Silversi bez kompetencji cyfrowych. Pomoże pokolenie Z?

Przeczytaj także: AI wymusza podnoszenie kwalifikacji zawodowych

Transfer wiedzy technologicznej dotyczy wszystkich dziedzin naszego życia, zmienia się także sposób korzystania z technologii. Z jednej strony akceptujemy tę sytuację – jak pokazują dane z raportu theprotocol.it „Polacy na cyfrowej równoważni. Cyfrowy ślad technologii 2024”, aż 65% Polek i Polaków uważa, że wzrost częstotliwości korzystania z technologii w pracy to naturalna konsekwencja zmian technologicznych.

Z drugiej strony osoby pracujące online nie potrafią zrezygnować z technologii również po godzinach. We wspomnianym badaniu aż 53% pracujących osób zadeklarowało, że używa smartfona minimum 3 godziny dziennie. Również serwisy streamingowe audio i video to dla 1/3 ankietowanych sposobem na relaks w wymiarze 3 godzin dziennie. W sumie więc niemal połowę doby potrafimy spędzić przed ekranami.

W jaki sposób wykorzystujemy ten czas? Dane Krajowego Instytutu Mediów pokazują, że 33% osób w wieku 60–74 lat zdarza się korzystać choć raz w miesiącu z serwisów streamingowych, w grupie 50–59 lat ten odsetek wynosi już 56%. W przedziale wiekowym 16–49 odsetek osób oglądających video w streamie wynosi aż 81%.

Jednak nie tylko streaming i komunikatory łączą pokolenia. Także aktywność zawodowa jest motywacją do stałego poszerzania swoich kompetencji cyfrowych. Według danych Pracuj.pl (badanie Pracuj.pl „Nowe prawa rekrutacji”, n = 2120 pracujących Polaków, wrzesień 2023) w Polsce aż 4 na 10 osób z grupy wiekowej 55–65 lat planuje kontynuować karierę zawodową po przekroczeniu wieku emerytalnego. 39% z kolei chce wówczas pracować zarobkowo, ale nie na pełny etat. 62% tzw. Silversów, czyli w wieku 55-65 chętnie zaaplikowałoby do firmy otwartej na zatrudnianie osób 55+.

Deklaracja o aktywności zawodowej oznacza, że tym ważniejsze jest utrzymywanie lub budowanie kompetencji cyfrowych.

Różnorodność w zespole jest kluczowym elementem budowania efektywnych grup roboczych. Oferuje ona komplementarność kompetencji, co jest szczególnie ważne w przypadku złożonych projektów, które wymagają różnorodnych umiejętności. Im bardziej skomplikowane zadanie, tym bardziej zróżnicowany zespół jest w stanie sprostać wyzwaniom, takim jak łączenie odważnych działań z umiarkowanym ryzykiem, planowanie strategii przy jednoczesnym zarządzaniu licznymi zadaniami operacyjnymi oraz reagowanie na zmieniające się potrzeby klientów. Warto zauważyć, że różne pokolenia wnoszą unikalne wartości i perspektywy do zespołu. Pokolenie X przynosi wytrwałość i lojalność, pokolenie Z wnosi umiejętność elastycznego dostosowywania strategii i najwyższy poziom agility, podczas gdy pokolenie Y łączy te cechy, ułatwiając transfer wiedzy między grupami – zauważa Lidia Piasecka-Netczuk, ekspertka ds. rekrutacji IT w Grupie Pracuj i theprotocol.it.

Technologiczne wsparcie od młodszych

Wymiana doświadczeń i wiedzy (np. w kontekście technologii) okazuje się zjawiskiem wciąż ocenianym jako przydatne w miejscu pracy. Przykładowo 61% respondentów badania Pracuj.pl zgadza się z opinią, że osoby z najstarszego pokolenia pracowników (55–65 lat) mogą sporo się nauczyć od osób wchodzących na rynek pracy – ze świeżym spojrzeniem i praktycznymi umiejętnościami cyfrowymi. Mechanizm ten działa w dwie strony. Według 77% ogółu badanych pracownicy dopiero debiutujący na rynku mogą sporo zyskać, jeśli trafią na dobrych, doświadczonych mentorów. To właśnie ta dwustronna wymiana tworzy doskonałe kreatywne i inspirujące środowisko. Również dzięki temu starsi mogą liczyć na młodych w aspekcie w poznawaniu nowych technologii.

Budowanie zróżnicowanych zespołów wiąże się z wyzwaniami, ponieważ naturalnie skłaniamy się ku pracy z osobami podobnymi do nas. Transformacja zespołu z jednolitego w różnorodny zaczyna się od wprowadzenia pierwszej odmiennej osoby. Ważne jest, aby taka osoba czuła się akceptowana – w przeciwnym razie może zdecydować się na rezygnację. Dlatego kluczowe jest przygotowanie zespołów i liderów do zarządzania różnorodnością. Stopniowe wprowadzanie nowych wartości i stylów pracy może być skuteczną strategią, choć niektórzy mogą preferować bardziej rewolucyjne podejście, które szybko ujawni, kto potrafi zaadaptować się do zmieniającego się środowiska, a kto nie – komentuje Lidia Piasecka-Netczuk, ekspertka ds. rekrutacji IT w Grupie Pracuj i theprotocol.it.

Technologiczne wsparcie w domu

W procesie cyfrowej edukacji ważną rolę pełnią również dzieci – kompetencje młodszych niejednokrotnie przewyższają kompetencje dorosłych. W badaniu theprotocol.it aż 50% rodziców niepełnoletnich dzieci zauważyło, że ich dziecko pomagało kiedykolwiek swoim dziadkom w zrozumieniu nowinek technologicznych. Niewiele mniej osób, bo 47%, przyznało, że zdarza im się korzystać z wiedzy technologicznej, którą przekazało im ich dziecko (np. w kwestii znajomości programów, aplikacji, czy social mediów).

Czas, by technologie przestały być barierą międzypokoleniową. Jak pokazują ostatnie lata (w tym okres pandemii) narzędzia cyfrowe stanowią ważny most łączący starszych z młodymi, rodziców z dziećmi, dziadków z wnukami. Ale tak naprawdę każdy, kto wchodzi w świat technologii potrzebuje wsparcia. Rola młodszych może się okazać nieoceniona w tym procesie, rola starszych zaś – zaskakująco aktywna. To z kolei może pozytywnie wpływać na aktywność zawodową, którą silversi chcą kontynuować nawet pomimo osiągnięcia wieku emerytalnego.

O badaniu theprotocol.it
Raport „Polacy na cyfrowej równoważni. Cyfrowy ślad technologii 2024” został oparty na wynikach badania, przeprowadzonego przez ARC Rynek i Opinia na zlecenie the:protocol w styczniu 2024 roku. Pomiar przeprowadzono metodą CAWI (profesjonalnego formularza online) na grupie 774 pracujących Polaków w wieku 18-65 lat posiadających pracę. W próbie badawczej uwzględniono 321 pracowniczek i pracowników branży IT, w tym osoby specjalizujące się w: programowaniu, testowaniu, zarządzaniu projektami, projektowaniu graficznym i zarządzaniu sieciami komputerowymi.