Praca na czarno. Co 6. Polak bez umowy

Przeczytaj także: Praca na czarno. Niby nie problem, ale jednak

Jak czytamy w komunikacie z badania, do pracy na czarno na przestrzeni ostatnich 12 miesięcy przyznaje się 16% Polaków. Najrzadziej są to wyborcy Koalicji Obywatelskiej (10% wskazań), a najczęściej sympatycy partii rządzącej, którzy bez umowy pracują niemal dwukrotnie częściej (18% wskazań). Wśród zwolenników Lewicy odsetek osób deklarujących pracę w szarej strefie sięga 11%.

Jeśli przyjrzeć się poszczególnym grupom wiekowym, okaże się, że praca na czarno to zjawisko występujące najczęściej wśród najmłodszych pracowników, pomiędzy 18 a 24 rokiem życia (32%). W późniejszym wieku na pracę bez umowy decydujemy się zdecydowanie rzadziej. Do pracy „na czarno” przyznaje się 22% osób w wieku 25-34 lata oraz 20% osób w wieku 35-44 lat. Najmniej takich osób jest z kolei w grupie wiekowej 45-54 lata (9%) oraz 55 lat i więcej (6%).

Z badania wynika również, że niemal połowa badanych (46%) przyznaje, że zna osobiście przynajmniej jedną osobę, która w ciągu ostatniego roku pracowała „na czarno”.

Większość Polaków (58%) nie potępia takiej formy zarobkowania, wyrażając obojętny stosunek do pracy „na czarno” (47%), a nawet pozytywny (11%). Negatywny stosunek wyraża 42% badanych.

Zdecydowanie najwięcej osób, które nie potępiają pracy „na czarno”, jest w najmłodszej grupie wiekowej 18-24 lata (łącznie 81%). W tej grupie 62% osób ma stosunek obojętny (zdecydowanie najwięcej ze wszystkich grup wiekowych), a prawie co piąty badany (19%) pozytywnie odnosi się do takiej formy zarobkowania, czyli dokładnie tyle samo, co odnosi się pozytywnie (19%).

Badanie dowodzi także, że wśród głównych powodów podejmowania pracy na czarno Polacy wymieniają najczęściej chęć dorobienia sobie do pensji (28%). Zaraz potem pojawiają się jednak bardziej niepokojące odpowiedzi sugerujące naciski ze strony pracodawcy (24%) lub uniknięcie utraty prawa do różnych zasiłków (18%). Według 19% badanych Polacy uciekają się do pracy „na czarno”, by nie płacić podatków i składek ZUS.

„W Polsce mieliśmy długą tradycję kombinowania wywodzącą się jeszcze z PRL-u. Niepokojący jest jednak fakt, że teraz mamy inne czasy, a tak dużo młodych Polaków przyznaje się do pracy „na czarno” i jeszcze nie widzi w tym nic złego. To utrudnia budowanie odpowiedzialnego społeczeństwa” - mówi Alicja Defratyka, autorka projektu ciekaweliczby.pl.

Nota metodologiczna:
Badanie przeprowadzone dla serwisu ciekaweliczby.pl na ogólnopolskim panelu badawczym Ariadna. Próba ogólnopolska losowo-kwotowa N=1053 osób w wieku od 18 lat wzwyż. Kwoty dobrane wg reprezentacji w populacji dla płci, wieku i wielkości miejscowości zamieszkania. Termin realizacji: 14-18 lutego 2020 roku. Metoda CAWI.