Jakie znaczenie ma dla Polski wymiana handlowa z Niemcami?

Przeczytaj także: Jaka jest przyszłość polsko-niemieckiej współpracy handlowej?

Współpraca gospodarcza Niemiec i Polski

Polska odnosi korzyści z wymiany handlowej z Niemcami, zarówno pod względem uzyskiwanej wartości dodanej, jak i liczby pracujących. Oznacza to, że popyt niemieckich odbiorców końcowych (gospodarstw domowych, firm, administracji rządowej i samorządowej) generował w Polsce więcej wartości dodanej oraz większą liczbę miejsc pracy niż popyt finalny w Polsce generował w Niemczech. Dodatkowe korzyści dla Polski wynikają z niemieckiego eksportu towarów, w których zawarta jest polska wartość dodana. Dowodzą tego poniższe dane.

Z jednej strony, dzięki popytowi odbiorców końcowych w Niemczech, w Polsce w 2018 r. zatrudnionych było 1150 tys. pracowników. W porównaniu do 2004 r. był to wzrost o 362 tys. pracujących, czyli o 46 proc. Do tego trzeba doliczyć 393 tys. osób zatrudnionych w Polsce, których miejsca pracy istnieją dzięki niemieckiemu eksportowi towarów, zawierających polską wartość dodaną. Z drugiej strony popyt finalny w Polsce kreował 373 tys. miejsc pracy w Niemczech. Wartość ta od 2004 r. wzrosła o 168 tys., czyli ponad dwukrotnie. Kolejne 136 tys. osób ma pracę dzięki temu, że w polskim eksporcie zawarta jest niemiecka wartość dodana.

Niemcy ważniejsze dla Polski niż Polska dla Niemiec

Istnieje wyraźna asymetria w znaczeniu obu krajów we wzajemnej wymianie handlowej, co wynika z różnic w wielkości gospodarek. Wymiana handlowa z Niemcami ma w tworzeniu wartości dodanej oraz miejsc pracy w Polsce kilkukrotnie większe znaczenie niż wymiana handlowa z Polską w tworzeniu wartości dodanej i miejsc pracy w Niemczech. Z tego powodu Niemcy są znacznie ważniejsi dla Polski niż Polska dla Niemiec – mówi Łukasz Ambroziak, starszy doradca w zespole gospodarki światowej PIE.

Polska jest dla Niemiec piątym partnerem handlowym w eksporcie i czwartym w imporcie. Czwartym dostawcą towarów dla swojego zachodniego sąsiada Polska stała się w okresie pandemii COVID-19, gdy wyprzedziła Francję. Polska już od 2012 r. odnotowuje nadwyżkę w handlu towarowym z Niemcami, która w 2021 r. sięgnęła 9 mld EUR.

Spowolnienie gospodarcze za Odrą odbije się na kondycji gospodarki w Polsce

Perspektywy polsko-niemieckiej wymiany handlowej w kolejnych miesiącach stoją pod znakiem zapytania. Mimo że październik i listopad przyniósł poprawę nastrojów oraz lepsze od prognoz wyniki niemieckiej gospodarki, to wszystkie ośrodki analityczne przewidują wystąpienie recesji w Niemczech w przyszłym roku. Według większości prognoz spadek PKB ma być jednak nie większy niż 1 proc. – podkreśla Łukasz Ambroziak.

Osłabienie czy recesja w Niemczech odbiją się bez wątpienia na kondycji polskiego eksportu za Odrę. Blisko jego połowę stanowią części i komponenty wykorzystywane w niemieckich fabrykach, produkujących w dużej mierze na eksport. Co najmniej połowa polskiego eksportu do Niemiec zaspokaja jednak tamtejszy rynek wewnętrzny. Wynika z tego, że zmniejszenie spożycia gospodarstw domowych oraz działalności inwestycyjnej przedsiębiorstw przełoży się automatycznie na gorsze wyniki polskiego eksportu do Niemiec.