Hays: na home office warto zadbać o rozwój zawodowy

Przeczytaj także: Niskie bezrobocie vs. wysoka gotowość na zmianę pracy

Konieczność izolacji społecznej sprawiła, że nasze życie zawodowe i towarzyskie w znacznej części przeniosło się do sieci. Dla wielu specjalistów była to sprzyjająca okazja do podjęcia działań ukierunkowanych na rozwój zawodowy i pogłębienie wiedzy. Tym bardziej, że sprzyjały temu m.in. organizowane przez firmy, ekspertów czy organizacje - webinaria i konferencje online.

Niektórzy na rozwój zawodowy nie mieli siły lub czasu

Badanie zrealizowane przez Hays Poland w sierpniu 2020 roku wskazuje, że podczas pandemii z możliwości rozwoju zawodowego i zdobycia nowych kompetencji skorzystało 48% spośród blisko 1100 przebadanych specjalistów i menedżerów.

Wśród powodów braku aktywności w tym zakresie, respondenci badania najczęściej wskazywali na:

• brak czasu (34%),
• brak środków finansowych na odpłatne formy kształcenia (28%) oraz
• brak siły lub chęci do podejmowania działań rozwojowych (24% wskazań).

Agnieszka Kolenda, Executive Director w Hays Poland zauważa, że dla wielu pracowników szczytowy okres pandemii był czasem niepewności i podwyższonego poziomu stresu, a co za tym idzie – większego zmęczenia.

– Więcej czasu spędzanego w domu nie sprawiło, że profesjonaliści automatycznie znaleźli dodatkowe pokłady energii i zapału do samorozwoju. Pamiętajmy, że okres pracy zdalnej dla niektórych osób był niezwykle stresujący, co mogło wynikać z braku doświadczenia w tym zakresie, dynamicznych zmian zachodzących w firmach, a także obaw o zdrowie swoje i bliskich. Do tego często dochodziło wyzwanie nauczania zdalnego i zapewnienia dzieciom opieki – wyjaśnia Agnieszka Kolenda i dodaje – W rezultacie mamy do czynienia z pewnym paradoksem. Mimo że czasu teoretycznie powinniśmy mieć więcej, to często nasze dni były na tyle intensywne i stresujące, że brakowało nam motywacji do podejmowania dodatkowych działań. W szczególności, że całe życie skoncentrowało się w świecie online, a dostępne w tym czasie opcje rozwoju nie były pod tym względem wyjątkiem.

W okresie funkcjonowania największych ograniczeń w życiu publicznym wiele firm szkoleniowych i organizacji branżowych przeniosło swoje kursy do świata online. Wyniki badania pozwalają wywnioskować, że w wielu przypadkach był to proces zakończony sukcesem. W grupie osób, które w czasie home office nie podjęły działań ukierunkowanych na zdobycie nowych umiejętności rozwój zawodowy, jedynie 6% jako najważniejszy powód swojej decyzji wskazało niesatysfakcjonujący poziom szkoleń prowadzonych w formule online.

Od pewnego czasu obserwowany jest zarówno powrót pracowników do biur, jak i trend stopniowego wznawiania szkoleń stacjonarnych. Organizowane są już nawet pierwsze, hybrydowe konferencje branżowe, łączące transmisję online z fizyczną obecnością prelegentów i ograniczoną liczbą uczestników w centrum konferencyjnym. Można zatem oczekiwać, że profesjonaliści, którzy niechętnie podchodzili do rozwoju w formie zdalnej, już wkrótce będą cieszyć się większymi możliwościami rozwoju.

Jakie kompetencje a czas zmian?

Jednocześnie warto nadmienić, że co dziesiąty respondent badania nie podjął w ostatnich miesiącach żadnych działań wspierających rozwój zawodowy, ponieważ nie odczuwał takiej potrzeby. Tymczasem rozwój zawodowy i stałe dopasowywanie zestawu posiadanych zdolności do aktualnych oraz prognozowanych trendów jest działaniem będącym w interesie zarówno profesjonalistów, jak i pracodawców. Wiele firm wciąż znajduje się w okresie przejściowym, w którym realizacja niektórych planów uzależniona jest od sytuacji zagrożenia epidemicznego oraz kondycji gospodarki czy branży, w której prowadzona jest ich działalność biznesowa.

Należy jednak oczekiwać, że opracowane w okresie pandemii strategie wyjścia z sytuacji kryzysowej i jeszcze lepszego dopasowania modelu biznesowego do nowych okoliczności, poskutkują zmianą zapotrzebowania pracodawców na kompetencje.

Ostatnie miesiące pokazały, że w obliczu dynamicznych zmian, pracownikom do skutecznej pracy niezbędne są nie tylko kompetencje twarde, specyficzne dla pracy na danym stanowisku, ale przede wszystkim uniwersalne kompetencje miękkie, wpływające na ich zachowanie oraz postawy przyjmowane w określonej sytuacji. Pandemia uwidoczniła, jak ważna jest m.in. umiejętność szybkiej adaptacji do zmian, kompetencje w zakresie komunikacji – również tej prowadzonej online – oraz inteligencja emocjonalna. Ekspert Hays podkreśla, że w ostatnim czasie na znaczeniu w sposób szczególny zyskały kompetencje cyfrowe.

– Przyspieszenie rewolucji cyfrowej w firmach poskutkowało większą koncentracją pracodawców na kompetencjach związanych z wykorzystaniem nowoczesnych technologii. Przy czym nie jest to tożsame wyłącznie ze wzrostem zapotrzebowania na ekspertów w dziedzinie IT. Umiejętność korzystania z technologii w życiu zawodowym w rosnącym stopniu staje się niezbędna do pracy na niemal każdym stanowisku. Popularyzacja narzędzi wykorzystywanych do pracy zdalnej, rozwiązań chmurowych, a także postępująca automatyzacja procesów to tylko niektóre z powodów, dla których pracodawcy dostrzegają konieczność inwestowania w rozwój kompetencji cyfrowych wśród pracowników – zaznacza Agnieszka Kolenda z Hays Poland.

Rozwój zawodowy w godzinach pracy (zdalnej)?

W nowych okolicznościach firmy dążą do osiągnięcia większej elastyczności, stawiając na zdolność szybkiego dopasowania biznesu do zmiennych warunków. To z kolei jest niemożliwe, gdy pracownicy nie posiadają odpowiednich kompetencji miękkich. Bez tego elementu budowanie przewagi kompetencyjnej przedsiębiorstw może być utrudnione lub wręcz niemożliwe w obecnej, nowej rzeczywistości rynkowej.

Wyniki badania Hays pokazują jednak, że podczas pandemii możliwości rozwoju zawodowego pracownikom zagwarantowało zaledwie 33% firm.

Jednocześnie aż co czwarty respondent badania nie był w stanie udzielić odpowiedzi na to pytanie, co może świadczyć o niskim priorytecie, jaki firmy nadawały rozwojowi pracowników w ostatnich miesiącach. Mnogość komunikatów kierowanych do zatrudnionych w okresie dynamicznych zmian i wprowadzania powszechnej pracy zdalnej w istocie mogła sprawić, że informacje na temat organizowanych szkoleń i webinariów były ograniczane do minimum lub umykały uwadze pracowników. Wciąż jednak aż 42% respondentów badania zadeklarowało, że ich pracodawcy w ciągu ostatnich miesięcy nie stworzyli dla nich okazji do zdobywania nowych umiejętności. W niektórych przypadkach taka decyzja mogła być podyktowana wyzwaniami natury technicznej lub finansowej, podczas gdy w innych – specyfiką stanowisk i profilem prowadzonej działalności biznesowej. Przeniesienie oferty szkoleniowej do świata online nie zawsze było priorytetem dla firm zmagających się z negatywnymi konsekwencjami pandemii.

Rozwój zawodowy na własną rękę

Część pracowników samodzielnie poszukiwało odpowiednich dla siebie rozwiązań, upatrując w okresie izolacji szansy na nadrobienie branżowych zaległości, naukę obsługi nowego programu czy też pogłębienie wiedzy na dotąd nieznany temat. Osoby, które podczas pandemii poświęciły czas na rozwój, w podejmowanych działaniach najczęściej koncentrowały się na kompetencjach twardych, specyficznych dla obecnie wykonywanego zawodu (34%), wiedzy branżowej (30%) oraz uniwersalnych kompetencjach miękkich (21%). Kolejne 19% respondentów rozwijało kompetencje związane z zarządzaniem zespołami, a 17% – procesem zmiany.

W grupie osób podejmujących działania rozwojowe, 18% respondentów skoncentrowało się na pozyskaniu kompetencji twardych, związanych z zawodem innym niż obecnie wykonywany, a kolejne 18% poświęciło uwagę własnym zainteresowaniom. W obu tych przypadkach aktywności mogły być pierwszym krokiem na drodze do zmiany zawodu lub obszaru specjalizacyjnego. Jest to spójne z wynikami badania Hays „Nowe oblicze normalności”, w którym 46% ankietowanych specjalistów i menedżerów nie wyklucza, że w perspektywie najbliższych 3 lat zmieni wykonywaną profesję.

Myśląc o przyszłości

Specjaliści chcą się rozwijać, a zmiany zachodzące na globalnym rynku pracy w rosnącym stopniu ich do tego motywują. Pandemia pokazała, jak wiele może się zmienić w krótkim czasie, zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym. Pracownicy – bez względu na doświadczenia zebrane na przestrzeni ostatnich miesięcy – chcą mieć pewność, że ich kompetencje i wiedza będą odpowiadać na oczekiwania pracodawców teraz i w przyszłości. O postępującej automatyzacji i cyfryzacji biznesu mówiło się już od dawna, warto zatem podejmować działania, które ułatwią – tak pracownikom, jak i pracodawcom – odnalezienie się w nowej, postpandemicznej i jeszcze bardziej zorientowanej na technologię rzeczywistości.