Streaming wideo? Własny vlog? To, powinieneś wiedzieć

Przeczytaj także: Jak koronawirus wpływa na oglądalność na polskim YouTube?

Czas przymusowej izolacji i ograniczenie kontaktów między ludźmi stworzyły ogromne zapotrzebowanie na technologię udostępnienia materiału wideo w sieci i dzielenia się nim z innymi na odległość.

Zdalna praca i komunikacja, organizacja prezentacji, spotkań lub zebrań biznesowych on-line to najczęściej spotykane sytuacje. Warto dodać zdalne obrady lokalnych władz, szkolenia i webinary, a także transmisje zastępujące zajęcia szkolne, prowadzone przez nauczycieli i wykładowców. Ważny jest także kontakt z rodziną i znajomymi przez portale społecznościowe i aplikacje typu Zoom, Skype czy inne.

Nie możemy także zapominać o dziedzinach, mających największy wpływ na rozpowszechnienie streamingu w ostatnich latach, czyli o gamingu, vlogach i innych relacjach z ciekawych wydarzeń lub opiniach udostępnianych przez dziennikarzy, blogerów i innych obserwatorów życia codziennego.

– Dostęp do usług transmisji strumieniowej jest prosty i przystępny. Jednak wykorzystując streaming w celach zawodowych lub nawet hobbystycznych, prędzej czy później wzrosną nasze oczekiwania względem publikowanych materiałów – uważa Tomasz Trzaskalski z C4i. – Będziemy chcieli używać lepszych kamer i aparatów, streamować obraz w wyższej rozdzielczości lub prowadzić relacje na żywo z terenu – zaznacza ekspert. Idealnie do tego, zarówno w prostych, jak i bardziej zaawansowanych projektach, sprawdzi się ogólnodostępny i darmowy program OBS (Open Broadcast Studio), dostępny niemal na każdą platformę PC. Aplikacja połączona z urządzeniem typu grabber i źródłem wideo, jak kamera czy aparat, pozwoli na przechwycenie obrazu z dźwiękiem i streaming do YouTube’a, Facebook’a lub innego portalu. Możliwa jest także bezpośrednia transmisja do sieci jako strumień danych multicast lub unicast. OBS umożliwi również przechwycenie sygnału z kamery celem jego zapisu np. dla archiwizacji.

Na rynku nie brakuje także konkurencyjnego oprogramowania freeware i komercyjnego – takim programem jest m.in. ManyCam, oferujący podobnie jak OBS funkcje przechwytywana obrazu, konwersji w locie i streamingu, a dodatkowo zapewniający unikatową możliwości likwidacji lustrzanego odbicia obrazu z kamery, która doskwiera użytkownikom komunikatorów internetowych typu Skype.

Co to jest grabber wideo?

Grabber to urządzenie, które podłączamy do komputera lub telefonu za pośrednictwem złącza USB, zapewniające możliwość przechwycenia oraz przesłania do odbiorców obrazu z niemal każdej kamery lub aparatu. Sprzęt taki współpracuje – przykładowo – ze wspomnianym oprogramowaniem OBS lub ManyCam i umożliwia korzystanie z ogólnodostępnych serwisów streamingowych.

Mam komputer i kamerę. Do czego zatem potrzebny mi grabber?

Odpowiedź jest prosta − komputery przeważnie nie mają wejścia HDMI, a kamery nie przesyłają obrazu poprzez USB poza dedykowanymi modelami np. internetowymi. Tak więc grabber „HDMI do USB” może okazać się niezbędny, aby przechwycić obraz z kamery konsumenckiej lub profesjonalnej, z lustrzanki, z kamery drona, czy innego źródła wideo z wyjściem HDMI.

Najbardziej zaawansowane urządzenia działają w standardzie USB 3.0 i pozwalają na przechwycenie sygnału RAW, bez kompresji. Komputer wykryje takie urządzenie, jako zewnętrzną kamerę i od nas zależy, co dalej ze strumieniem wideo zrobimy. Urządzenia takie − poza przeniesieniem sygnału HDMI z kamery do USB w komputerze − mogą odciążyć pracę sprzętu wideo. Posiadając kamerę, która nagrywa obraz 4K, za pomocą grabbera możliwa jest kompresja sygnału do np. 1080p. Wstępnie przygotowany w ten sposób sygnał zostanie przekazany do komputera, laptopa czy nawet telefonu z systemem Android.

Wykorzystanie grabbera jako zewnętrznej karty przechwytującej jest dobrym rozwiązaniem dla każdej osoby chcącej udostępniać wideo w sieci. Z takim zestawem będziemy w stanie streamować wideo na najpopularniejsze serwisy, jak Youtube, Facebook, Twitch, czy inny. Przeprowadzimy też spotkanie przez Skype, Zoom, Teams czy Webex.

Poza okresem kwarantanny ogromne zapotrzebowanie na usługi streamingu widzimy również w zastosowaniach przemysłowych. Wielokrotnie pojawia się konieczność wysłania transmisji z rady czy zebrania w firmie, z konferencji lub szkolenia, lub zawsze wtedy, gdy chcemy poszerzyć grono odbiorców przekazu na żywo. Warto wspomnieć, że obecnie wszystkie samorządy zobligowane są do transmisji obrad na żywo, a wykorzystanie w instalacji grabberów „HDMI to USB” znacznie ułatwia realizację takich zadań i spełnienie warunków ustawowych. Zastosowań streamingu może być jednak znacznie więcej − od obsługi dronów przez filmowców, fotografów czy służby, po obserwację lasów przez nadleśnictwa – wszędzie tam gdzie chcemy przesłać obraz przez internet do wielu odbiorców na żywo z możliwością jednoczesnego przechwycenia.

Oddzielnym zagadnieniem jest streaming w grach komputerowych. Gdy mówimy o profesjonalnym streamingu na myśl przychodzi nam połączenie ze sobą dwóch komputerów w jeden układ, tak aby jedna jednostka (lub konsola) odpowiadała za obsługę gry w wysokich parametrach, a druga służyła do zarządzania streamingiem. Wykorzystując modele grabberów HDR UH60P lub HDR U3 będzie można przechwycić obraz z komputera do grania na komputer do streamingu. Dzięki temu nie stracimy przyjemności z gry w rozdzielczości 4K i nie obciążymy dodatkowo procesora, a zarazem będziemy strumieniować sygnał do sieci w wysokiej rozdzielczości i zapisywać wszystko na dysk wewnętrzny.

Czym się kierować w wyborze grabbera?

Najważniejszym pytaniem jest rozdzielczość wejściowa i rodzaj źródła, z którego chcemy przechwytywać obraz (kamery, aparatu czy odtwarzacza wideo), rozdzielczość strumienia wideo, jaki chcemy uzyskać oraz za pomocą jakiego urządzenia obraz będzie przechwytywany (komputer PC, laptop czy telefon z Androidem). Obecnie praktycznie każde urządzenia wspiera na wejściu sygnały do Full HD 1080p w 60Hz. Bardziej zaawansowane modele pozwalają obsłużyć na wejściu sygnały do 4K @ 60Hz, choć maksymalna rozdzielczość przechwytywania będzie wynosiła 1080p@60Hz. Przechwytywanie 4k jest obecnie domeną profesjonalnych i zaawansowanych urządzeń dedykowanych do pracy w studiach produkcyjnych.

– Przykładem przystępnego cenowo grabbera obsługującego na wejściu sygnał 4K i na wyjściu max. Full HD, jest model HDR UH60P – informuje przedstawiciel firmy C4i . – To zewnętrzne urządzenie podłączane do portu USB 3.0, które przechwytuje sygnał RAW bez kompresji, dokonywanej następnie program przechwytujący wideo – w nim definiujemy oczekiwane parametry dotyczące strumienia i kompresji – wyjaśnia Tomasz Trzaskalski. Grabber HDR UH60P jest automatycznie wykrywany w systemach Windows, Mac OS i Linux jako zewnętrzna karta przechwytująca. Ponadto, urządzenie posiada wyjście podglądowe HDMI Loop i pozwala na dodanie do przechwytywanego sygnału dodatkowej ścieżki audio (wejście 3,5mm) oraz wyodrębnienie audio z wejściowego strumienia HDMI. Budżetowym odpowiednikiem HDR UH6_0P jest model HDR UH6_0, który posiada jedynie złącze USB 3.0, wejście HDMI i wspiera na wejściu sygnały do 1080p 60Hz.

Alternatywą jest rodzina urządzeń U3 i U1m. Obsługują na wejściu obraz do 4K@30Hz i pozwalających strumieniować i nagrywać sygnał 1080p@60Hz. Ich cechą charakterystyczną jest wsparcie sprzętowej kompresji do MJPEG. Urządzenia działają z dostarczonym przez producenta oprogramowaniem, w którym możemy regulować parametru przechwytywanego obrazu, i którego instalacja jest wymagana, aby urządzenie było wykryte np. przez aplikację OSB. Model U3 posiada dodatkowo wyjście HDMI Loop oraz wejście i wyjście audio. Zaletą modeli U3 i U1m jest unikatowa możliwości podłączenia do telefonu lub tabletu z systemem Android i wykorzystanie ich do przechwytywania oraz nagrywania materiału zamiast komputera PC. HDR U3 został wyposażony w złącze USB typu C, jednak możliwości podłączenia jest więcej za sprawą adapterów dołączonych do zestawu.

Uwagę zwraca także model HDR U5, który jako jedyny grabber na rynku posiada wbudowaną baterię litowo-jonową i pozwala na w pełni mobilną pracę przy przechwytywaniu wideo. HDR U5 posiada również nieduży wyświetlacz, więc nie musimy posiadać zewnętrznego monitora aby uzyskać podgląd nagrywanego materiału. Jednak w celu streamowania, również ten model musimy podłączyć do komputera PC Windows.

Grabbery w postaci kart komputerowych na PCI Express dobrze znanej w świecie wideo firmy BlackMagic Design, jak Intensity Pro 4k czy DeckLink Mini Recorder 4K potrafią przechwycić sygnał 3840×2160 w 30 klatkach i w 12 bitowej przestrzeni kolorów RGB 4:4:4 z deep kolor i HDR, a także nagrać go lub przesłać dalej w formacie stratnym lub bezstratnym wraz z sygnałem audio. W ich przypadku konieczny jest jednak szybki port PCI Express − lub w przypadku grabberów zewnętrznych, jak Black Magic Ultra Studio Mini recorder − port Thunderbolt.

Urządzenia BlackMagicDesign są kompatybilne z większością profesjonalnego oprogramowania do edycji i obróbki obrazu m.in. firmy Adobe. BlackMagicDesign wraz ze sterownikami dostarcza również uniwersalne oprogramowanie Media Express do przechwytywania wideo i współpracuje z komputerami pracującymi pod kontrolą Windows, MacOs i Linux. Innym, bardziej zaawansowanym rozwiązaniem od Blackmagic jest urządzenie Atemi Mini HDMI Przełącznik Live Stream, pozwalający zorganizować profesjonalną realizację eventu z 4 kamer HDMI full HD z miksowaniem i kluczowaniem obrazu, dodawaniem napisów, elementów graficznych i wieloma innymi funkcjami, w tym jednoczesnym streamingiem obrazu przez komputer z portem USB C.

Ofertę grabberów w sklepie C4i uzupełniają urządzenia typowo konsumenckie, które znajdą też zastosowaniu w mniej wymagających instalacjach –to modele HDR TBOX Mini Plus, czy HDR TBox Deluxe E lub HDR TBox Deluxe, które pracują również z sygnałami wejściowymi kompozyt i komponent. Urządzenia przechwycą sygnał HDMI 1080p@60, ale przy streamowaniu np. przez OBS, zredukują go do 1080p30.

Alternatywnym sposobem streamowania obrazu z konferencji, kamer jak i programów telewizyjnych jest skorzystanie z enkodera sprzętowego C4i – HDMI Extender i podanie sygnału na wejście HDMI. Po ustawieniu parametrów strumienia RTMP, UDP, HTTP, RTSP, ONVIF można go odebrać na urządzeniu odbiorczym – dekoderze w sieci internet lub lokalnej np. na dowolnym komputerze, telefonie czy odtwarzaczu multimedialnym z uruchomionym programem VLC czy innym potrafiącym odtworzyć stream wideo. Wystarczy wpisać dane strumienia transmisji i ustawić ewentualne szyfrowanie danych. Ponadto, rozwiązanie takie posiada możliwość dodania logotypu oraz maks. dwóch napisów do transmisji oraz ustawienia ich przeźroczystości. Ustawienie parametrów enkodera nie jest skomplikowane. Wystarczy wejść na jego stronę web, z której odbywa się sterowanie i wpisać dane strumienia.

Czy można strumieniować wyłącznie sygnał audio?

– Aby uruchomić streaming wyłącznie sygnałów audio należy zaopatrzyć się w enkoder firmy Barix. Słuchacze odbiorą strumieniowaną audycję w prosty sposób na dowolnym komputerze, smartfonie lub odtwarzaczu multimedialnym. Przykładowo, urządzenie Barix Instreamer New to prosty w konfiguracji enkoder audio na IP z funkcją shoutcast/icecast dla źródła, generowaniem metadanych, wsparciem protokołów TCP, RTP, shoutcast, http i Multicast.

Odtwarzanie strumienia audio może się odbywać na dekoderze sprzętowym Barixa typu Extreamer 100, Extreamer 120 albo na dowolnym komputerze, odtwarzaczu sieciowym, telefonie lub radiu internetowym w sieci lokalnej lub w sieci Internet. Urządzenia firmy Barix były używane w m.in. USA w trakcie klęsk żywiołowych np. Huraganu Katrina. Wykorzystywali je nadawcy radiowi jako linie zapasowe do transmisji programów na duże odległości, gdy z powodu zniszczonej huraganem infrastruktury, transmisja naziemna była niemożliwa - mówi Tomasz Trzaskalski.