Urlop wypoczynkowy: jak wypoczywają Polacy?

Przeczytaj także: Urlop wypoczynkowy nie dla każdego?

Jak minął Ci urlop wypoczynkowy?

Każdy pracownik potrzebuje relaksu i oderwania się od obowiązków. Samo myślenie o planach urlopowych jest przyjemną czynnością - w szczególności, gdy nadchodzi wakacyjny okres. Taki odpoczynek jest bardzo istotny – według badań Pracuj.pl 56% Polaków uważa, że życie zawodowe jest źródłem większych napięć i stresu, niż jeszcze dekadę temu.

Jednak także same przygotowania do urlopu nie zawsze są łatwe, a czasem mogą okazać się stresujące. Wynika to z presji na zachowanie ciągłości wykonywanych zadań. Pracownik musi m.in. rozplanować szereg wykonywanych przez siebie obowiązków dla osób, które będą go zastępować. Często oznacza to zastosowanie wewnętrznych procedur, a także dopasowanie się do firmowego grafiku, co napędza wyścig między pracownikami o terminy.

Zanim rzucimy się w wir planów urlopowych i odpoczynku po trudach pracy, zachęcamy do zapoznania się z wynikami najnowszego raportu Pracuj.pl. Postanowiliśmy zbadać, jak w tym roku Polacy planują urlopy i jak się do nich przygotowują. Badanie „Nowe oblicza pracy” przeprowadzone zostało na reprezentatywnej grupie 1796 Polaków posiadających pracę.

Długie i nie zawsze dowolne urlopy

Polska jest krajem umożliwiającym spędzenie urlopu w różnorodnych warunkach. Posiadamy dostęp do morza, gór, zacisznego klimatu jezior czy agroturystyki. W szczególności w czasie stanu pandemii i lockdownu każdy ze wspomnianych kierunków cieszył się zainteresowaniem podczas urlopów. Obecnie coraz łagodniejsze obostrzenia pandemiczne w krajach europejskich pozwalają Polakom ponownie podróżować do innych państw.

Według opinii pracowników, większość pracodawców daje zespołom dowolność w wyborze terminu urlopu wakacyjnego. Tak deklaruje 61% Polaków. Natomiast 18% badanych wskazało, że muszą odbywać urlopy wakacyjne w konkretnych terminach określonych przez pracodawcę. Jednak dowolność daty wypoczynku ograniczana jest przez firmowy grafik czy plan. Często nasze możliwości ograniczają decyzje współpracowników. 45% badanych zadeklarowało, że muszą się dostosować do grafiku.

Każdy z pracowników, z powodu uwarunkowań życia prywatnego, termin urlopu wybiera w inny sposób. Na przykład, posiadanie dzieci zazwyczaj wiąże się z wyznaczaniem urlopu w okresie szkolnych wakacji. W efekcie łącznie w lipcu i sierpniu urlop wypoczynkowy ma zamiar odbyć 75% Polaków. Wrześniowy wypoczynek deklaruje 14% Polaków, natomiast tylko 8% badanych wskazuje, że urlop biorą już w czerwcu.

Ciekawymi miesiącami do analizy preferencji urlopowych pod względem struktury wiekowej są czerwiec i wrzesień. Są to miesiące znacznie częściej wybierane przez osoby w wieku 18-24, niż przez inne grupy. Z pewnością wpływ na decyzje o urlopach w tym okresie ma fakt, że większość osób z Generacji Z nie ma jeszcze dzieci, dzięki czemu nie muszą dostosować się do ich obowiązku szkolnego. Dodatkowo wrzesień to czas wakacji dla studentów. Oba miesiące są również nieznacznie tańsze i znajdują się poza widełkami „szczytu sezonowego” dla turystyki.

Urlopy można planować w różnych formach, np. w ramach jednego dłuższego wypoczynku, rozbite na kilka krótszych okresów lub poprzez wykorzystywanie dni ustawowo wolnych od pracy. Polacy preferują dłuższe formy (54%), czyli wykorzystanie znacznej części dni urlopowych w jednym ciągu. Zdecydowanie rzadziej rozbijają przerwę na np. dwie „tury” (31%). Mniejszym zainteresowaniem cieszy się rozłożenie urlopu wypoczynkowego tak, aby był on uzależniony od tzw. „długich weekendów” (8%). Wiele jednak zależy od modelu pracy firmy. W niektórych środowiskach dłuższe, np. dwutygodniowe urlopy mogą sprawiać trudności organizacyjne, w innych sami pracownicy preferują krótsze formy.

Polacy nie tylko częściej wybierają dłuższe, pojedyncze terminy, ale planują w większości przynajmniej dwutygodniowy wypoczynek. W momencie przeprowadzania badania planowało go aż 51% pracowników, a 15% wskazało nawet ponad dwutygodniową przerwę. Prawie 1/3 respondentów zadeklarowała, że swój wypoczynek planuje na minimum 5 dni roboczych. Jedynie 8% pracowników bierze urlop wakacyjny na maksymalnie kilka dni i są to przeważnie (19%) osoby z grupy wiekowej 18-24 lata.

Pracodawca dba o polepszenie samopoczucia pracownika

Okres wakacyjny i w ogóle wypoczynek jest bardzo istotny dla zdrowia. Wakacje w nowych miejscach przełamują rutynę, pozwalają się oderwać od trudności zawodowych. To także dlatego dla 81% Polaków dobry urlop wypoczynkowy jest kluczowy, aby utrzymać zadowolenie z pracy.

Zarówno nasze życie prywatne, jak i zawodowe jest obciążone niewiarygodnie dużą ilością bodźców. Codziennie nasz smartfon wyświetla kolejne powiadomienia, a w aplikacjach pojawia się masa informacji. Wytwarzany jest szum informacyjny, a nasz umysł musi ciągle oddzielać informacje istotne od mniej ważnych. Wielu pracodawców zdaje sobie sprawę, że odpoczynek jest niezwykle istotnym okresem dla pracowników. Jest kluczowy do wykonywania jakościowej pracy, a pracownicy szczególnie doceniają firmy, które ten czas szanują. Benefity związane z wakacjami, takie jak dofinansowanie do wakacji, premia wakacyjna, bonusowe dni wolne czy tzw. Summer Fridays, czyli skrócenie godzin pracy w piątki, mogą budować pozytywne skojarzenia z brandem pracodawcy, niekoniecznie związane z czysto zawodowymi kwestiami - komentuje Jolanta Lewandowska-Bitkowska, HR Business Partner w Grupie Pracuj

Dodatkowymi benefitami, jakie pracownicy mogą otrzymać podczas okresu wakacyjnego są między innymi bony zakupowe o określonej wartości, jednorazowy bonus półroczny czy zniżki na usługi oraz akcesoria do wybranych partnerów. To, że takie działania są podejmowane w firmach, w których są zatrudnieni deklaruje 43% Polaków. Niewiele mniej, bo 39% stwierdza, że takie działania nie mają miejsca w kulturze ich firmy.

Procedury podczas nieobecności

Przed udaniem się na urlop wypoczynkowy dobrą praktyką jest usystematyzowanie zadań, jakie będą czekać osobę zastępującą urlopowicza. Przydatne w takich sytuacjach są m.in. wszelkiego rodzaju listy, podsumowania, narzędzia do pracy grupowej i dzielenia się plikami funkcjonujące w modelu chmurowym. Eksperci podkreślają, by w takich sytuacjach zawsze spróbować spojrzeć na prowadzone zadania “zewnętrznym okiem” i wnikliwie zastanowić się, czy wszystkie nasze codzienne rutyny są zrozumiałe dla osoby, która na co dzień zajmuje się innymi kwestiami, a będzie nas zastępować.

Niektóre procedury, podejmowane w momencie, kiedy pracownik planuje urlop wypoczynkowy, są niezbędne do tego, aby zachować ciągłość działania firmy na wysokim poziomie. Ich brak może prowadzić do nieporozumień i rzutować na wizerunek firmy. Zwłaszcza, kiedy dana osoba prowadzi częstą korespondencję z zewnętrznymi partnerami. Dlatego tak ważne jest przygotowanie listy zadań, zebranie kluczowych informacji dla zespołu i stosowanie odpowiednich narzędzi chmurowych, umożliwiających dostęp do plików spoza osobistego komputera. Takie dobre praktyki mają za zadanie zapewnić płynność działań i klarowność zadań oraz budować poczucie bezpieczeństwa dla osób, które podczas urlopu danego pracownika przejmują jego obowiązki - komentuje Agata Grzejda, ekspertka ds. komunikacji wewnętrznej w Grupie Pracuj.

Z badań Pracuj.pl wynika bardzo pozytywny obraz pracowników w Polsce - aż 82% respondentów stara się przekazać wszystkie ważne informacje swoim współpracownikom zanim pójdą na urlop wypoczynkowy. W badaniu respondenci wskazali w badaniu, że w 50% przypadków taka procedura jest wymagana przez pracodawcę.

Podczas urlopu mogą pojawić się różne niespodziewane sytuacje. Ze względu na pilną sytuację w firmie pracodawca może wymagać przyspieszonego powrotu pracownika z urlopu. Co piąty Polak przyznaje, że zdarzyło mu się znaleźć w takiej sytuacji. Skrócenie urlopu to jedno, a kontaktowanie się z pracownikiem podczas jego przerwy przez zespół czy przełożonego – to drugie. Jak na takie praktyki pracodawców zapatrują się badani? 49% Polaków stwierdza, że w nagłych przypadkach takie działania są uzasadnione.

Konieczność odbierania wiadomości związanych z pracą z pewnością nie jest przyjmowana z entuzjazmem przez pracownika będącego na wakacjach. Praktyki takie jak odwołanie urlopu czy wymaganie przyspieszonego powrotu do pracy mogą znacząco wpłynąć na relacje pracownika z pracodawcą. Tego typu działania powinny być ograniczane do minimum. Należy pamiętać, że odwołując pracownika z urlopu wypoczynkowego, pracodawca jest zobowiązany do pokrycia poniesionych przez niego kosztów, które są bezpośrednio związane z odwołaniem z urlopu. Takie koszty wykraczają jednak poza zwykły rachunek ekonomiczny, bo przerwanie wypoczynku zawsze jest poważnym naruszeniem tzw. work-life balance -komentuje Jolanta Lewandowska-Bitkowska.

Podczas urlopu … nie zapomnij o wypoczynku

„Ucieczka” od pracy w czasie wolnym stała się bardzo trudna. Świat cyfrowy coraz intensywniej wpływa na codzienność ludzi. Możliwość śledzenia poczty mailowej czy korzystania z telekonferencji z pozycji smartfona wpłynęła na równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, wywierając trwały wpływ na całe pokolenie.

Warto pamiętać, aby podczas urlopu jak najlepiej wykorzystać czas wolny od pracy zawodowej. Wypoczynek przynosi korzyść zarówno pracownikowi, jak i pracodawcy. Jak dowodzą badania Pracuj.pl, to aspekt, który dla wielu osób stanowi istotny aspekt miejsca zatrudnienia, decydujący o jego ocenie. Kolejny egzamin z wypoczynku czeka nas już za chwilę – w najbliższych kilku miesiącach.

O BADANIU
Badanie „Nowe oblicza pracy” zostało przeprowadzone w marcu 2022 roku przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie portalu Pracuj.pl. Pomiar wykonany metodą CAWI przeprowadzono na próbie 1796 Polaków, reprezentatywnej dla populacji osób czynnych zawodowo w wieku 18-65 pod względem płci, wieku oraz wielkości miejscowości zamieszkania.