Polska branża automotive z potencjałem na rozwój eksportu

Przeczytaj także: Bardzo trudne czasy przed polskim automotive. Spadki będą dwucyfrowe?

Umiędzynarodowienie polskiej gospodarki postępuje bardzo dynamicznie. Jedną z miar tego procesu jest relacja eksportu wyrobów i usług do PKB. Z „Raportu o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce, 2021” przygotowanego przez PARP wynika, że w latach 2010–2019 zwiększyła się ona z 40% do 56%. Drugą ważną miarą internacjonalizacji gospodarki jest liczba przedsiębiorstw zajmujących się eksportem lub importem. Z szacunków Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości wynika, że tylko 4,6% firm w Polsce sprzedaje wyroby za granicę, a zaledwie 1% – usługi. Za tak niskie odsetki odpowiadają przede wszystkim słabe wyniki mikroprzedsiębiorstw (3,2%). Wśród małych firm działalność eksportową prowadzi co trzeci podmiot, w średnich co druga, a dużych prawie 70%.

Eksport ma jeszcze potencjał

Biorąc pod uwagę powyższe dane i fakt, że przedstawiciele polskiego automotive to w większości średnie i duże podmioty, wynik 56% nie odbiega od średniej. Tyle firm na pytanie „Czy Państwa firma planuje podjąć działalność eksportową lub ekspansję zagraniczną?” odpowiedziało, że nie ma takich planów, gdyż już są obecni za granicą. 11% przedstawicieli polskiego automotive odpowiedziało twierdząco, a 14% w najbliższej przyszłości nie myśli o umiędzynarodowieniu swojego biznesu.

W porównaniu z innymi krajami objętymi badaniem „MotoBarometr 2021” umiędzynarodowienie branży motoryzacyjnej w Polsce wygląda słabiej. Tylko w dwóch państwach ten odsetek jest niższy – w Portugalii (47%) i Rumunii (48%). W pozostałych jest wyższy. Najwięcej firm prowadzi działalność eksportową lub ekspansję zagraniczną w Belgii (85%), na Słowacji (75%), w Holandii (74%) i w Czechach (73%).

Nasze automotive wyzbywa się kompleksów i coraz odważniej wychodzi nie tylko za granicę, ale i poza kraje Unii Europejskiej. Może tego nie widać w wynikach naszego badania – bo tuta rzeczywiście mamy jeszcze sporo do nadrobienia wobec innych krajów – ale prawie nikt nie wyobraża sobie prowadzić działalność w automotive będąc jedynie na rynku polskim. O sukces wówczas bardzo trudno, bo funkcjonujemy w branży, w której łańcuchy dostaw są bardzo umiędzynarodowione – zwraca uwagę Paweł Gos, prezes zarządu Exact Systems.

Przez CEE na Zachód

Z danych AutomotiveSuppliers.pl za pierwsze półrocze 2021 roku wynika, że najważniejszymi odbiorcami produkowanych w Polsce wyrobów motoryzacyjnych są kraje Europy Zachodniej. 33% motoprodukcji „wyjechało” do Niemiec, po 7% do Francji i Włoch. Dopiero numerem cztery są nasi południowi sąsiedzi – Czechy (6%). Przedstawiciele Exact Systems zwracają jednak uwagę, że to Europa Środkowo-Wschodnia jest naturalnym pierwszym polem ekspansji dla polskich firm, także w branży motoryzacyjnej. Głównie ze względu na podobny cykl wzrostu gospodarek oraz brak twardych różnic kulturowych.

Także dla Exact Systems region CEE był pierwszym kierunkiem ekspansji zagranicznej. Już dwa lata po rozpoczęciu działalności zdecydowaliśmy się na wyjście poza Polskę i na pierwszy plan poszli nasi południowi sąsiedzi. Czesi, Słowacy czy Rumuni i Węgrzy podobnie myślą jak my i mają podobną historię gospodarczą ostatnich lat. Dużo nas łączy. Oczywiście czynnikiem kluczowym dla nas, ale i większości motofirm, jest obecność sektora automotive w danym kraju oraz to, jak rozwinięty jest przemysł poddostawczy. I to jest powód, dlaczego w tych krajach jesteśmy obecni, a w Bułgarii, Albanii już nie. Ponadto, dzisiaj wszyscy jesteśmy w Unii Europejskiej, co znacznie ułatwia prowadzenie działalności gospodarczej. I często obecność w krajach CEE ułatwia dojście do rynków zachodnich czy nawet wyjście poza Europę. Bo na kierunki ekspansji zagranicznej wybieramy coraz częściej te rynki, których potencjał ludnościowy jest duży, co ma bezpośrednie przełożenie na popyt. Bardzo ważna jest też dywersyfikacja rynków zbytu, która pozwala na zmniejszenie uzależnienia naszej branży motoryzacyjnej od popytu – mówi Paweł Gos z Exact Systems.

Badanie „MotoBarometr 2021. Nastroje w automotive w Polsce i Europie” zostało przeprowadzone przez firmę Exact Systems na celowej próbie przedstawicieli firm z sektora automotive. Wśród nich znajdują̨ się m.in. producenci samochodów, poddostawcy części i komponentów samochodowych Tier I i Tier II takich jak wycieraczki, szyby samochodowe, dachy, kolumny kierownicze czy elementy bezpieczeństwa. Wielkość próby wyniosła 776 respondentów z 11 państw (Polska, Belgia, Czechy, Hiszpania, Holandia, Niemcy, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Turcja, Węgry). Respondentami byli przedstawiciele zakładów motoryzacyjnych, w tym OEM i Tier, a w szczególności inżynierowie ds. jakości, dyrektorzy zakładów, managerowie ds. jakości i produkcji. Badanie zrealizowano metodą telefonicznych wywiadów (CATI), ankiet online oraz ankiet indywidualnych od maja do lipca 2021 roku.