Uwaga na fake news i fałszywe zbiórki na Telegramie

Przeczytaj także: Wojna w Ukrainie: ataki rosyjskich hakerów mogą się nasilić

Telegram stał się głównym medium informującym o napaści na Ukrainę. Eksperci Check Point Research rozpoczęli monitoring grup dyskusyjnych aplikacji Telegram związanych z konfliktem rosyjsko-ukraińskim. Już w pierwszym dniu wojny liczba kanałów o tematyce wojennej wzrosła sześciokrotnie. Kanały służą różnym zagadnieniom, wśród których można
wyróżnić:

• (Typ A) Wiadomości błyskawiczne i aktualizacje (71% zaobserwowanych grup)
• (Typ B) Grupy hakerskie/haktywistyczne atakujące Rosję (23%)
• (Typ C) Wnioski o darowizny na rzecz Ukrainy (4%)
• Inne tematy związane z konfliktem, w tym nieaktywne i niemające użytkowników (2%)

Cechą charakterystyczną kanałów komunikacyjnych typu A jest wysoka aktywność, dochodząca do tysiąca wiadomości dziennie. Często raportują nieedytowane i nieocenzurowane wiadomości z działań wojennych. Jednocześnie, jak wskazują eksperci, dochodzi tam do udostępniania niezweryfikowanych i nieprawdziwych informacji, mogących służyć np. wojnie informacyjnej. Warto zatem pamiętać, że udostępnione wiadomości niekoniecznie są rzetelną relacją z frontu – ostrzeżenie to powinno przede wszystkim zostać wzięte pod uwagę przez polityków lub wpływowe osobistości medialne.

Wśród najpopularniejszych kanałów informacyjnych można wymienić m.in. „Russia vs. Ukraine Live news” z ponad 110 tys. obserwujących użytkowników, czy „Ukraine War Report” z 20 tys.użytkowników.

Kanały służące komunikacji tzw. hacktywistów, oznaczone jako typ B, również cieszą się ogromnym zainteresowaniem, a niektóre z nich sięgają 250 tys. użytkowników. Składają się głownie ze społeczności hakerskiej, specjalistów IT oraz fanów technologii. Służą m.in. do koordynowania ataków i decydowania o bieżących celach. Najczęstszą formą ataku są DDoS oraz ataki SMS/telefoniczne.

Niestety, w przypadku grup typu C, których celem jest zbieranie środków finansowych na wsparcie Ukrainy, często może dochodzić do podejrzanych i fałszywych zbiórek. Z tego powodu analitycy bezpieczeństwa rekomendują powstrzymanie się od wspierania nieoficjalnych zbiórek. Większość z nich realizowana jest z pomocą kryptowalut – głównie Bitcoina oraz Ethereum, a najliczniejsze kanały temu poświęcone osiągają 20 tys. użytkowników.

Telegram stał się cyfrowym frontem konfliktu, w którym ludzie obierają swoje strony online. Obserwujemy, jak użytkownicy ze wszystkich zakątków świata organizują się i dysponują zasobami, aby wesprzeć Ukrainę lub Rosję. Niektóre grupy koordynują cyberataki na Rosję, inne służą jako centra informacyjne, relacjonującą surową, nieocenzurowaną stronę wojny. Jeszcze inne grupy proszą o fundusze na wsparcie Ukrainy lub służą oszustwom. Gorąco zachęcam użytkowników Telegram o uważne obserwowanie własnych aktywności oraz działań osób z którymi są w kontakcie. Znajdziemy tam konta chcące wykorzystać zwolenników zarówno strony ukraińskiej, jak i rosyjskiej – ostrzega Oded Vanunu, Szef działu podatności produktów w Check Point Software.