PIE: Polska najsilniej rosnącą gospodarką Trójmorza

Przeczytaj także: Wzrost gospodarczy: Polska awansuje w indeksie ESCAPE

Jak czytamy w opracowanym przez PIE raporcie, państwom należącym do Trójmorza udało się uniknąć istotnie negatywnych skutków kryzysu z lat 2008-2009 i zachować w tym czasie tendencję wzrostową. To potwierdziło, że ich fundamenty makroekonomiczne są na tyle stabilne, by po krótkotrwałej recesji w 2009 r. szybko powrócić na ścieżkę dynamicznego wzrostu gospodarczego.

Stabilność ta wynikała m.in. z koncentracji na produkcji przemysłowej: 8 z 10 państw UE o najwyższym udziale wartości dodanej generowanej w PKB przez przemysł to reprezentanci Trójmorza. W krajach tej inicjatywy średni udział wartości dodanej generowanej przez produkcję przemysłową do PKB wynosi 16,7 proc., podczas gdy dla pozostałych państw UE to tylko 13 proc.

Kraje tej części Europy charakteryzuje również dosyć wysoki udział wartości dodanej generowanej przez sektor usług ICT w PKB, który wynosi 3,8 proc. Pod tym względem pomiędzy państwami Trójmorza istnieją jednak spore rozbieżności. Podczas gdy Bułgaria (5,4 proc.) czy Szwecja (5 proc.) znacznie przewyższają unijną średnią (3,7 proc.), Pol-ska (3,1 proc.), Litwa (2,9 proc.) czy Grecja (1,9 proc.) plasują się poniżej niej.

Ponadto w badaniu platformy Pentablog, która wspiera rekrutacje talentów z dziedziny IT, cztery pierwsze miejsca wśród państw z najlepszymi programistami zajęły Słowacja, Czechy, Węgry i Polska.

Nasz region, dzięki rzeszy programistów i wykwalifikowanych robotników to zaplecze dla powstawania Przemysłu 4.0. Produkujemy auta, piszemy do nich oprogramo-wanie, a w kolejnej dekadzie wpływ krajów Trójmorza będzie tylko większy – komentuje Piotr Arak, dyrektor Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Wyzwania na przyszłość

Inicjatywa Trójmorza stanowi współczesną koncepcję zbudowania silniejszych powiązań pomiędzy państwami Europy Środkowej, której początki sięgają XIX wieku. W obecnym kształcie jej głównym celem jest integracja gospodarcza regionu, który może dużo zyskać na wzrastających przepływach towarów i usług pomiędzy Wschodem a Zachodem, a także zbudować większą dywersyfikację w sferze dostaw energii. Aby państwa Trójmorza mogły wciąż pogłębiać współpracę ekonomiczną, niezbędna będzie poprawa zakresu połączeń infrastrukturalnych, przede wszystkim transportowych, logistycznych i cyfrowych.

Elementami spajającymi państwa Trójmorza jest przywiązanie do współpracy transatlantyckiej, a także wrażliwość na tematy zagrażające bezpieczeństwu oraz pewna wspólnota konserwatywnych wartości. Niemal wszystkie z nich będą musiały także wspólnie stawić czoła pułapce demograficznej związanej z falą emigracji oraz niską dzietnością. Podczas gdy w krajach Europy Środkowej wskaźnik rozrodczości oscyluje wokół 1,51 dziecka na kobietę w wieku rozrodczym (przy zagwarantowaniu zastępowalności pokoleń co najmniej od wartości wysokości 2,1), w pozostałych państwach UE analogiczny wskaźnik sięga wysokości 1,64.

Jednak największym wyzwaniem, przed którym stają obecnie państwa Trójmorza, jest uporanie się ze skutkami gospodarczymi pandemii COVID-19. Można przypuszczać, że będą one zróżnicowane dla poszczególnych państw i doprowadzając do bankructwa wiele zachodnich przedsiębiorstw, otworzą drogę do ekspansji dla niektórych firm z obszaru Trójmorza. Kryzys może okazać się także szansą na redefinicję modelu gospodarczego i zmniejszenie zależności od kapitału zagranicznego.