Inflacja wciąż problemem Polaków, ale nastroje lepsze

Przeczytaj także: Inflacja maleje, ale cały czas niepokoi

Główny Urząd Statystyczny podał ostateczny odczyt dotyczący inflacji za czerwiec. Według najnowszych wyliczeń inflacja rok do roku wyniosła 11,5%, a w porównaniu do ubiegłego miesiąca ceny towarów i dóbr konsumpcyjnych nie uległy zmianie. To spowolnienie tempa wzrostu cen w stosunku do majowego pomiaru.

W ramach cyklicznych badań realizowanych przez Ipsos Polacy zostali zapytani m.in. o ocenę najbardziej niepokojących w kraju kwestii, odczucia dot. sytuacji gospodarczej, tempo wzrostu cen i własną sytuację materialną. Czy badani odczuwają spadek inflacji?

Inflacja trwale pozostaje głównym powodem niepokoju Polek i Polaków. Wskazuje na nią 65% badanych. W dalszej kolejności wymieniane są opieka zdrowotna (36%), korupcja i finansowe lub polityczne skandale (30%), a także konflikty zbrojne (29%).

Jednocześnie Polacy są coraz większymi optymistami, jeśli chodzi o dynamikę wzrostu cen. W czerwcu po raz pierwszy od początku kryzysu inflacyjnego największa grupa badanych (46%) spodziewa się spowolnienia tego tempa lub nawet spadku cen. Wyraźnymi optymistami w tym względzie są młodzi badani w wieku 25-29 lat. W tej grupie aż 60% wierzy w pozytywny scenariusz w najbliższej przyszłości.

Pomimo tych sygnałów, większość Polaków (60%) uważa, że sprawy w kraju idą w złym kierunku. Takiego zdania są przede wszystkim najstarsi badani powyżej 60. roku życia, ludzie z podstawowym wykształceniem i żyjący w miastach między 100 a 200 tysięcy mieszkańców. Również tutaj da się jednak zaobserwować wzrost liczby optymistów; z 21% w maju na 26% w aktualnym pomiarze. Nieco więcej niż połowa respondentów (52%) uważa, że sytuacja gospodarcza Polski pogorszyła się w ciągu minionego roku, a 36% obawia się jeszcze gorszej kondycji gospodarki w przyszłości. Te wyniki są mniejsze niż jeszcze miesiąc temu i także wskazują na poprawę nastrojów.

40% badanych ocenia, że ich sytuacja materialna pogorszyła się w ostatnich miesiącach. Odsetek ten w ciągu miesiąca zmalał o 5 punktów procentowych. Wbrew ciągle pesymistycznym ocenom perspektyw krajowej gospodarki, wyraźnie spada liczba osób obawiających się dalszego pogorszenia własnej sytuacji – z 24% w maju do 18% w aktualnym pomiarze. Dwóch na trzech badanych (69%) wydaje tyle ile zarabia, podczas gdy 22% może sobie pozwolić na oszczędzanie. W najlepszej sytuacji finansowej są ludzie z wyższym wykształceniem.

Chociaż wiele wskazuje na poprawę nastrojów Polek i Polaków, to nie przekłada się to na ich możliwości oszczędzania. 61% respondentów jest przekonanych o tym, że warto odkładać pieniądze, ale taka sama liczba badanych deklaruje, że nie uda im się nic odłożyć w najbliższych miesiącach. Jedynie co piąty przewiduje, że oszczędzi pieniądze w ciągu kolejnego roku.

Co realnie oznacza spadek inflacji dla Polek i Polaków? Nie oznacza wcale obniżki cen, a jedynie wolniejszy ich wzrost. Oczywiście przekaz medialny dotyczący spadku inflacji może wpływać na poprawę nastrojów badanych i taką dynamikę właśnie obserwujemy. Patrząc jednak na to, jak Polki i Polacy oceniają sytuację w kraju i własne możliwości finansowe, powiedziałabym, że mamy do czynienia z „ostrożnym optymizmem”. Okres wakacyjny z jednej strony sprzyja pewnemu rozluźnieniu, ale z drugiej – planowanie wakacji wielu osobom uzmysłowiło, jak bardzo wzrosły ceny w porównaniu z poprzednim rokiem. Z badań IPSOS dla OKO.press i TOK FM wynika, że 47% badanych stać będzie na gorsze – niż w poprzednich latach – wakacje. To porównanie z poprzednimi latami ujawnia prawdziwy wymiar inflacji. - komentuje wyniki Agnieszka Bąk, ekspertka zespołu Public Affairs w Ipsos Polska.

Źródło danych: (1) Ipsos, comiesięczne badanie online „What Worries the World” przeprowadzone w 29 krajach w dniach 26 maja – 9 czerwca 2023 roku, w Polsce licząca 500 osób reprezentatywna próba w wieku od 16 do 74 lat.
(2) Ipsos, badanie dotyczące nastrojów ekonomicznych Polaków przeprowadzone w ramach sondażu wielotematycznego Omnibus CAPI w dniach 16 – 20 czerwca 2023 roku na liczącej 1000 osób reprezentatywnej próbie Polaków w wieku 15 i więcej lat.