kategorii innowacji – innowacji procesów biznesowych i rezygnacja z dotychczas badanych innowacji: procesowych, organizacyjnych i marketingowych.

Aktywność innowacyjną w latach 2016-2018 (tj. wdrożenie innowacji produktowych lub procesów biznesowych, bądź prowadzenie działalności innowacyjnej zaniechanej lub niezakończonej) zadeklarowało 26,1% przedsiębiorstw przemysłowych i 21,0% przedsiębiorstw usługowych.

W tym okresie innowacje (nowe lub znacząco ulepszone produkty lub procesy biznesowe) wprowadziło 24,0% przedsiębiorstw przemysłowych i 19,6% przedsiębiorstw usługowych.

Zarówno innowacje produktowe, jak i innowacje procesów biznesowych częściej wprowadzały przedsiębiorstwa przemysłowe niż usługowe (odpowiednio 16,8% i 19,9% wobec 9,6% i 17,5%).

W latach 2016-2018 w ramach innowacji produktowych, nowe lub znacząco ulepszone wyroby wprowadziło 15,2% przedsiębiorstw przemysłowych i 4,4% usługowych, natomiast nowe lub znacząco ulepszone usługi – 5,6% przedsiębiorstw przemysłowych i 7,4% usługowych.

Innowacje procesów biznesowych wdrożyło 19,9% przedsiębiorstw przemysłowych oraz 17,5% przedsiębiorstw usługowych. Przedsiębiorstwa przemysłowe najczęściej wprowadzały nowe lub znacząco ulepszone metody wytwarzania produktów (12,3%), a podmioty usługowe – nowe lub znacząco ulepszone metody podziału zadań, uprawnień decyzyjnych lub zarządzania zasobami ludzkimi (10,4%).

Największy odsetek przedsiębiorstw przemysłowych, które wprowadziły innowacje produktowe lub procesów biznesowych wystąpił w działach Produkcja podstawowych substancji farmaceutycznych oraz leków i pozostałych wyrobów farmaceutycznych (52,0%) oraz Produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (51,6%), natomiast w usługach – w działach Ubezpieczenia, reasekuracja oraz fundusze emerytalne, z wyłączeniem obowiązkowego ubezpieczenia społecznego (77,6%) oraz Badania naukowe i prace rozwojowe (58,5%).

Nakłady na działalność innowacyjną

Nakłady na działalność innowacyjną w przedsiębiorstwach przemysłowych w 2018 r. wyniosły 23388,7 mln zł (o 16,5% mniej niż przed rokiem), natomiast w przedsiębiorstwach usługowych – 13094,8 mln zł (o 0,4% mniej).

W przedsiębiorstwach przemysłowych dominowały nakłady inwestycyjne na środki trwałe i wartości niematerialne i prawne, które stanowiły 52,3% wszystkich nakładów na innowacje. Przedsiębiorstwa usługowe najwięcej środków przeznaczyły na działalność badawczą i rozwojową (57,7%) oraz na inwestycje (22,9%).

W strukturze nakładów na działalność innowacyjną według źródeł finansowania, w przedsiębiorstwach przemysłowych oraz usługowych największy był udział środków własnych (odpowiednio 75,5% i 88,1%); znacznie mniejszy udział stanowiły kredyty, pożyczki i inne zobowiązania finansowe od instytucji finansowych (odpowiednio 8,1% i 2,1%) oraz środki pozyskane z zagranicy (odpowiednio 5,4% i 5,1%).

Przychody ze sprzedaży

W 2018 r. udział przychodów ze sprzedaży produktów nowych lub znacząco ulepszonych, wprowadzonych na rynek w latach 2016-2018, w przychodach ogółem wyniósł w przedsiębiorstwach przemysłowych 9,1%, a w usługowych – 3,2%. Największy udział tych przychodów, zarówno w przedsiębiorstwach przemysłowych, jak i usługowych odnotowano w podmiotach o liczbie pracujących 250 osób i więcej (odpowiednio 11,3% i 5,1%).

Wyróżnia się przychody ze sprzedaży produktów nowych lub znacząco ulepszonych dla rynku, na którym działa przedsiębiorstwo oraz – tylko dla przedsiębiorstwa.

W 2018 r. udział przychodów ze sprzedaży produktów nowych lub znacząco ulepszonych dla rynku w przychodach ze sprzedaży produktów innowacyjnych zarówno w przemyśle, jak i w usługach wyniósł 34,9%.