Tydzień 41/2006 (09-15.10.2006)

Przeczytaj także: Tydzień 40/2006 (02-08.10.2006)

• Wartość rosyjskich rezerw złota i walut we wrześniu wyniosła 267,9 mld USD. Największe rezerwy mają Chiny (940 mld USD) i Japonia (880 mld USD). Na czwartym miejscu jest Tajwan (262 mld USD).
• We wrześniu Chiny miały nadwyżkę handlową w wysokości 15,3 mld USD. Po dziewięciu miesiącach roku nadwyżka handlowa Chin wyniosła 110 mld USD.
• Amerykański zarząd Rezerwy Federalnej w dalszym ciągu jest zaniepokojony poziomem ryzyka inflacyjnego, chociaż dostrzega od kilku miesięcy sygnały o spowolnieniu inflacji. Mimo tych obaw po raz drugi utrzymał stopy procentowe na dotychczasowym poziomie stopę funduszy federalnych na dotychczasowym poziomie (5,25%).
• W zakończonym 30 września roku finansowym deficyt budżetu USA wyniósł 248 mld USD (w roku poprzednim był na poziomie 319 mld USD). To najlepszy wynik od 2002 r.
• Deficyt handlowy USA w sierpniu osiągnął rekordową kwotę 69,9 mld USD, a po ośmiu miesiącach roku deficyt sięgnął 522,8 mld USD (w tym samym okresie 2005 roku wynosił 457 mld USD). Deficyt handlu USA z Chinami też był na rekordowym poziomie (22 mld USD).
• Wielki przegrany w walce przejęcie Arcelora i tym samym o prymat w produkcji stali na świecie - rosyjski koncern hutniczy Siewierstal, w ciągu najbliższych pięciu lat chce stać się jednym z sześciu największych producentów stali na świecie, z produkcją rzędu 100 mln ton rocznie. Chce dojść do tego w wyniku przejęć i umów joint venture z firmami na całym świecie. Jeszcze w tym roku zadebiutuje na londyńskiej giełdzie (zaoferuje 15% swoich akcji za 1,7 mld USD), 10% jego akcji będzie na giełdzie moskiewskiej, a pakiet 75% pozostanie w rękach głównego udziałowca – Mordaszowa.
• Złoża Sztokmana w Arktyce są jednym z największych pól gazowych na świecie (są szacowane na min. 3,7 bln m3 gazu, a więc tyle, ile wszystkie kraje unijne zużywają w ciągu siedem lat). Chętnych do zainwestowania w to przedsięwzięcie było wielu: amerykańskie koncerny Chevron i ConocoPhillips, norweskie Statoil i Norsk Hydro oraz francuski Total. Mówiło się też, że gaz z tych złóż będzie sprzedawany do Europy i USA. Teraz Gazprom zamierza sam uruchomić eksploatację gazu w tym rejonie, a priorytetem będzie transport tego gazu rurociągiem po dnie Bałtyku do Niemiec.
• Mimo, że największy europejski producent samolotów Airbus ma kłopoty, wkrótce przejmie 51% udziałów w chińskiej montażowni samolotów w Tianjin. Chiński rząd ma kontrolować 29% udziałów. Pierwsze dostawy samolotów są przewidziane za dwa lata w ilości cztery samoloty na miesiąc.
• Od 1 stycznia roku 2007 Uzbekistan za 1000 m3 gazu będzie żądał 100 USD (dotąd 55-60 USD).

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

AZJA ŚRODKOWA OBSZAREM ZAINTERESOWANIA POLSKIEGO RZĄDU I POLSKICH FIRM ENERGETYCZNYCH

Tak, jak dla każdego z nas powietrze i tlen są podstawowym warunkiem życia, tak dla gospodarki niezawodny dostęp do surowców energetycznych jest warunkiem jej funkcjonowania. Energetyczna pozycja polski i jej uzależnienie w dostawach ropy i gazu nie jest wyjątkiem wśród innych krajów w światowej gospodarce. Jednak nie ulega wątpliwości, że nasz kraj mając w pamięci wiele historycznych doświadczeń z sąsiedztwa z Rosją, bardzo silnie odczuwa to uzależnienie od niej. Napięcie w dwustronnych stosunkach jest dziś duże, a nawet zbyt duże, by można było wynegocjować warunki do przyjęcia dla obu stron. Kilka tygodni temu media w radosnym tonie poinformowały o skutecznym, kapitałowym wejściu firm kontrolowanych przez PROKOM do firm wydobywczych w Azji Środkowej. Potem zasygnalizowano próby wejścia Kulczyka do Libii. Następnie poinfor­mowano o współpracy Lotosu z kuwejckim producentem ropy i przyjęcie w Gdańsku pierwszego tankowca załadowanego 1 mln baryłek ropy. Nie próżnuje Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo (PGNiG), które rozpoczęło współpracę z firmą KEN-Sary LLP, przy poszukiwaniu ropy naftowej i gazu w Kazachstanie. To początek współpracy. Jeśli zakończy się sukcesem, PGNiG ma szansę wejść do grona zagranicznych firm wydobywających kazachskie surowce energetyczne.

Widząc tę polską ofensywę analitycy z uwagą obserwują tak kolejne działania rządu i polskich firm mające nam zapewnić do­stęp do zasobów gazu i ropy jak i skutki tych działań. Dziś niepokoi ich to, że zbliża się zima, kontrakt PGNiG z RosUkrEnergo wygasa z końcem 2006 roku, a dotąd nie został on przedłużony. Do napięć politycznych miedzy Polską, a Rosją dołączył się spór o sprawy organizacyjne i statutowe w EuRoPol Gazie, czyli w polsko-rosyjskiej spółce eksploatującej polską część ruroci­ągu jamalskiego. Także źródłem niepokoju jest niebezpieczeństwo wzrostu kosztów gazu w przyszłym roku. Dotąd prawie 20% gazy kupowaliśmy po niskich cenach z krajów środkowo-azjatyckich. Teraz dostawca ten chce warunek wykreślić z poprzed­niego kontraktu. Ostatnio atmosferę tych rozmów pogorszył fakt podpisania przez PGNiG kontraktu na dostawy 500 mln m3 paliwa rocznie z niemieckiego koncernu VNG, po znacznie wyższych, europejskich cenach....

Warto też dodać, że w ubiegłym tygodniu podczas rozmów na najwyższym szczeblu pomiędzy Rosją i Niemcami najważniejszym problemem była współpraca gospodarcza pomiędzy oboma krajami, a obserwatorzy określili przyjęte rozwiązania jako energe­tyczna oś Moskwa-Berlin. O tych sprawach piszemy w oddzielnym, październikowym komentarzu EUROPA.