Inwestycje w hotele zamarły: spadki sięgają 75%, co dalej?

Przeczytaj także: Rynek hotelowy w Europie Środkowej I poł. 2013 r.

Jak wynika z opublikowanych danych, w minionym roku wartość transakcji inwestycyjnych zawartych w sektorze hotelowym w regionie CEE-6 wyniosła 370 mln euro* (kwota nie uwzględnia nabycia 85,8% akcji w Orbis S.A. przez AccorInvest od Accor za ok. 1,06 mld euro).

Jest to wynik znacznie poniżej wstępnych oczekiwań (prognozowano roczny wolumen w wysokości 1,8 mld euro), ponieważ wiele transakcji wstrzymano lub zrezygnowano z ich sfinalizowania, a aktywność transakcyjna początkowo niemal całkowicie zamarła z powodu pandemii. Większość ubiegłorocznego wolumenu (87,6%) stanowiły transakcje, których realizację rozpoczęto jeszcze przed wybuchem pandemii.

Wolumen transakcji zawartych w ubiegłym roku w regionie CEE-6 był niższy o 74,2% w porównaniu z rokiem 2019, w którym zainwestowano rekordową kwotę 1,4 mld euro. Skala spadku aktywności transakcyjnej w tej części Europy była większa niż dla całego rynku europejskiego, na którym wartość transakcji inwestycyjnych zmniejszyła się o 62,8%, ponieważ ze względu na niepewność spowodowaną przez pandemię wielu inwestorów preferowało bardziej dojrzałe zachodnie rynki inwestycyjne, koncentrując się na znanych im obszarach.

Na szerszych rynkach Europy Środkowo-Wschodniej zaobserwowano zbliżony trend – niemal wszystkie transakcje sfinalizowane w regionie w 2020 roku zostały zawarte w stolicach (98,6%). To istotna zmiana w porównaniu z rokiem 2019, w którym na stolice przypadło tylko 72,2% transakcji. Oznacza to, że inwestorzy, którzy nadal inwestowali w tym regionie w ubiegłym roku, preferowali bezpieczeństwo inwestowania w największych miastach.
Co ciekawe, pomimo spadku wolumenu transakcji, aktywność transakcyjna w 2020 roku utrzymała się na poziomie znacznie wyższym od odnotowanego w czasie ostatniego spowolnienia gospodarczego związanego z kryzysem finansowym w 2009 roku, w którym zainwestowano zaledwie 209 mln euro. To pokazuje, że niezależnie od etapu cyklu gospodarczego rynek regionu Europy Środkowo-Wschodniej jest już znacznie bardziej atrakcyjny i aktywny niż dawniej.

Spadek aktywności transakcyjnej był spowodowany przez szereg czynników, z których najważniejszym była przejściowa niepewność co do tego, kiedy i w jaki sposób nastąpi ożywienie na rynku. Czas jednak płynie i niektórzy właściciele mogą wkrótce stanąć w obliczu wyzwań finansowych, zwłaszcza że zapomogi rządowe stopniowo się zmniejszają lub zbliżają się terminy spłaty zaciągniętych kredytów.

Z kolei inwestorzy zgromadzili znaczne ilości kapitału, który powinien już zostać zainwestowany, aby przyniósł oczekiwane zyski.

Powyższe czynniki w połączeniu z poprawą przepływów pieniężnych wynikającą z ożywienia rynku powinny pomóc zmniejszyć rozdźwięk pomiędzy oczekiwaniami kupujących i sprzedających oraz przyczynić się do wzrostu aktywności transakcyjnej. Dlatego być może nie będzie konieczności sprzedaży obiektów znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej – powiedział Frederic Le Fichoux, dyrektor sekcji rynku hotelowego w regionie Europy kontynentalnej, Cushman & Wakefield.

Pomimo stosunkowo niewielkiego wolumenu transakcji inwestycyjnych w ubiegłym roku (po wybuchu pandemii przeznaczono na inwestycje zaledwie 46 mln euro), inwestorzy w regionie znów zaczynają działać aktywnie – od początku 2021 roku już sfinalizowali transakcje o wartości blisko 140 mln euro, a według prognoz bieżący rok może zakończyć się wynikiem na poziomie ok. 320 mln euro.

W perspektywie długofalowej rynek hoteli w regionie nadal ma duży potencjał – średnioroczny wolumen transakcji inwestycyjnych w ostatnich pięciu latach (2016-2020) wyniósł 791 mln euro, tj. 2,7 razy więcej niż wynik osiągnięty w czasie szczytu poprzedniego cyklu (296 mln euro w latach 2002-2006).

To potwierdza fakt, że rynek inwestycyjny w Europie Środkowo-Wschodniej umocnił swoje fundamenty na przestrzeni lat, co znajduje odzwierciedlenie we wzroście zainteresowania i aktywności inwestorów w tym regionie.

Przed pandemią sektor hoteli notował solidne tempo wzrostu, a w 2019 roku zainteresowanie inwestorów osiągnęło rekordowy poziom. Nie można ignorować wyzwań krótkofalowych stojących przed tą branżą, ale perspektywy napawają optymizmem. Banki nadal są zainteresowane finansowaniem inwestycji hotelowych w regionie Europy Środkowo-Wschodniej, a biorąc pod uwagę ograniczoną liczbę realnych alternatyw i niesłabnącą atrakcyjność hoteli wśród konsumentów, przewidujemy powrót silnego popytu wraz z ponownym otwieraniem się światowej gospodarki – komentuje Lukáš Hejduk, Partner CMS kierujący praktyką kancelarii w sektorze hotelarskim i rekreacyjnym na terenie Europy Środkowo-Wschodniej.

Wolumen transakcji inwestycyjnych na rynku hotelowym w regionie CEE-6 ma potencjał by jeszcze znacząco wzrosnąć. Obecnie stanowi on zaledwie 3,4% całkowitego wolumenu w Europie, mimo iż region ten generuje ok. 5,8% PKB kontynentu i skupia 6,2% podaży hoteli (2015-2019). Dla porównania, w Austrii, która blisko sąsiaduje z rynkami CEE-6, wolumen transakcji w sektorze hotelowych (udział w ogólnoeuropejskim wolumenie wyniósł 3,1%) był nieznacznie wyższy od udziału tego kraju w PKB Europy (1,9%) i podaży hoteli (2,3%).

Aby region CEE-6 miał należny mu udział w rynku, wolumen transakcji inwestycyjnych w sektorze hoteli powinien przekraczać 1,5 mld euro rocznie, czyli być niemal dwukrotnie wyższy od obecnej średniej wynoszącej 0,8 mld euro. Region ten prawie osiągnął tę wartość w 2019 roku i według wstępnych przewidywań miał poprawić swój wynik w 2020 roku. Innymi słowy, dość jasno widać, że osiągnięcie średniorocznego wolumenu transakcji na poziomie 1,5 mld euro nie jest nierealne, a taki wzrost aktywności inwestycyjnej może właśnie nastąpić w ramach powrotu regionu CEE-6 do normalności – powiedział Borivoj Vokrinek, dział doradztwa strategicznego i dyrektor ds. badań rynku hotelowego w regionie EMEA, Cushman & Wakefield.