Polska gospodarka: druga fala COVID-19 pogorszyła prognozy na 2021 rok

Przeczytaj także: Polska gospodarka kurczy się o 3,5 proc., dług publiczny jeszcze stabilny

Jak prognozuje Euler Hermes, krótkoterminowy koszt gospodarczy 2. fazy lockdownów będzie stanowił połowę kosztów poniesionych przez nią w efekcie tego, co działo się od marca do maja. Jest to przede wszystkim efekt tego, że obecne wsparcie trafia głównie do najbardziej zagrożonych pandemią sektorów polskiej gospodarki, jak handel wewnętrzny, transport, hotelarstwo i gastronomia, szkolnictwo, prace społeczne, rekreacja i sport. Jednocześnie wpływ, jaki wywierać będzie epidemia na przemysł, budownictwo i rolnictwo ma być znacznie bardziej ograniczony.

Co więcej, zakłócenia w funkcjonowaniu łańcuchów dostaw, których powodem była sytuacja w Azji i które przyczyniły się do recesji w sektorze przemysłu wiosną, teraz są zakrojone na wyraźnie mniejszą skalę.

Mniejszy skutek drugiego lockdownu dla polskiej gospodarki wynika także z udziału sektora usług w wytwarzanej wartości dodanej, który jest w Polsce, podobnie jak w całej Europie Środkowo-Wschodniej niższy niż w krajach zachodnioeuropejskich (w Polsce wynosi 65,5%, podczas gdy w Europie Zachodniej odpowiednio 70% i więcej – np. 74,5% w Hiszpanii i 78,9% we Francji).

Polska gospodarka odbijać będzie wolniej

Pierwszą przyczyną, dla której polska gospodarka ma odbijać wolniej niż zakładano, jest przeniesienie ujemnych efektów spadku w IV kw. 2020 r. na początek przyszłego roku.

Kolejnym powodem spowolnienia odbicia w 2021 r. jest to, że drugie ponowne otwarcie po zamknięciu w IV kw. br. będzie prawdopodobnie bardziej stopniowe, ponieważ polski rząd wyciąga wnioski z błędów popełnionych latem 2020 roku, chcąc uniknąć trzeciej blokady i potrójnej recesji. W związku z tym, w opinii analityków Euler Hermes, po słabym początku roku 2021 z niewielkim wzrostem w I kwartale nastąpi II kwartał, w którym polskie władze będą prawdopodobnie ostrożniejsze niż latem 2020 roku w kwestii ponownego otwarcia gospodarki. Szczepienia przeciwko Covid-19 mogą mieć pozytywny wpływ na polską gospodarkę w drugiej połowie 2021 r., ale nie oczekujemy jeszcze zbyt wiele już w przyszłym roku.

Główne ryzyko gospodarcze – w sektorze przedsiębiorstw

Analitycy Euler Hermes uważają, że główne ryzyko dla polskiej gospodarki dotyczy sektora przedsiębiorstw, także w 2021 r. Niewypłacalność polskich firm wzrośnie o blisko + 20% jeszcze w 2020 r., a podobnego wzrostu można się spodziewać w przyszłym roku, ponieważ upadłości po recesji często następują z opóźnieniem. Co więcej, można spodziewać się tego zwłaszcza, że w 2021 r. środki publiczne mające na celu wsparcie gospodarki i poszczególnych firm będą stopniowo ograniczane.

Wskaźnik tzw. Swobody Fiskalnej [Fiscal Leeway Score] wskazuje, że w Europie Środkowo-Wschodniej: Rosja, Bułgaria, Słowacja oraz państwa bałtyckie nadal mają znaczące pole manewru, utrzymując dotychczas konserwatywne podejście w zakresie polityki fiskalnej. Polska (tak jak Węgry, Turcja i Chorwacja) ma zdecydowanie mniejsze pole manewru fiskalnego w 2021 roku. Wciąż też na horyzoncie jest ryzyko spadku, a kluczowym czynnikiem jest tu niepewność odnośnie sytuacji dotyczącej rozwoju epidemii (i szybkości wychodzenia z lockdownu – lub konieczności wprowadzenia jego trzeciej wersji na wiosnę).