Mniejsza rotacja pracowników. Co jeszcze słychać na rynku pracy?

Przeczytaj także: Monitor Rynku Pracy III kw. 2019 r.

Niemal połowa pracowników spodziewa się recesji

Pracownicy przebadani przez Instytut Badawczy Randstad są pesymistami. Aż 46% z nich spodziewa się pogorszenia sytuacji gospodarczej w naszym kraju. Pesymiści mieszkają głównie na zachodzie kraju: w woj. lubuskim, wielkopolskim i kujawsko-pomorskim, gdzie ich odsetek sięga 51%. Obawy o przyszłość ma także 52% mieszkańców miast powyżej 200 tys. mieszkańców. Im starsi ankietowani, tym ich pesymizm jest większy. Podczas gdy w grupie osób od 18-29 lat recesji spodziewa się 36% badanych, to w przedziale wiekowym od 50 do 64 jest ich już 56%. Optymizm spada też wraz z poziomem wykształcenia. Recesji obawia się 40% osób z wykształceniem podstawowym i 51% osób z wykształceniem wyższym.

77% pracowników obawiających się pogorszenia sytuacji gospodarczej uważa, że będzie to miało wpływ na ich firmy. 3/4 z nich obawia się, że będzie miało w związku z tym problem z utrzymaniem pracy, a 1/3 boi się wręcz zwolnienia. Podobny odsetek pracowników obawia się, że pracodawca w czasach kryzysu może im obniżyć wynagrodzenie. Co ważne, aż dwie trzecie pracowników obawiających się recesji, planuje podjąć dodatkowe działania, aby podnieść swoją atrakcyjność na rynku pracy.

1/3 badanych przez Randstad przewiduje, że sytuacja gospodarcza kraju nie zmieni się.

A ilu jest optymistów? Według Randstad tylko 17% pracowników spodziewa się poprawy sytuacji gospodarczej. Największymi optymistami są robotnicy niewykwalifikowani i inżynierowie, spośród nich aż 30% spogląda z nadzieją w przyszłość. Spoglądając na branże w jakich pracują badani, największy optymizm cechuje zatrudnionych w hotelarstwie i gastronomii (27%) oraz budownictwie (25%).

Mniejsza rotacja pracowników

W porównaniu z III kwartałem 2019 roku zmniejszyła się rotacja pracowników. W ciągu ostatnich 6 miesięcy pracę zmieniło 20% Polaków. To 2 p.p. mniej niż w III kwartale i tyle samo co rok temu. Pokazuje to cykliczność zmian na rynku pracy.

Najczęściej pracę zmieniali pracownicy w województwach warmińsko-mazurskim, podlaskim, lubelskim i podkarpackim, na ten krok zdecydowało się 25% z nich. Najmniej mobilni byli mieszkający na zachodzie kraju, w województwach lubuskim, wielkopolskim i kujawsko-pomorskim, tylko 15% z nich zmieniło pracę.

Najbardziej skłonni do zmiany pracy byli mieszkańcy miast powyżej 200 tys., od 20 do 50 tys. oraz do 20 tys. mieszkańców (po 22%). Najmniej mobilni byli pracownicy mieszkający na wsiach poza obrębem aglomeracji (13%). Pracę częściej zmieniały także osoby młode (od 18-29 lat), wśród których zdecydowało się na to aż 35%. Najmniejszy odsetek osób (10%), które zmieniły pracodawcę, odnotowano w grupie od 40 do 49 lat. Z raportu Randstad wynika także, że na zmianę pracodawcy częściej decydowały się osoby z wykształceniem podstawowym (22%) niż wyższym (18%). W analizowanym okresie zatrudniającego rzadziej zmieniali mężczyźni (18%) niż kobiety (22%).

Najczęściej pracę zmieniali kasjerzy i sprzedawcy, robotnicy niewykwalifikowani oraz inżynierowie

W podziale na stanowiska największą rotację między firmami widać wśród sprzedawców i kasjerów (35%), robotników niewykwalifikowanych (30%) oraz inżynierów (28%). Najrzadziej pracę zmieniały osoby zatrudnione na stanowiskach kierowników średniego (11%) i wyższego szczebla (12%) oraz techników i robotników wykwalifikowanych (13%).

Branżą, w której największa liczba pracowników zmieniła pracodawcę, jest handel hurtowy i detaliczny oraz naprawa pojazdów (29%). Na drugim miejscu pod tym względem uplasowały się usługi (24%). Pierwszą trójkę zamykają transport, gospodarka magazynowa i logistyka, budownictwo oraz hotelarstwo i gastronomia (po 22%). Najmniejszy poziom rotacji w firmach występował natomiast w branży telekomunikacji, technologii informatycznych i IT (10%), a także w administracji publicznej (12%) i przemyśle (14%).

3 kwartał z rzędu odsetek pracowników zmieniających stanowisko w obrębie jednej firmy wyniósł 20%

Taki sam odsetek pracowników (20%), jak w II i III kw. 2019 r., zmienił stanowisko w ramach pracy w obecnej firmie. Największa rotacja u obecnego pracodawcy (23%) dotyczy zatrudnionych w miastach powyżej 200 tys. oraz od 20 do 50 tys. mieszkańców. Częściej pozycję wewnątrz organizacji zmieniały też osoby od 18 do 29 lat (30%). Jeśli chodzi o poziom wykształcenia, to stanowisko zmieniło najwięcej osób z wykształceniem średnim (21%). W podziale na regiony największe zmiany w tej kategorii zaobserwowano na wschodzie Polski (26%), najmniejsze zaś w centrum kraju (województwa mazowieckie, łódzkie i świętokrzyskie), gdzie poziom zmiany stanowisk wewnątrz organizacji sięgnął 16%.

Największa rotacja na stanowiskach wystąpiła wśród obecnych mistrzów i brygadzistów – aż 46% osób wykonujących ten zawód zmieniło pozycję w ramach obecnej firmy. Najmniejsza zmiana zaszła natomiast wśród kierowców (6%). W podziale na branże najwięcej osób zmieniło stanowisko w przemyśle (26%), a najmniej w edukacji (11%).

Polacy coraz rzadziej kierują się chęcią zdobycia wyższego wynagrodzenia przy podejmowaniu decyzji zawodowych

W IV kw. 2019 r. chęć rozwoju zawodowego pozostała kluczowym powodem zmiany pracy dla 46% Polaków. Obserwujemy jednak spadek znaczenia tego czynnika z 53% w III kw. ubiegłego roku. Coraz mniej osób wskazuje także na możliwość otrzymania wyższego wynagrodzenia – 43%, tj. spadek o 5 p.p. względem III kw. 2019 r. Zmniejszyła się także liczba osób, dla których niezadowolenie z obecnego pracodawcy jest motywacją do podejmowania decyzji zawodowych. Taki powód podało 27% badanych, czyli mniej o 5 p.p. niż w III kw. ubiegłego roku. Na znaczeniu zyskała natomiast korzystniejsza forma zatrudnienia u obecnego pracodawcy. Aspekt ten wskazało 36% ankietowanych.

Ogół elementów składających się na spełnienie zawodowe, w tym forma zatrudnienia i wsparcie w rozwoju, pozostaje głównym czynnikiem wpływającym na decyzję o zmianie miejsca zatrudnienia dla co najmniej połowy Polaków. Jednocześnie obserwujemy spadek znaczenia wynagrodzenia i niezadowolenia z poprzedniego pracodawcy. Firmy szczególnie powinny przyjrzeć się indywidualnym ścieżkom rozwoju dla swoich pracowników, a także tworzyć możliwości zatrudnienia w takiej formie, która preferowana jest przez członków zespołu. Nie zawsze musi to oznaczać pracę etatową. Jak pokazują nasze analizy, w przypadku niektórych grup zawodowych i wiekowych coraz częściej preferowaną są także elastyczne formy, mówi Monika Hryniszyn, Dyrektor Personalna i HR Consultancy w Randstad Polska.

Wzrost znaczenia korzystniejszej formy zatrudnienia u nowego pracodawcy wśród powodów zmiany pracy przy równoczesnym zmniejszeniu odsetka osób, które deklarują, że przyczyną takiej decyzji jest chęć uzyskania większych zarobków czy możliwości rozwoju zawodowego można łączyć z wynikami badań wskazującymi, że znaczna część respondentów przewiduje pogorszenie sytuacji gospodarczej. Ponieważ w ocenie pracowników może to wpłynąć niekorzystnie na ich indywidualną sytuację zawodową, poszukiwanie pracodawcy oferującego bardziej stabilnej czy bezpieczniejszej formy zatrudnienia, nawet kosztem braku możliwości rozwoju zawodowego czy zahamowania wzrostu wynagrodzeń, może być strategią wybieraną przez część pracowników na okres spowolnienia gospodarczego, podkreśla Monika Fedorczuk, ekspert rynku pracy Konfederacji Lewiatan.

Krótszy czas poszukiwania nowego zatrudnienia

W IV kw. 2019 r. skrócił się czas poszukiwania nowej pracy. 6% respondentów badania wskazało, że szukało nowego zatrudnienia krócej niż miesiąc. Średni czas poszukiwania nowej pracy wyniósł 2,4 miesiąca w porównaniu z 3 miesiącami w III kw. 2019 r. Najdłużej, bo 2,9 miesiąca, nowej pracy poszukują osoby z północy Polski (województwa zachodnio-pomorskie i pomorskie). Najkrócej – 2,1 miesiąca – mieszkańcy wschodnich regionów kraju. Najwięcej czasu na znalezienie pracy potrzebowały osoby w wieku od 40 do 49 lat (4 miesiące), najmniej – respondenci pomiędzy 18 a 29 rokiem życia (2,1 miesiąca). Szybciej nowe zatrudnienie znajdowały też kobiety (2,2 miesiąca), niż mężczyźni (2,7 miesiąca). Znalezienie pracy najmniej czasu zajmowało osobom z wykształceniem średnim (2,2 miesiąca). Szybciej zatrudnienie znajdowali też mieszkańcy wsi spoza aglomeracji miejskich. Średnio zajmowało im to 1,7 miesiąca.

Stabilny odsetek osób aktywnie poszukujących pracy

Tyle samo pracowników, co przed kwartałem, aktywnie poszukuje pracy (10%). Nieco większy odsetek (45%, tj. wzrost o 2 p.p.) rozgląda się za ofertami, natomiast mniejszy (45%, tj. spadek o 2 p.p.) deklaruje, że w ogóle nie szuka nowego zatrudnienia. Bardziej aktywni są pracownicy z miast od 20 do 50 tys. mieszkańców (14%) oraz Ci najmłodsi – od 18 do 29 lat (16%).

Najczęściej aktywne poszukiwanie nowej pracy deklarują kierowcy (13%), najrzadziej natomiast kadra zarządzająca – 58% w ogóle nie szukało pracy. W podziale na branże najbardziej aktywni są pracownicy transportu, gospodarki magazynowej i logistyki (15%). Z drugiej strony, 61% pracowników administracji publicznej deklaruje, że w ogóle nie szuka nowego zatrudnienia.