Walka z piractwem komputerowym musi trwać

Przeczytaj także: Kibice nie grają fair play: kwitnie nielegalny streaming i sprzedaż podróbek

Raport Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) wykazał, że piractwo cyfrowe w całej UE utrzymuje się na wysokim poziomie, ale w 2023 r. nie zwiększyło się i wyniosło 10 dostępów miesięcznie do nielegalnych treści na użytkownika internetu. Tendencja ta jest widoczna we wszystkich kategoriach treści internetowych, z wyjątkiem publikacji, w których piractwo zmniejszyło się, oraz muzyki, gdzie poziom piractwa wzrósł w porównaniu z początkiem 2023 r.

Badanie EUIPO „Naruszenia praw autorskich w internecie na terenie Unii Europejskiej: Filmy, muzyka, publikacje, oprogramowanie i telewizja w latach 2017–2023” wykazało, że połowę przypadków wejść europejskich internautów na strony pirackie stanowią treści telewizyjne (5 razy w miesiącu).

Jeśli chodzi o ogólne piractwo, zgodnie z badaniem, użytkownicy internetu wchodzą na strony z nielegalnymi treściami na poziomie niższym, niż średnia unijna w Austrii (8,9), Hiszpanii (8,5), Polsce (8,3), Rumunii (7,9), Niemczech (7,7) i we Włoszech (7,3).

João Negrão, dyrektor wykonawczy EUIPO, skomentował wyniki badania:

Krajobraz cyfrowy stale się zmienia, podobnie jak wzorce naruszeń praw autorskich w internecie. Nasze najnowsze badanie rzuca światło na złożoność konsumpcji treści cyfrowych i czynniki wpływające na piractwo. Należy koniecznie rozwiązać problemy leżące u podstaw takiego zachowania, którymi często są: brak możliwości korzystania z przystępnych cenowo legalnych treści i niewystarczająca świadomość społeczna na temat skutków piractwa.

Transmisja strumieniowa jest najczęstszą metodą dostępu do treści pirackich. Zaobserwowano alarmującą tendencję w zakresie nielegalnego streamingu – w 2023 r. odnotowano 10% wzrost liczby odwiedzin stron pirackiej telewizji IPTV. W badaniu oszacowano, że nawet 1% użytkowników internetu w UE mógł dokonać subskrypcji na nielegalnych stronach IPTV w ciągu zaledwie dwóch lat, nie licząc istniejących użytkowników, którzy takiej subskrypcji dokonali przed 2022 r.

Badanie EUIPO wykazało również, że użytkownicy internetu chętniej wybierają dostęp do pirackiej muzyki i publikacji za pośrednictwem urządzeń mobilnych, jednak jeśli chodzi o oglądanie nielegalnych treści telewizyjnych, użytkownicy wolą raczej korzystać ze swoich komputerów stacjonarnych.

Stwierdzono, że czynnikami ekonomicznymi i społecznymi odpowiadającymi za piractwo są między innymi nierówności dochodowe, bezrobocie młodzieży i odsetek młodych osób w społeczeństwie. Badanie wskazuje, że wyższy poziom nierówności dochodowych i większy odsetek młodych osób w społeczeństwie korelują z wyższym poziomem piractwa. Z kolei wyższy PKB na mieszkańca i większa znajomość źródeł legalnych treści wiążą się z niższymi wskaźnikami piractwa.

TENDENCJE W RÓŻNYCH RODZAJACH TREŚCI

Piractwo filmowe odnotowało spadek do 0,71 dostępu na użytkownika, głównie poprzez streaming, co stanowi 74% takiej aktywności. Wyższy PKB na mieszkańca zmniejsza piractwo filmowe, natomiast odsetek młodszych osób i wyższe bezrobocie młodzieży przyczyniają się do jego wzrostu. Wyniki wskazują, że większa świadomość na temat legalnych serwisów i zwiększenie liczby kanałów telewizyjnych przyczynia się do obniżenia wskaźników piractwa.

Piractwo muzyczne nieznacznie wzrosło do 0,64 dostępu na użytkownika, a główną metodą jest ripowanie, czyli pobieranie treści strumieniowych. Czynniki takie jak nierówność, demografia młodych osób i nastawienie do piractwa są związane z wyższym poziomem piractwa muzycznego.

Piractwo komputerowe w zakresie publikacji utrzymywało się na stałym poziomie 2,7 dostępów na użytkownika, gdzie główną metodą było pobieranie treści, a gatunkiem najczęściej podlegającym piractwu była Manga, głównie na urządzeniach mobilnych. Piractwo oprogramowania wzrosło o 6% (0,88 dostępu na użytkownika/miesiąc), przy czym najważniejszą kategorią były gry mobilne.

W przypadku wydarzeń sportowych na żywo, piractwo wzrosło w latach 2021–2023 i osiągnęło w ubiegłym roku poziom 0,56 dostępu na użytkownika, co ilustruje złożony związek z PKB na mieszkańca. Nierówności społeczne i postawy wobec piractwa to powtarzające się czynniki mające wpływ na piractwo we wszystkich rodzajach treści.

ZWALCZANIE PIRACTWA INTERNETOWEGO

Piractwo praw autorskich obejmuje kilka metod rozpowszechniania nieautoryzowanych treści online, np. nielegalne usługi subskrypcyjne i otwarte internetowe transmisje strumieniowe finansowane przychodami z reklam. Dostawcy takich usług wykorzystują wyrafinowane techniki w celu utrudnienia wykrycia, często korzystając z legalnych usług dystrybucji treści.

W całej UE państwa i zainteresowane strony zwalczają piractwo komputerowe związane z wydarzeniami na żywo, opierając się na przepisach i technologii blokowania nielegalnych usług online. Komisja Europejska przyjęła dwa zalecenia: jedno dotyczące zwalczania piractwa internetowego w odniesieniu do wydarzeń sportowych i innych wydarzeń na żywo, w którym ustanowiono sieć wyspecjalizowanych krajowych organów administracyjnych, a drugie dotyczące zwalczania podrabiania poprzez skuteczniejsze egzekwowanie przepisów i szerzenie wiedzy, do czego EUIPO przyczynia się poprzez działania w zakresie rozpowszechniania, wdrażania i monitorowania.

Ponadto wysiłki na rzecz walki z piractwem obejmują informowanie konsumentów, gdzie mogą znaleźć legalne treści cyfrowe. Agorateka EUIPO https://agorateka.eu/ to narzędzie, które pomaga widzom zidentyfikować legalne oferty z treściami online, również wydarzeniami sportowymi. Jak pokazuje nowe badanie, większa świadomość istnienia legalnych ofert pomaga zmniejszyć piractwo.

INFORMACJE NA TEMAT BADANIA
Badanie „Naruszenia praw autorskich w internecie na terenie Unii Europejskiej: Filmy, muzyka, publikacje, oprogramowanie i telewizja w latach 2017–2023” mierzy piractwo poprzez śledzenie liczby miesięcznych dostępów do stron internetowych oferujących nielegalne treści na internautę w wieku 15–74 lat.