Susze uderzają w rolnictwo i podnoszą ceny żywności. Jak z nimi walczyć?

Przeczytaj także: Susza w Polsce. Problem czy nie?

W naszym raporcie dokonaliśmy oszacowania kosztów spadku plonów rolnych, który można powiązać z suszami. Przeciętna roczna suma strat w trzech kategoriach upraw (bulwiaste, zboża, oleiste) w zależności od zastosowanego wskaźnika wynosi od ok. 3,9 mld PLN, do nawet 6,5 mld PLN (według przeciętnych cen bieżących w skupach w danym województwie). Przedstawione szacunki ograniczają się do upraw rolnych, nie obejmują całości szkód środowiskowych i gospodarczych wyrządzanych przez susze. Wzrost temperatur wynikający ze zmian klimatu spowoduje zintensyfikowanie problemów: zwiększy parowanie i częstotliwość skrajnych zjawisk pogodowych. Konieczne są zatem działania adaptacyjne, m.in. odpowiednie zarządzanie zasobami wody, jak również dobór upraw – mówi Szymon Ogórek, analityk z zespołu strategii w Polskim Instytucie Ekonomicznym.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. mat. prasowe

Procentowe straty potencjalnych plonów spowodowane suszą mierzoną NDVI (w proc.)

Wykres obrazuje zmianę w nasileniu strat w plonach spowodowanych przez suszę na przestrzeni lat

Kliknij, aby przejść do galerii (3)

Straty związane z suszami rozłożone są nierównomiernie

Susze kosztują Polskę miliardy złotych rocznie, a postępujące zmiany klimatu tylko zwiększą straty. Oprócz wysokich cen żywności mamy do czynienia z coroczną katastrofą ekologiczną w znacznej części kraju. Działania proretencyjne i konserwujące wodę mogą nie tylko zmniejszyć straty w plonach, ale są również ściśle powiązane z ochroną przyrody, zwłaszcza lasów, mokradeł i rzek. Wszystkie opracowania na ten temat są zgodne; inwestycje w zapobieganie suszom się zwracają. Myślenie, że susze dotykają tylko krajów o gorącym klimacie jest błędne. Już teraz płacimy za nie w sklepie, w rachunkach za wodę i w bioróżnorodności środowiska naturalnego – mówi Jan Markiewicz, analityk z zespołu Gospodarki Światowej.

Kliknij, aby powiekszyć

fot. mat. prasowe

Przeciętne roczne straty zbiorów w podziale na województwa według NDVI (w mln PLN)

Przeciętnie największe straty odnotowaliśmy w województwie wielkopolskim, a najmniejsze w warmińsko-mazurskim

Kliknij, aby przejść do galerii (3)

Inne kluczowe wnioski z raportu „Gospodarcze koszty suszy dla polskiego rolnictwa”

• Ubytki w plonach rolnych zmniejszają dochody rolników i powodują wzrost cen żywności, a więc w konsekwencji dotykają wszystkich mieszkańców Polski. Znajomość finansowego szacunku kosztów suszy w rolnictwie może podnieść świadomość zagrożeń niesionych przez suszę.
• Susze nie wynikają jedynie z ilości opadów, ale również ze sposobu zarządzania wodą. Kluczowym pojęciem jest tu retencja, czyli zdolność terenu do zatrzymywania spływu wody. Retencję można poprawić przez ochronę lasów, naturalnych zbiorników wodnych i mokradeł oraz zaprzestanie nadmiernej melioracji.
• Bez odpowiednich działań zapobiegawczych koszty susz będą coraz większe. Wzrost temperatur wynikający ze zmian klimatu spowoduje zintensyfikowanie problemów: zwiększy parowanie i częstotliwość skrajnych zjawisk pogodowych. Konieczne są działania adaptacyjne, m.in. odpowiednie zarządzanie zasobami wody, jak również dobór upraw

Przeczytaj także: Klienci oczekują od firm walki ze zmianą klimatu