Pokolenie Z na rynku pracy: aktywiści czy hedoniści?

Przeczytaj także: Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego: problemy pracowników i firm

O pokoleniu Z na rynku pracy jest głośno z kilku powodów. Nazywani „postrachem pracodawców”, młodzi popularyzują takie zjawiska, jak „lazy girl job” (wygodnej pracy) czy ‘quiet quitting’u’ (wykonywania jedynie tych obowiązków, za które jesteśmy wynagradzani). Starsze pokolenia, ze względy na delikatną konstrukcję psychiczną zetek i ich stosunek do pracy używają wobec nich często określenia „śnieżyki” lub „płatki śniegu”.

Badania pokazują jednak, że te określenia są niesprawiedliwe. Pokolenie Z nie boi się ciężkiej pracy: 45% przedstawicieli generacji Z pracuje dla więcej niż jednego pracodawcy (m.in. z powodu niskiego wynagrodzenia, jakie u każdego z nich uzyskują) , a 58% zetek chętnie pracowałoby w weekendy oraz w nocy, jeśli wiązałoby się to z wyższymi zarobkami.

Pokolenie Z jest świadome wyzwań, jakie stoją przed ich generacją - 72% przedstawicieli pokolenia Z uważa, że nierówności pomiędzy najbogatszymi i najbiedniejszymi w ich kraju pogłębiają się , a 77% uważa, że będzie musiało pracować ciężej niż poprzednie pokolenia, by osiągnąć w sukces i spełnienie zawodowe . Świadomość globalnych i lokalnych problemów, znajomość wyzwań, z jakimi zmagały się wcześniejsze pokolenia oraz dorastanie w rzeczywistości VUCA sprawiają, że generacja Z otwarcie mówi o potrzebie zmian, w tym zmian na rynku pracy.

Generacja Z jest gotowa wziąć odpowiedzialność nie tylko za własne życie, ale także za wspólną przyszłość. Ma to wpływ na podejście do pracy, które ewoluuje w coś zupełnie nowego. Quiet quitting staje się bardziej powszechne. Ludzie odchodzą z miejsc, które nie spełniają ich oczekiwań. Pokolenie Z cechuje silne poczucie przynależności i poczucia sensu. Wierzy w partnerstwo, chce być częścią zmiany, a nie tylko trybikiem w wielkiej maszynie. To zjawisko podkreśla rosnącą potrzebę autentyczności i zgodności z wartościami w środowisku pracy – mówi Aleksandra Szczygieł, Community Specialist w PSZK i wiceprezeska Fundacji Impuls, a jednocześnie przedstawicielka pokolenia Z.

Także na trend „lazy girl job” można spojrzeć szerzej, nie sprowadzając go wyłącznie do poszukiwania drogi na skróty czy zwykłego lenistwa. Można go interpretować także jako inteligentne dostosowanie się do zmieniających się realiów. Wykorzystanie nowych technologii otwiera drzwi do większej elastyczności. Warto to docenić i rozpatrywać w kategoriach zdolności do wykorzystania innowacyjnych metod, w celu osiągnięcia większej efektywności.

Pokolenie Z nie boi się ciężkiej pracy, jednak chciałoby być traktowane po partnersku, odpowiednio wynagradzane oraz mieć poczucie sensu wykonywanej pracy. Przedstawiciele tego pokolenia, rozpoczynając karierę chcą wiedzieć, jak będzie wyglądać ich rozwój oraz mieć perspektywy na przyszłość.

Ich potrzebą jest odnalezienie swojego miejsca w życiu zawodowym, dlatego są otwarci na zbieranie doświadczeń. Cenią sobie możliwości awansu. Podczas spotkań rekrutacyjnych interesuje ich, jak firma widzi ich ścieżkę kariery. Chcą pracować w komfortowych warunkach i czerpać wiedzę od doświadczonych pracowników. Ważny jest dla nich work life balance i możliwość pracy hybrydowej - mówi Aleksandra Czyżewska, Head of People & Performance, Kraft Heinz Poland. - Zetki w swoje pracownicze DNA mają wpisaną potrzebę poszukiwania sensu. To on będzie kompasem w ich życiu zawodowym. Zwracają uwagę na wartości danej organizacji. Poszukują firm społecznie odpowiedzialnych. Szczególnie ważne jest dla nich zaangażowanie w zrównoważony rozwój, działania na rzecz środowiska oraz dbanie o różnorodność i inkluzywność w zespołach. Kandydaci z pokolenia Z to świadomi swoich potrzeb młodzi ludzie z ogromnym potencjałem. Warto zadbać o employer branding, żeby sprostać ich oczekiwaniom.

Pokolenie Z chętnie związałoby się na dłużej z pracodawcą spełniającym ich oczekiwania – 70% z nich uważa się za lojalnych pracowników. Do miejsca pracy wnoszą skłonność do kwestionowania statusu quo, zaangażowanie i inne spojrzenie na działania firmy (uwzględniające zrównoważony rozwój), znajomość nowych technologii oraz gotować dzielenia się wiedzą na ich temat z innymi pokoleniami.

Na lojalność i zaangażowanie młodych ogromny wpływ mają liderzy, od których młode pokolenie wymaga nie tylko wiedzy i doświadczenia, ale także autentyczności.

Liderzy muszą mieć przestrzeń na bycie z ludźmi oraz kompetencje, które pozwolą im ukierunkować podwładnych w rozwoju, a także otwarcie rozmawiać z nimi o wątpliwościach, które pojawiają się w pracy w dynamicznym biznesie. Oznacza to tworzenie środowiska pracy, które daje bezpieczeństwo psychologiczne, w którym będzie można bezpiecznie przekazać feedback i dzielić się wątpliwościami, bez lęku przed oceną – uważa Jolanta Chmielecka Liderka zespołu Employee Experience & Transformation w dziale HR, PwC Polska.

Przyjazne środowisko pracy jest szczególnie ważniejsze, bo wraz z dynamicznymi zmianami geopolitycznymi, gospodarczymi i środowiskowymi, rosną wyzwania dla wellbeingu. Młodzi, nie obawiają się o tym mówić.

Do głównych wyzwań dla tego pokolenia z zakresu kondycji psychicznej zaliczyć należy ciągłą presję, porównywanie się z innymi, szybkość zmian, nacisk na wielki sukces i szybką karierę oraz zachowanie odpowiedniego balansu między życiem offline i online. Dlatego właśnie młodzi coraz bardziej cenią firmy, które angażują się w promowanie zdrowia psychicznego w miejscu pracy, poprzez zapewnienie
wsparcia psychologicznego, elastycznych godzin pracy, programów zdrowotnych, czy działań wspierających higienę cyfrową - mówi Dr Maciej Dębski, Prezes Fundacji Dbam o Mój Zasięg.

Wellbeing młodych to kolejny ważny aspekt, któremu powinni przyjrzeć się pracodawcy, zwłaszcza, że młodzi częściej mówią o bolączkach, z którymi w miejscach pracy zmagają się również pozostałe pokolenia pracowników, takich jak: brak równowagi między życiem zawodowym i prywatnym, gorsza kondycja psychiczna, zawyżone cele, brak jasnych priorytetów, nadmierna presja. Częściej też wprost informują pracodawców o tym, jakie działania są potrzebne, by tym bolączkom zaradzić, np. wdrażając elastyczne godziny pracy, wspierając wellbeing psychiczny pracowników czy ograniczając emisję CO2.

Warto pamiętać o tym, co zawdzięczamy najmłodszym pokoleniom pracowników. To one wywierają na pracodawców presję, która jest źródłem dobrych zmian. Słusznie zauważa w swoim wystąpieniu na TEDex Jen Fisher: Kolejne pokolenia będą wspominały nasze kolektywne wypalenie tak, jak wspominamy dziś warunki pracy podczas rewolucji przemysłowej - mówi Magdalena Pancewicz, współzałożycielka Well.hr.

Raport pt. „Społecznicy czy egoiści?. Pokolenie Z na rynku pracy” to kompleksowy przewodnik dotyczący pokoleń w miejscu pracy oraz wartości, aspiracji i potrzeb pokolenia Z. Autorki z Well.hr pomagają pracodawcom zrozumieć i docenić pokolenie Z oraz pokazują, jak lepiej wykorzystywać na jego potrzeby by wykorzystać jego potencjał. Partnerami raportu są firmy PwC i Kraft Heinz.