Dzieci w sieci: nie tylko rozrywka, ale też nauka online?

Przeczytaj także: Dzieci w sieci: zero kontroli, granic i świadomości

W ostatnim czasie wiele europejskich państw wprowadziło ograniczenia związane z używaniem telefonów przez dzieci w szkołach, całkowity zakaz korzystania z takich urządzeń obowiązuje m.in. w Holandii. W Polsce placówki oświatowe mają w tym zakresie niezależność, a temat ten budzi dyskusje wśród rodziców.

Platforma do nauki angielskiego dla dzieci online - Novakid - postanowiła zbadać, jak wyglądają obecnie nawyki dotyczące czasu spędzanego przed ekranem m.in. wśród dzieci z Polski w wieku 4-12 lat.

W badaniu Novakid przeanalizowano dane z ponad 5000 rodzin z 15 krajów, w tym z Polski. Wyniki tegorocznej ankiety zostały porównane do tożsamego badania przeprowadzonego w 2022 roku. W badaniach wzięli udział rodzice uczniów platformy Novakid, dostarczając m.in. informacji na temat tego, w jaki sposób ich dzieci spędzają czas przed ekranem, jaki jest ich stosunek do tego oraz jakie stosują metody kontroli rodzicielskiej.
Raport Novakid pokazuje, że aktualnie jedną z najczęściej podejmowanych przez dzieci aktywności “ekranowych” jest nauka online (33%). Ogólny czas spędzany przed ekranem w celach edukacyjnych znacznie wzrósł we wszystkich badanych krajach.

W 2022 r. 68% polskich rodziców twierdziło, że ich dzieci spędzają mniej niż dwie godziny tygodniowo na nauce online, podczas gdy tylko 4% przekroczyło sześć godzin tygodniowo. W 2024 r. już 33% rodziców wskazało, że ich dzieci spędzają średnio 1 godzinę dziennie na zajęciach edukacyjnych na ekranie. Jest to ponad 8-krotny wzrost w ciągu zaledwie dwóch lat, co potwierdza rosnącą popularność takiej formy nauki. Największy odsetek polskich dzieci poświęca na edukację od 3-6 godzin tygodniowo (40%).

Jak wynika z badania Novakid rosnąca popularność używania ekranów w edukacji sugeruje pozytywny trend w kierunku wykorzystania technologii do nauki w Polsce. Potwierdzają to również wyniki platformy Novakid, która w ostatnich 2 latach odnotowywała stały wzrost liczby użytkowników: liczba nowych rejestracji na platformie wzrosła od początku 2024 roku o 32% w porównaniu do analogicznego okresu w 2022 roku.

Jesteśmy zaangażowani w tworzenie platformy, która zachęca dzieci do spędzania swojego czasu ekranowego na nauce oraz treściach wspomagających ich prawidłowy rozwój – powiedział Max Azarov, dyrektor generalny i współzałożyciel Novakid. – Nasze połączenie gier edukacyjnych, interaktywnych zasobów do samodzielnej nauki, lekcji online i grupowych zajęć konwersacyjnych angażuje młodych uczniów w poznawanie języka angielskiego w ciekawy dla nich sposób – dodał Azarov.

O ile czas spędzany online na nauce jest oceniany przez rodziców jako pożyteczny, to większy ich niepokój budzą potencjalne negatywne skutki gier i filmów online. Te obawy podkreślają znaczenie monitorowania aktywności cyfrowej dzieci i promowania zdrowych, zrównoważonych nawyków korzystania z technologii. W związku z dynamicznie rosnącą popularnością nauki online, coraz mocniej zaznacza się konieczność zwiększenia świadomości na temat treści, na które dzieci mogą trafić w sieci.

Równoważąc zaufanie i kontrolę w zarządzaniu czasem spędzanym przed ekranem, większość rodziców preferuje monitorowanie sposobu korzystania przez dzieci z urządzeń cyfrowych, uzupełnione umowami z dzieckiem (67%). Korzystanie z minutników (13%) lub dedykowanych aplikacji (30%) jest równie powszechne, szczególnie gdy dzieci zabierają urządzenia do szkoły lub na wycieczkę.
Choć rozrywka często dominuje nad edukacją w codziennym użytkowaniu ekranów, kluczem może być połączenie obu tych elementów. Eksperci widzą w zabawie duży potencjał edukacyjny — może ona rozwijać kreatywność, zwiększać motywację i wspierać procesy uczenia się. Potwierdza to ponad 50% ankietowanych rodziców z Polski.

Wyobrażamy sobie przyszłość, w której treści edukacyjne są dla dziecka zabawne i angażujące, podobnie jak gry - dodał Azarov. - Program Novakid zawiera interesujące historie, komiksy, filmy i piosenki, dzięki czemu dzieci uczą się chętnie, nawet bez bezpośredniego udziału rodziców.

Jak wynika z badania Novakid gry edukacyjne oraz aplikacje stanowią obecnie 52% dydaktycznego czasu w sieci, co odzwierciedla ich rolę skutecznego narzędzia edukacyjnego.

Dla kontrastu, 34% czasu spędzanego przed ekranem poświęcone jest na zajęcia online, a 37% na czytanie i szukanie informacji do zadań domowych. Tendencja ta potwierdza potencjał opracowywania aplikacji, które łączą zajęcia online, zadania domowe, filmy edukacyjne i dyskusje tematyczne.
Według wyników badania Novakid 46% dzieci spędza podobną ilość czasu na rozrywce i nauce, co może świadczyć o zdrowym i odpowiedzialnym podejściu do technologii zarówno ze strony rodziców, jak i młodych użytkowników Internetu.

Nauka zdalna otwiera przed dziećmi nowe możliwości rozwoju, wykorzystując technologię w sposób przemyślany i angażujący. Edukacyjne gry i interaktywne treści nie tylko wspierają proces nauki, ale także sprawiają, że jest ona ciekawsza, szerzej dostępna oraz niezwykle praktyczna i wygodna. Mimo to, kluczowe jest, aby rodzice utrzymywali równowagę między zaufaniem a kontrolą, monitorując czas spędzany przed ekranem i dbając o zdrowe nawyki korzystania z technologii.