Mobilność zawodowa: czy zmiana pracy jest popularna?

Przeczytaj także: Mobilność zawodowa w cenie

33%
Minione kilkadziesiąt miesięcy na rynku pracy stanowi doświadczenie, którego nie mogli przewidzieć nawet najbardziej wnikliwi kandydaci i pracodawcy. Pandemia, praca zdalna i obostrzenia epidemiczne, a następnie wojna w Ukrainie trwale wpłynęły na postawy na rynku pracy. Jednocześnie jednak mimo tych trudnych doświadczeń od wielu miesięcy obserwujemy w Polsce bezprecedensowo rosnące ożywienie rekrutacyjne.

W I kwartale 2022 roku na Pracuj.pl zamieszczono aż ponad 310 tysięcy ofert pracy. Duży popyt na pracowników utrzymywał się także w kwietniu, gdy w serwisie ukazało się ponad 95 tysięcy ogłoszeń. Stanowi to wzrost o 31% w stosunku do kwietnia 2021 roku.

Kandydaci coraz częściej stawiają pracodawcom wyraźne, sprecyzowane oczekiwania, natomiast firmy ścigają się na różnorodne oferty, benefity oraz kampanie przyciągające talenty. By sprawdzić, jak w tej rzeczywistości kształtują się postawy rekrutacyjne i co wpływa na decyzje o zmianie pracy, serwis Pracuj.pl przeprowadził badanie „Nowe oblicza pracy” na reprezentatywnej grupie 2128 Polaków.

Mobilni zawodowo – także w czasach zmian

Analizy Pracuj.pl pokazują, że mimo różnorodnych czynników wpływających na poczucie stabilizacji, Polacy w ostatnich kilkudziesięciu miesiącach byli gotowi zatrudniać i… szukać nowego miejsca zatrudnienia.

Aż 22% Polaków posiadających pracę, biorących udział w najnowszym badaniu serwisu deklaruje, że zmienili miejsce zatrudnienia w ciągu ostatnich 12 miesięcy. W okresie dwóch lat pandemii (marzec 2020-marzec 2022) pracodawcę zmienił co trzeci respondent. Na drugim końcu skali plasują się osoby od dłuższego czasu przywiązane do jednego pracodawcy. Więcej niż co czwarty badany Polak jest zatrudniony w obecnym miejscu już ponad dekadę, ponad połowa (57%) – przynajmniej trzy lata.

Jak zauważają eksperci, aktywność kandydatów na rynku pracy maleje wraz z wiekiem, rośnie natomiast znaczenie stabilizacji i pracy w dobrze poznanym środowisku. Wśród badanych Polaków w wieku 45-65 lat aż 43% pracuje dla obecnego pracodawcy ponad 10 lat. Dla porównania, podobny staż w obecnej pracy ma 29% osób w wieku 35-44 lat i 4% z Generacji Y (25-34).

W okresie dwóch lat od ogłoszenia stanu epidemii w Polsce największą mobilnością zawodową charakteryzowali się najmłodsi respondenci. Zmianę pracy w tym czasie deklaruje aż 77% przedstawicieli Generacji Z (18-24 lata) oraz 43% badanych z Generacji Y (25-34 lata). Większą stabilizacją w tym czasie wykazywali się Polacy ze starszych grup wiekowych. Pracę w ciągu dwóch lat zmieniło 27% osób w wieku 35-44 lat oraz 18% mających co najmniej 45 lat.

W analizach Pracuj.pl przedstawianych w ostatnich kilkunastu miesiącach wielokrotnie podkreślaliśmy, jak ciekawym zjawiskiem była duża mobilność zawodowa Polaków w okresie pandemii. O ile na początku związanych z nią wydarzeń dominował lęk, a zmiana zawodowa części osób była wymuszona przez trudne decyzje kadrowe firm, o tyle już po paru miesiącach obserwowaliśmy bezprecedensowe ożywienie rekrutacyjne. Funkcjonowanie w nowych okolicznościach uruchomiło ruchy kadrowe zarówno po stronie pracodawców, jak i kandydatów. Firmy chciały i wciąż chcą budować mocne, dopasowane zespoły gotowe na nowe wyzwania.

Z kolei wielu kandydatów w ożywieniu dostrzegło szansę na uzyskanie lepszych warunków, większą stabilizację czy na zmianę zawodu na taki, który będzie bardziej odporny na zmiany rynkowe. Oczywiście taką elastycznością charakteryzują się młodsze grupy badanych, jednak wśród wszystkich kandydatów skala dobrowolnych zmian zawodowych jest wyraźnie wyższa, niż spodziewana jeszcze w „starej normalności – komentuje Jolanta Lewandowska-Bitkowska, HR Business Partner w Grupie Pracuj.

Bardziej aktywni i otwarci w rekrutacji

Najnowsze badanie Pracuj.pl dowodzi, że Polacy zachowują wysoką mobilność zawodową. Zjawiska takie jak m.in. rosnąca presja płacowa, zapotrzebowanie na pracowników w wielu branżach czy chęć znalezienia adekwatnej kultury pracy napędzają gotowość pracowników do zmiany pracy. Aktywne poszukiwanie nowego pracodawcy deklaruje 36% Polaków badanych przez Pracuj.pl. To wynik o kilka procent wyższy, niż odnotowany w IV kwartale 2021 roku.

Ciekawe różnice dostrzec można wśród przedstawicieli różnych grup wiekowych. Ich aktywność w poszukiwaniu pracy pokrywa się z przekonaniami na temat różnych etapów kariery. Największą aktywnością rekrutacyjną charakteryzują się Polacy wchodzący na rynek pracy (18-24 lat), wśród których aż 51% proaktywnie szuka nowego miejsca zatrudnienia. Stosunkowo duża aktywność utrzymuje się wśród osób w wieku 25-34 lat (40%) i 35-44 (41%), a spada w grupie osób na dojrzałym etapie kariery (26% w wieku 45-65 lat).

Duży potencjał mobilności zawodowej Polaków widoczny jest także w ich otwartości na propozycje zatrudnienia. Aż 83% badanych deklaruje, że są gotowi na otrzymanie oferty nowej, atrakcyjnej pracy. To wynik tylko nieznacznie niższy, niż odnotowany w analogicznym badaniu przeprowadzonym w IV kwartale 2021 roku (85%). Pewne różnice pod tym względem można odnotować w różnych grupach wiekowych. Najczęściej na skorzystanie z przedstawionej atrakcyjnej oferty gotowi są pracownicy z kilku- lub kilkunastoletnim doświadczeniem zawodowym. Deklaruje to 89% osób w wieku 25-34 lat oraz 88% w wieku 35-44 (88%). Nieco rzadziej gotowe na zmianę pracy są osoby wchodzące na rynek (84% w grupie 18-24). Najrzadziej otwartość deklarują przedstawiciele najstarszego pokolenia – 76% osób mających co najmniej 45 lat.

Jak wskazują badania Pracuj.pl, w ciągu ostatnich kilku miesięcy wzrósł udział kandydatów aktywnie poszukujących pracy. Zauważamy jednak, że w części branż ta aktywność nie zawsze nadąża za popytem. Inaczej mówiąc, przyrost liczby kandydatów w Polsce nie jest tak duży, jak apetyt firm na rekrutację. Przykładem takiej branży jest IT, natomiast w różnej skali takie zjawiska widoczne są także np. w obszarze rekrutacji ekspertów z innych branż z kompetencjami cyfrowymi czy wykwalifikowanych pracowników fizycznych. W rozmowach z pracodawcami podkreślamy jak istotne jest w tych okolicznościach, by dobrze rozpoznawać motywacje kandydatów, komunikować się z nimi w przejrzysty sposób, możliwie skracać proces rekrutacyjny i go upraszczać. Dostrzegamy pozytywne zmiany w tym zakresie wśród pracodawców, którzy świadomie budują swoją markę wśród kandydatów – komentuje Agnieszka Bieniak, Dyrektorka HR w Grupie Pracuj.

Dlaczego odchodzimy, dlaczego zostajemy

Co jest najważniejszą motywacją do zmiany pracy dla osób, które podjęły świadomą decyzję o poszukiwaniu nowego pracodawcy? Według badania Pracuj.pl najważniejszą motywacją pozostają wyższe zarobki. Wskazuje je 65% osób aktywnie szukających pracy. Kwestie finansowe w czasach presji płacowej i inflacji pozostają więc kluczem do przyciągania kandydatów.

Na drugim miejscu listy przyczyn poszukiwania pracy ex aequo znalazły się brak możliwości awansu i poczucie niedocenienia (po 23%) – czyli czynniki łączące tzw. twarde i miękkie aspekty zatrudnienia. Warto zauważyć, że więcej niż co szósty badany jako motywację wskazuje chęć zmiany branży lub zawodu. Symbolem pandemicznych zmian są natomiast kwestie związane z chęcią zmiany pracy przez uciążliwe dojazdy (12%) oraz brak możliwości pracy zdalnej (9%).

Finanse decydują o poszukiwaniu nowej pracy – mogą być jednak także motywacją do pozostania w obecnym miejscu zatrudnienia. 41% respondentów wskazuje właśnie odpowiednie zarobki jako czynnik decydujący o nie przeglądaniu ofert pracodawców. Warto zauważyć, że otrzymywana pensja jest wyraźnie częściej motywacją do pozostania dla mężczyzn (47%) niż kobiet (35%).

Dalsza część listy przynosi jednak interesujące obserwacje. O pozostawaniu w obecnej pracy decyduje bowiem często wygoda i relacje z ludźmi – bardziej niż względy ambicjonalne. Co trzeci respondent wskazuje, że do pozostania przekonuje odpowiednia lokalizacja firmy (35%) i dobra atmosfera (33%), niewiele mniej ceni dobry kontakt z szefem (28%). Dopiero na dalszych miejscach znalazło się poczucie bycia docenionym (24%) czy możliwość rozwoju i awansu (16%).

Rynek pracy otwarty na zmianę pracy

Wyniki najnowszego badania Pracuj.pl wskazują, że o decyzjach zawodowych Polaków decydują różnorodne czynniki, a także życiowy kontekst, w którym się obecnie znajdujemy. Jednocześnie jednak zauważalna jest wspólna dla różnych kandydatów chęć dążenia do pracy w środowisku, które docenia nasze umiejętności – zarówno poprzez wymierne czynniki takie jak wynagrodzenie, jak i bardziej miękkie aspekty, związane z relacjami czy poczuciem przynależności.

Znaczna zmienność i dynamika, jaką charakteryzuje się współczesny rynek pracy, będzie niewątpliwie dalej napędzać poszukiwania przez pracowników dobrych miejsc zatrudnienia i zachęcać ich do dalszych poszukiwań. Możliwości wyboru jest więcej, niż przez wiele ostatnich lat – na początku maja 2022 roku na Pracuj.pl kandydaci mogli wybierać spośród ok. 115 tysięcy aktywnych ofert pracy.

O BADANIU
Badanie Pracuj.pl „Nowe oblicza pracy” zostało przeprowadzone w marcu 2022 roku przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie portalu Pracuj.pl. Pomiar wykonany metodą CAWI przeprowadzono na próbie 2128 Polaków, reprezentatywnej dla populacji osób czynnych zawodowo w wieku 18-65 pod względem płci, wieku oraz wielkości miejscowości zamieszkania.