BIK: seniorzy najbardziej narażeni na kradzież tożsamości

Przeczytaj także: Dokumenty kolekcjonerskie źródłem kłopotów?

Kradzież tożsamości na porządku dziennym?

Jednym z niebezpieczeństw, na które warto zwrócić szczególną uwagę w kontekście korzystania z dobrodziejstw internetu, jest kradzież tożsamości. Szczęśliwie okazuje się, że już niemal połowa z nas wie, czym może ona skutkować. Wśród generowanych przez nią zagrożeń wskazujemy m.in:

• wyłudzenia kredytów (58%);
• kradzież pieniędzy z konta bankowego (54%);
• wyłudzenie abonamentu (39%).

Świadomość zagrożeń jest zatem coraz większa, ale jednocześnie okazuje się, że w parze z nią nie idzie stosowanie odpowiednich zabezpieczeń - pisze BIK. I tak na przykład 22% Polaków przyznaje wprost, że nie ma zwyczaju zmieniania hasła do konta bankowego, a 27% robi to raz w roku lub jeszcze rzadziej.

Mimo świadomości zagrożeń związanych z wykorzystaniem i kradzieżą tożsamości, co czwarta osoba stwierdza, że nie jest skłonna finansować żadnych zabezpieczeń (26%), a najbardziej niechętną grupą w tej kwestii są osoby starsze, w wieku powyżej 54 lat (29%), które nie chcą ponosić żadnych kosztów, choćby zakupu programu antywirusowego. Taka postawa budzi niepokój zwłaszcza, że właśnie najstarsza grupa respondentów potwierdziła (24%), że nie ma kontroli nad informacjami o sobie, które dostępne są w sieci. Dla porównania, wśród najmłodszej grupy wiekowej do 34 lat, 15% uważa, że nie ma takiej kontroli.

- Niski priorytet w zakresie przywiązywania wagi do ochrony swoich urządzeń i finansów wśród osób starszych może być skutkiem braku świadomości skali zagrożeń. Przyczyna niechęci do stosowania zabezpieczeń może wynikać z braku wystarczającej wiedzy na ten temat, a także z ostrożności w wydawaniu nawet niewielkich sum na usługi, które oferują automatyczną ochronę 24 h na dobę, przez cały rok – mówi Alina Stahl, dyrektor ds. PR i Komunikacji w Grupie BIK. - Przykładem takiego narzędzia są Alerty BIK, dzięki nim dowiemy się od razu o próbie wyłudzenia kredytu na nasze dane, mamy szansę zapobiec kłopotom i szybko zareagować. Wystarczy założyć konto na bik.pl i aktywować usługę.

Doskonałym potwierdzeniem tego, jak bardzo aktywni są złodzieje danych są statystyki Systemu Dokumenty Zastrzeżone. W ostatnim kwartale 2019 r. odnotowano 1 231 prób wyłudzeń kredytów, które podejmowane były 13 razy dziennie. Tym bardziej istotna wydaje się wiedza na temat dostępnych narzędzi ochrony, a jednocześnie aktywność we wdrażaniu nawyków zapewniających bezpieczeństwo własnych danych osobowych w internecie.

Internet łączy pokolenia

Wśród internautów w Polsce seniorzy stanowią 10,7%. Generują oni 11% wszystkich odsłon, spędzając online 17,5% swojego czasu. Analiza firmy Gemius/PBI pokazuje, że każde pokolenie korzysta z Internetu w nieco inny sposób, np. 20-latkowie stawiają na komunikatory, ale za to strony i aplikacje bankowe mają największy zasięg w grupie seniorów – korzysta z nich aż 81% internautów w wieku między 60 a 69 r.ż.

Internet zmniejszył dystans geograficzny i kulturowy, zwiększył dostęp do wiedzy i usług, związanych z rozlicznymi potrzebami współczesnych konsumentów, zbliża pokolenia. Już nie stanowi obecnie jedynie źródła informacji, wpisał się w codzienne zwyczaje, jest na stałe obecny, a dla niektórych grup wiekowych - wręcz nieodzowny.

Według GUS 83% gospodarstw domowych w Polsce ma w domu przynajmniej jeden komputer, a dostęp do Internetu posiada 86,7% gospodarstw domowych. Główne przyczyny rozprzestrzeniania się internetu to wymiana pokoleniowa, coraz więcej osób starszych korzysta z tego narzędzia samodzielnie, ale także pośrednio, przy pomocy młodszych domowników. Popularyzacji internetu służy wygoda i w związku z tym zmiana postaw w dokonywaniu zakupów w e-sklepach. Wzrósł odsetek zakupów dokonywanych w sieci, w okresie od II kw. 2018 do I kw. 2019 r. robiło je 53,9 % Polaków w wieku 16-74 lata, podczas gdy rok wcześniej odsetek ten wynosił 47,8%.

Senior „przy gotówce”

Niemal co piąta osoba wśród wszystkich polskich kredytobiorców jest w wieku powyżej 65 lat. Dzisiejszy 65-latek to aktywny uczestnik życia finansowego, posiada wszystkie rodzaje bankowych produktów kredytowych, a także pożyczki. Osoby starsze wiodą prym pośród innych grup wiekowych w udziale z tytułu umów na kredyty gotówkowe i ratalne, które stanowią 65,5% ich wszystkich zobowiązań. Pożyczki także cieszą cię zainteresowaniem starszych - stanowią one 1,8% łącznego zadłużenia seniorów.

Podsumowując, seniorzy, a więc w większości osoby korzystające ze świadczeń emerytalnych, mają największy udział w spłacie kredytów na cele konsumpcyjne pośród innych grup wiekowych. Z danych BIK za rok 2019 wynika, że wzrosła średnia kwota do spłaty. Średnie łączne zadłużenie 65-latka z tytułu kredytów bankowych i pożyczek wynosi 10.900 zł na kredytobiorcę (10 461 zł w 2018 r.). Niewiele, ale poprawiła się jakość regulowania zobowiązań w tej grupie wiekowej: udział opóźnionych zobowiązań na koniec 2019 r. wynosił 8,3% wobec 8,5% na koniec 2018 r.

Niepokoi zjawisko zapotrzebowania „na gotówkę” osób starszych, które mają wprawdzie stabilne, ale niskie dochody. Jak podaje ZUS, przeciętne świadczenie emerytalno-rentowe w pierwszej połowie 2019 r. wyniosło 2 236,84 zł.

Seniorzy wspierają się kredytami i pożyczkami pozabankowymi, finansując w ten sposób swoje koszty (np. leczenie), ale także potrzeby bliskich (np. swoich wnuków). Jak wskazują badania opinii na zlecenie Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor, aż 40% starszych pomaga finansowo swojej rodzinie, co jest wynikiem ich dobroduszności, a chęć sprawienia przyjemności często nie idzie w parze z rozsądnym podejściem do finansów.