Black Friday i Cyber Monday ucieczką przed podwyżkami cen na święta?

Przeczytaj także: Jaki będzie Black Friday i Cyber Monday w dobie wysokiej inflacji?

Pomimo radości towarzyszącej świętom, zbliżającym się celebracjom często towarzyszy uczucie niepokoju, związanego m.in. z wysokością niezbędnych wydatków. W tym roku przeciętny Amerykanin na święta wyda 1652 dolary, jak wskazują autorzy raportu Deloitte. Powstał on na podstawie badania przeprowadzonego wśród 4,3 tys. mieszkańców USA.

W Stanach Zjednoczonych w zakupach świątecznych planuje partycypować 95 proc. badanych osób, a 72 proc. spodziewa się wyższych cen niż w roku ubiegłym. Najwięcej respondentów (86 proc.) oczekuje podwyżek w kategorii żywności i napojów, 82 proc. przewiduje wzrost cen ubrań i akcesoriów, a 80 proc. obawia się większych wydatków na elektronikę i gadżety.

Wysoka zmienność cen do niedawna wyznaczała atmosferę na rynku i mocno ograniczała konsumpcję gospodarstw domowych. Dodatkowo wzrost cen, który następował szybciej niż wzrost nominalnych wynagrodzeń powodował spadek płac realnych i tym samym siły nabywczej gospodarstw domowych. Najnowsze dane o wynagrodzeniach wskazują, że płace realne w Polsce zaczynają rosnąć. Choć na rynku przeważają pesymiści, bo publikowany przez GUS bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej pozostaje ujemny, to jednak od marca br. obserwujemy poprawę nastrojów konsumenckich. Wysoce prawdopodobne jest więc, że nadchodzący sezon świąteczny w Polsce będzie pod znakiem optymizmu i poprawy sytuacji w gospodarce – mówi Eliza Przeździecka, senior economist, zespół ds. analiz ekonomicznych, Deloitte.

Pomimo starań sprzedawców, wczesne zakupy świąteczne, przypadające na koniec października i początek listopada, nie zyskują drastycznie na popularności. Najwięcej pieniędzy konsumenci z USA wydadzą pod koniec listopada i na początku grudnia (51 proc. wydatków). Co więcej, okres, w którym przeciętny klient planuje robić zakupy skrócił się z ponad 7 tygodni w 2019 r. do niecałych sześciu tygodni w roku obecnym.

Uwagę jak co roku przyciągają największe promocje, takie jak Black Friday i Cyber Monday – od wielu lat popularne również w Polsce pod względem konsumpcji w czasie tych wydarzeń.

Troska o planetę w tle świątecznych zakupów

Ogólne trendy konsumenckie nie zanikają w trakcie przedświątecznej gorączki. Troska o klimat i wpływ naszych zachowań zakupowych na planetę będzie towarzyszyć szczególnie młodszym klientom. 55 proc. osób z pokolenia Z i millenialsów definiuje siebie jako zrównoważonych konsumentów, przykładających wagę do ekologicznego aspektu swoich decyzji zakupowych. Wśród przedstawicieli starszych generacji odsetek ten wynosi jedynie 35 proc.

Tymczasem proekologiczni klienci wydają statystycznie 29 proc. więcej niż inni. Wolumen zrównoważonych środowiskowo świątecznych zakupów może być silnym sygnałem do zmian dla sprzedawców. Jednym z bardziej niepokojących aspektów konsumpcji jest liczba opakowań wykorzystywanych w zamówieniach online.

W czasach galopującego rozwoju sztucznej inteligencji aspekt jej wykorzystania stanowi niewiadomą dla obu stron transakcji. Prawie 80 proc. konsumentów nie wierzy w zdolności sprzedawców detalicznych do odpowiedzialnego wykorzystywania sztucznej inteligencji w swojej działalności. Jednocześnie choć aż 98 proc. zarządzających sklepami jest zaznajomiona z funkcjami generatywnej sztucznej inteligencji, to tylko 33 proc. z nich ma świadomość jej wpływu na biznes.

W tym roku wciąż stosunkowo niski odsetek badanych (16 proc.) zamierza korzystać z rozwiązań AI w celach zakupowych. Ci, którzy zdecydują się na wykorzystanie rozwiązań AI, zrobią to głównie do szukania promocji i przyspieszenia procesu zakupowego. Można się spodziewać, że wraz z rosnącą popularnością sztucznej inteligencji, sytuacja będzie ulegać zmianom.
O badaniu:
Raport został stworzony na podstawie ankiet opracowanych przez Deloitte i przeprowadzonych online przez niezależne firmy badawcze. W badaniu konsumenckim przeprowadzonym w dniach 30 sierpnia – 8 września 2023 r. wzięło udział 4318 osób ze Stanów Zjednoczonych Ameryki. W badaniu kadry kierowniczej przeprowadzonym w dniach 23-30 czerwca 2023 r. udział wzięło 43 dyrektorów branży detalicznej.