Pokolenie Z vs. silver generation. Co myślą o sobie młodzi i starsi pracownicy?

Przeczytaj także: Baby boomers, X, Y i Z na rynku pracy. Co ich różni, a co dzieli?

Młodzi innowacyjni i ambitni, starsi doświadczeni i z wiedzą

Badani przedstawiciele silver generation doceniają mocne strony pokolenia Z. Przypisując cechy młodym najczęściej wskazują oni, że jest to pokolenie ludzi, którzy szybko się uczą – uważa tak 61% badanych z grupy silver. 43% wskazuje, że „Zetki” są ambitne, 37% docenia ich kreatywność, 23% ocenia najmłodszych jako osoby o elastycznym podejściu, a 21% podkreśla ich innowacyjność.

Można by wysnuć wniosek, że starsi doceniają w młodych te cechy, które często są odleglejsze ich rówieśnikom, a ich przyswojenie może zająć im więcej czasu. Co ciekawe jednak, mimo docenienia kompetencji „Zetek”, starsza grupa pracowników w małym stopniu określa tę grupę jako pracowitą (11%), posiadającą odpowiednią wiedzę (9%), empatię (9%) czy lojalność (8%).

W odpowiedziach starszych pokoleń rzeczywiście poza wiarą w kompetencje młodych wybrzmiewa także niższy poziom wiary w wartości pokolenia Z, takie jak lojalność czy pracowitość, ale także empatię, wiedzę czy doświadczenie. Nie powinniśmy jednak czytać tej oceny jako negatywnej, bo brak wiedzy czy doświadczenia wśród młodych wynika przecież bezpośrednio z tego, że wchodzą oni dopiero na rynek pracy. Kwestia lojalności pozostanie sporna, bo „Zetki” w przeciwieństwie do ich starszych kolegów rzeczywiście będą zmieniać pracę do momentu, aż znajdą tę najlepszą dla siebie. Podobnie sprawa wygląda w kwestii pracowitości czy empatii, które te pokolenia postrzegają zupełnie inaczej. Silversi przywykli do ciężkiej, wielogodzinnej pracy, a pokolenie Z od początku stawia granice – mówi Agnieszka Bieniak, Dyrektorka HR w Grupie Pracuj.

Co ciekawe, również pokolenie Z cechuje dobra opinia na temat ich najstarszych współpracowników, ale proporcje są tu niemal wprost odwrotne. Najmłodsi u najstarszych najbardziej doceniają doświadczenie (62%), wiedzę (53%) i lojalność (37%) oraz opanowanie (33%). Wysoko stawiają także empatię (20%) i pracowitość (17%) swoich starszych kolegów.

Z kolei te elementy, które zdaniem badanych przedstawicieli pokolenia Z nie są najmocniejszymi stronami przedstawicieli pokolenia silver, to kreatywność (8%), ambicja (6%), elastyczność (4%) oraz w najmniejszym stopniu, na równi, innowacyjność i szybka nauka (3%).

Te różnice pozwalają wysnuć wniosek, że skrajne pokolenia na rynku pracy są od siebie na tyle różne, że właściwie można je uznać za komplementarne pod kątem tworzenia środowisk pracy. To szczególnie istotne w dzisiejszych warunkach zmian demograficznych, które niejako wymuszają na pracodawcach łączenie tych skrajności w ramach zespołów funkcjonujących w organizacjach.

Ta międzypokoleniowa synergia stworzy wyjątkową przestrzeń do wzajemnego uczenia się i rozwoju. Zwinność i biegłość technologiczna pokolenia Z uzupełnią bogactwo doświadczenia i mądrości posiadanej przez pokolenie silver. Kiedy te dwie grupy nauczą się współpracować, rynek pracy odniesie duże korzyści. Głębokie zrozumienie niuansów branżowych i długotrwałych kontaktów zawodowych pokolenia silver zostanie połączone z innowacyjnym myśleniem i świeżymi perspektywami najmłodszych. Ta harmonijna współpraca nie tylko zwiększy produktywność, ale także stworzy środowisko pracy bogate w różnorodność myśli i doświadczeń, co ostatecznie zapewni długoterminowy sukces zarówno samym pokoleniom, jak i szerzej rozumianej gospodarce – dodaje Agnieszka Bieniak.

Kto pracuje najciężej?

Wśród respondentów deklarujących, że ich pokolenie pracuje przeważnie ciężej niż przedstawiciele pozostałych generacji, w największym stopniu taką opinię wyrażają najstarsze aktywne zawodowo osoby. Aż 53% badanych w wieku 55-65 lat wskazuje, że pracują oni ciężej niż wszystkie młodsze grupy na rynku pracy. Co ciekawe, w miarę niższego wieku, takie przeświadczenie o własnym pokoleniu wśród badanych spada, a najmniej wynosi wśród najmłodszych – dla generacji Z wynik ten osiąga 27%.

Ta tendencja potwierdza aspekt stawiania granic, co wyraźnie manifestują osoby młodsze, mniej doświadczone, dla których praca to w dużej mierze wyłącznie źródło utrzymania, a nie kluczowy aspekt życia. Młodzi pracują, by zarabiać na swoje zajęcia po pracy. Być może zatem rzeczywiście słuszna jest ocena silver generation i deklaracja tego, że pracują oni ciężej niż inni, ale to nie oznacza, że młodzi są mniej efektywni. Dzięki swoim umiejętnościom technologicznym, innowacyjności i szybkiemu uczeniu, są oni często w stanie osiągać te same wyniki przy mniejszym wysiłku. Dzięki “Zetkom” wychodzimy dziś jako społeczeństwo z kultury, w której panowało przeświadczenie, że praca ponad normę świadczy o naszej wartości jako pracownika – komentuje Jolanta Lewandowska-Bitkowska, Ekspertka ds. rekrutacji i rozwoju pracowników w Pracuj.pl.

Wszystkim znana jest fraza „młodzi ambitni”, jednak jak wskazują badania – ambicja jest nie tylko domeną młodych, a w dokładnie takim samym stopniu także domeną najstarszych. Ponad 4 na 10 badanych z pokolenia silver uważa, że przedstawiciele ich generacji są przeważnie bardziej ambitni niż ma to miejsce w innych grupach wiekowych. Co ciekawe, wśród pokolenia Z taką opinię wyraża… również ponad 4 na 10 badanych.

Potrzeba mentorów i wzajemnej nauki

77% ogółu badanych uważa, że osoby dopiero wchodzące na rynek pracy mogą sporo zyskać, jeśli trafią na dobrych, doświadczonych mentorów. Posiadanie starszego i bardziej doświadczonego przewodnika po zawodowym świecie może być kluczowe z wielu powodów. Te osoby przekazują wiedzę, która może pomóc młodszym współpracownikom uniknąć typowych pułapek, przyspieszyć proces uczenia się i podejmować bardziej świadome decyzje zawodowe. Ponadto doświadczeni mentorzy często zapewniają wsparcie emocjonalne, tworząc pozytywne i wzmacniające środowisko pracy. Ta dynamika mentoringu nie tylko przynosi korzyści jednostce, ale także przyczynia się do stworzenia solidniejszej i włączającej kultury miejsca pracy.

To jednak nie wszystko, bo perspektywa badanych nie skupia się wyłącznie na pokoleniu Z. Niemal 8 na 10 respondentów Pracuj.pl (77%) twierdzi, że osoby z każdej generacji mogą wprowadzić coś pozytywnego i unikalnego do środowiska pracy. Z tym stwierdzeniem zgadza się 74% przedstawicieli pokolenia Z i aż 83% badanych w przedziale wiekowym 55-65 lat.

Firmy, w których znajdują się przedstawiciele bardzo różnych pokoleń, mogą osiągać lepsze wyniki – dzięki różnorodności perspektyw. Z tym twierdzeniem zgadza się 68% ogółu badanych, a w największej mierze wierzą w to osoby z pokolenia silver (83%). 61% respondentów z kolei zgadza się z opinią, że osoby z najstarszego pokolenia pracowników mogą sporo się nauczyć od osób wchodzących na rynek pracy, ze świeżym spojrzeniem. Sami zainteresowani w większości zgadzają się z tym stwierdzeniem – taką deklarację składa 6 na 10 przedstawicieli pokolenia silver i nieco więcej, bo 63% osób w wieku 18-24 lata.

Niewątpliwie najbliższe lata będą momentem, w którym praca nad synergią między pokoleniami stanie się szczególnie istotna, gdyż w obliczu szybko zmieniającego się rynku pracy, różnorodność generacyjna stanie się kluczowym czynnikiem konkurencyjności i innowacyjności. Ważne jest, by organizacje wykorzystywały potencjał każdej grupy wiekowej, aby inwestowały w programy mentoringowe i działania integrujące różne pokolenia, tworząc tym samym otwarte i wspierające środowisko pracy. To podejście przyniesie wymierne korzyści nie tylko w kontekście rozwoju zawodowego pracowników, ale także w postaci wzrostu innowacyjności i konkurencyjności firm na rynku.

O BADANIU
Badanie „Nowe prawa rekrutacji” zostało przeprowadzone we wrześniu 2023 roku przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie serwisu Pracuj.pl. Pomiar wykonany metodą CAWI wykonano na próbie 2120 Polaków w wieku 18-65. Struktura próby była kontrolowana biorąc pod uwagę płeć, wiek i wielkość miejscowości zamieszkania odpowiadających.