Firmy produkcyjne bez ERP, APS i WMS. 67% dane wprowadza ręcznie

Przeczytaj także: Polska gospodarka cyfrowa: ile jest warta?

Drugim z najbardziej popularnych sposobów na gromadzenie danych z produkcji są terminale lub czytniki kodów kreskowych. Do ich stosowania przyznaje się połowa respondentów, przy czym zdecydowanie częściej (62 do 39 proc.) są to duże firmy produkcyjne. Czytniki kodów kreskowych zdecydowanie największą popularnością cieszą się w branży meblarskiej (73 proc. wskazań). Natomiast systemy automatycznych czujników, które w polskim przemyśle wykorzystywane są najrzadziej, to domena producentów maszyn i urządzeń (31 proc.). Prym wiodły tu duże przedsiębiorstwa – 39 proc. stosowało u siebie takie systemy. Jednocześnie ponad 1/3 (37 proc.) producentów stosowała dokumentację papierową.

Jak czytamy w komunikacie z badania, polskie firmy produkcyjne dość dobrze znają również oprogramowanie ERP (Planowanie Zasobów Przedsiębiorstwa, ang. Enterprise Resource Planning). Korzystało z niego już 74 proc. respondentów. Częściej wykorzystywały je większe firmy (85 proc.) niż średnie (67 proc.). Z systemów ERP najczęściej korzystali producenci samochodów i sprzętu transportowego oraz wyrobów z metali (po 80 proc.), najrzadziej – firmy specjalizujące się w wyrobie mebli (59 proc.). Systemy ERP wśród przedsiębiorstw, które je wdrożyły, były najpopularniejszym narzędziem do tworzenia harmonogramów produkcji (51 proc.). Trend ten był wykazywany zdecydowanie częściej przez dużych producentów – 63 proc. względem 38 proc. wskazań przedstawicieli średnich firm.

Drugim najpopularniejszym rozwiązaniem w tym zakresie był Microsoft Excel (48 proc.), chętniej wykorzystywany przez średnich producentów. Rozwiązanie to jest uznawane za mało efektywne w kontekście optymalnego wykorzystania parku maszynowego i zarządzania produkcją. Najmniej wskazań uzyskały zaawansowane systemy klasy APS (Automatyczne Planowanie i Harmonogramowanie, ang. Advanced Planning and Scheduling) – jedynie 10 proc. Jednocześnie systemy APS były ocenione przez swoich użytkowników jako najbardziej efektywne narzędzia do planowania, pozwalające na maksymalne wykorzystanie parku maszynowego.

W ujęciu branżowym rozkład odpowiedzi kształtował się podobnie: arkusze Excel były wykorzystywane przez niemal połowę respondentów z czterech sektorów, podobnie jak systemy ERP. Zwrócić można uwagę na deklaracje producentów aut i sprzętu transportowego, ponieważ w porównaniu do trzech pozostałych branż częściej stosowali autorskie systemy informatyczne (47 proc. wskazań) oraz systemy APS (27 proc.). Rozwiązania tej klasy najmniejszą popularnością cieszyły się wśród producentów mebli (4 proc. deklarowało ich użycie) i wyrobów z metali (3 proc.).

Na jakie systemy stawiają firmy produkcyjne?

Te firmy produkcyjne, które wykorzystywały oprogramowanie ERP, najchętniej sięgały po systemy do zarządzania magazynem (WMS, ang. Warehouse Management System) – 39 proc. producentów już z nich korzystało, a dalsze 8 proc. planowało ich wdrożenie w latach 2019-2021. Na kolejnych miejscach znalazły się systemy zbierania danych z maszyn (SCADA, ang. Supervisory Control And Data Acquisition; 24 proc. już je wdrożyło, 8 proc. planowało wdrożyć) oraz systemy zarządzania jakością (CAQ, ang. Computer-aided Quality Assurance; odpowiednio 23 i 8 proc.). Częściej wykorzystywanie rozwiązań klasy WMS, SCADA i CAQ deklarowały duże firmy produkcyjne. Warto jednak podkreślić fakt, że aż 70 proc. średnich i 45 proc. dużych producentów nie planowało inwestycji w nowe typy oprogramowania.

Największe nasycenie systemami informatycznymi odnotowano w sektorze produkcji aut i sprzętu transportowego, przy czym najczęściej spośród innych branż wykorzystywał on oprogramowanie typu APS i CAQ (po 41 proc. wskazań dla obu typów). Optymizmem mogą napawać deklarowane plany inwestycji w nowe technologie. 60 proc. wszystkich badanych firm wdrażało lub planowało wdrożyć systemy IT, przy czym duże firmy produkcyjne częściej niż średnie deklarowały inwestycje w systemy informatyczne w celu optymalizacji produkcji (78 proc. do 41 proc.).

„Stopień wykorzystania przez firmy produkcyjne w Polsce wyspecjalizowanych systemów jest relatywnie niewielki. Z jednej strony można upatrywać przyczyn takiego stanu w braku środków na inwestycje, ale również w niedostatecznym stopniu edukacji rynku oraz w obawach personelu. Opór użytkowników w procesach wdrożeń jest dość częstym zjawiskiem. Polska produkcja ma w tym zakresie nieco do nadrobienia, ponieważ wprowadzanie takich technologii jest podstawowym elementem strategii Przemysłu 4.0” – dodał Aleksander Faleńczyk.

Informacje o badaniu
Badanie „Gotowość firm produkcyjnych do wdrożenia rozwiązań Przemysłu 4.0” zostało przeprowadzone na zlecenie firmy PSI Polska przez agencję badawczą PMR w I kwartale 2019 r. Objęło duże i średnie firmy produkcyjne wykorzystujące systemy informatyczne ERP, funkcjonujące w Polsce i mające obroty powyżej 20 mln zł. W jego ramach przeprowadzono wywiady telefoniczne z wykorzystaniem techniki CATI wśród osób decyzyjnych z 228 przedsiębiorstw działających w czterech sektorach produkcyjnych: maszyn i urządzeń, samochodów i sprzętu transportowego, mebli oraz wyrobów z metalu.