Tydzień 47/2006 (20-26.11.2006)

Przeczytaj także: Tydzień 46/2006 (13-19.11.2006)

• Z kwartału na kwartał słabnie tempo wzrostu amerykańskiej gospodarki. Biały Dom obniżył dotychczasową prognozę wzrostu gospodarczego w 2006 roku z 3,6% do 3,1%, a na 2007 rok z 3,1% do 2,9%. Tanieje też amerykańska waluta wobec euro. W ubiegłym tygodniu kurs ten już wyniósł ponad 1,3USD/euro. Maleje jej wartość także w stosunku do jena.
• Chiny poinformowały, że kolejny raz zamieniły znaczna część swoich rezerw z USD na euro.
• Chiny i Indie dynamicznie rozwijają wymianę gospodarczą, która do 2010 roku podwoi się i wzrośnie do 40 mld USD. Oba kraje zamieszkuje niewiele mniej niż połowa ludności świata.
• Chiny podpisały też porozumienie o wolnym handlu z Pakistanem. Chiny są trzecim co do wielkości partnerem handlowym Pakistanu - po USA i Unii Europejskiej. Oba kraje zapowiedziały też rozwój współpracy w energetyce jądrowej. To kolejny azjatycki kraj, z którym Chiny zamierzają zintensyfikować współpracę gospodarczą.
• Może się okazać, że zgoda USA na wejście Rosji do WTO będzie niewystarczająca, bo Gruzja zagroziła zablokowaniem tej decyzji (w ramach WTO wymagana jest zgoda wszystkich członków). Rosja jest w sporze z Gruzją, wprowadziła embargo na gruzińskie produkty i pomaga też separatystycznymi regionom kraju, Abchazji i Południowej Osetii. Po wyrażeniu zgody przez USA na wejście Rosji do WTO oprócz Gruzji, także Mołdawia i Kostaryka nie wyraziły jeszcze zgody na przyjęcie Rosji do WTO.
• Strefa wolnego handlu Mercosur powstała w 1991 r. W tym ugrupowaniu gospodarczym uczestniczyły Argentyna, Brazylia, Paragwaj i Urugwaj. Od 2005 roku w jej składzie jest też Wenezuela. Ostatnio Wenezuela wycofała się z ugrupowania G-3 do której należała wraz z Meksykiem (członek NAFTA wraz z USA i Kanadą) i Kolumbią. Wiele wskazuje na to, że miejsce po Wenezueli w G-3 zajmie Peru.
• Po zbudowaniu z rzece Jancy największego w świecie kompleksu hydroenergetycznego teraz Chińczycy zamierzają wybudować w prowincji Gansu (na pustyni Gobi-to północny zachód Chin) największą w świecie elektrownię słoneczną (dotąd największa elektrownia tego typu ma moc 12MW i jest w Niemczech). Według planów helioelektrownia ma mieć moc 100 MW. Budowa zajmie pięć lat, a koszty szacuje się na ok. 760 mln USD. Przy obecnym tempie wzrostu gospodarczego Chiny potrzebują coraz więcej energii, która dziś w ok. 70% jest wytwarzana w klasycznych elektrowniach węglowych.
• Rosja i Wietnam zapowiedziały rozwój współpracy w dziedzinie wspólnych poszukiwań i eksploatacji złóż ropy (jest już rosyjsko- wietnamska spółka Vietsovpetro). Rozszerzono też współpracę w dziedzinie energetyki jądrowej.
• Chiny intensywnie inwestują w złoża ropy w Kazachstanie. Po kolejnych zakupach udziałów w spółkach paliwowych ocenia się, że prawie jednak trzecia złóż ropy w Kazachstanie znajdzie się pod ich kontrolą chińską
• R. Abramowicz znany jest powszechnie jako właściciel londyńskiego klubu piłkarskiego Chelsea. Jednak po sprzedaży Gazpromowi za 13 mld USD udziałów w koncernie naftowym Sibnieft, kontroluje on koncern EVRAZ (ma w nim 41% udziałów). Teraz ten koncern zaczyna inwestować w produkcję stali. Kupił już czeskie stalownie w Witkowicach i włoskie Paloni e Bertoli, a także stalownie Highveld Steel and Vanadium w RPA. Ostatnio za 2,3 mld USD kupił amerykańskie stalownie Oregon Steel. Po tej transakcji Evraz jest 11 producentem stali na świecie (wytwarza 16,8 mln ton stali rocznie), jest liderem w światowej produkcji szyn kolejowych. Stał się globalną firmą. Zamierza dostarczać na amerykański rynek rury do ropociągów i gazociągów. Koncern zamierza do produkcji w amerykańskich stalowniach sprowadzać półprodukty z Rosji.
• Microsoft ma nowe kłopoty. Alcatel oskarżył go o naruszenie siedmiu różnych patentów, związanych m.in. z strumieniową transmisją wideo. Żąda natychmiastowego zaprzestania łamania prawa patentowego, wypłacenia odszkodowania oraz pokrycia kosztów postępowania sądowego. W ocenie ekspertów przedmiotem sporu jest internetowa platforma telewizyjna Microsoftu - Microsoft IPTV, w której opracowaniu współpracowały oba koncerny. Microsoft ma też podobny problem z firmą Lucent Technologies, która jest obecnie przejmowana przez Alcatela.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

PORAŻKA AMERYKAŃSKIEJ KONCEPCJI NA FORUM WSPÓŁPRACY GOSPODARCZEJ AZJI I PACYFIKU (APEC) W HANOI.

W Hanoi zakończyło się forum Współpracy Gospodarczej Azji i Pacyfiku (APEC). Brało w nim udział 21 krajów. Warto zwrócić uwagę na kilka najistotniejszych elementów tej ważnej konferencji. Do Hanoi przybył prezydent Bush z koncepcją stworzenia strefy wolnego handlu. Miało to być pierwsze poważne, międzynarodowe wystąpienie po wyborczej klęsce republikanów. W jego koncepcji strefa miałaby obejmować kraje zamieszkiwane przez 40% ludności świata, które wytwarzają 56% jego PKB (w tym ugrupowaniu miałyby się znaleźć kraje Azji i amerykańskiego wybrzeża Pacyfiku, od Australii po Chile). Jednak pomysł został przyjęty chłodno, większość 21 krajów APEC, wśród nich przede wszystkim Chiny i Japonia sceptycznie ustosunkowały się do tej koncepcji.

Eksperci zwrócili uwagę na to, że prawie we wszystkich wypowiedziach przywódców poruszany był problem dotychczasowych niepowodzeń w katarskiej rundzie negocjacji w sprawie liberalizacji światowego handlu. Jak wiadomo na przeszkodzie stanęły tam sprzeczne interesy krajów w sprawie obniżenia poziomu subwencji dla produkcji rolnej. Głównymi przeciwnikami w tych dyskusjach były Unia i USA, które przeznaczają największe kwoty na dopłaty dla rolników Także między nimi zaistniały spory, trudne do pokonania w negocjacjach. Nie ulega wątpliwości, że niepowodzenie w tych negocjacjach może w przyszłości spowodować poważne konsekwencje w światowym handlu. Już teraz widać nowe koncepcje, które mają być alternatywą dla globalnych rozwiązań. Od pewnego już czasu swoją koncepcję w tym zakresie konsekwentnie realizują Chiny. Zamiarem ich jest stworzenie strefy wolnego handlu z krajami ASEAN, ale widzą w tej koncepcji również Indie, Koreę Płd i Tajwan. Ostatnio ożywiły się kontakty handlowe Chin z Pakistanem, a także z wielkimi Indiami zaczynają Chiny tworzyć warunki dla intensywniejszej współpracy. Swoje zainteresowanie pogłębieniem kooperacji gospodarczej azjatyckich krajów wyraziła Japonia.

W trakcie pobytu w Hanoi prezydenci Rosji i USA podpisali porozumienie w sprawie warunków zgody USA na przystąpienie Rosji do WTO. Dotąd Biały Dom sprzeciwiał się temu, zarzucając Rosji „niedostateczną walkę z piractwem, utrudnienia w eksporcie amerykańskiego mięsa do Rosji, a także sprzeciw Moskwy wobec działania zagranicznych firm ubezpieczeniowych i filii zagranicznych banków na terenie Rosji”. Większość obserwatorów uważała jednak, że sprzeciw miał podłoże polityczne (skłonienie Rosji do poparcia sankcji wobec Iranu). Rosja uzyskała teraz zgodę USA, chociaż specjalnych ustępstw nie zrobiła, chociaż zgodziła się na wejście na swój rynek zagranicznych firm ubezpieczeniowych i zobowiązała się do lepszej obrony własności intelektualnych. Jednak warto podkreślić, że USA zrezygnowały z żądania prawa zagranicznych banków do zakładania swych filii w Rosji. Amerykanie także zaakceptowali to, że nowe zasady umowy o eksporcie amerykańskiego mięsa zostaną zawarte dopiero w 2008 r.na zasadach obowiązujących w WTO. Amerykanie dodatkowo wycofali niedawno ogłoszone embargo wobec rosyjskiego producenta samolotów Suchoj, którego oskarżali o sprzedawanie do Iranu części zakazanych prawem międzynarodowym.

Chociaż członkostwo Rosji w WTO nie spowoduje szybkiego wpływu na gospodarkę Rosji (w jej eksporcie dominuje ropa i gaz, lecz wstępując do WTO będzie musiała Rosja zaakceptować m.in. reguły rozwiązywania sporów handlowych.