Czy Polacy czują się bezpiecznie w internecie?

Przeczytaj także: Oszustwo nie tylko "na wnuczka", czyli na co powinni uważać babcia i dziadek

Z badania "Mobilny Portret Polaka" wynika, że respondenci oceniają swoje poczucie bezpieczeństwa w internecie średnio na 3,5 (w pięciostopniowej skali). Mimo że 47 proc. z nich czuje się w sieci bezpiecznie, to aż 35 proc. porusza się po internecie z dozą niepewności, a co dziesiąty badany nie czuje się bezpiecznie.

Respondenci deklarują, że bardziej komfortowe jest dla nich korzystanie z bankowości. 74 proc. respondentów ufa swojemu bankowi w kwestii ochrony danych osobowych i pieniędzy, 15 proc. darzy swój bank ograniczonym zaufaniem, małe zaufanie deklaruje tylko 5 proc., a 6 proc. nie ma zdania w tej kwestii.

Jednocześnie respondenci zostali zapytani, jak sami chronią swoje dane osobowe i pieniądze. Nieco ponad 60 proc. z nich nie podaje nikomu danych do logowania, 56 proc. deklaruje, że nie klika w linki i nie otwiera załączników w e-mailach lub SMS-ach od nieznanych dostawców, a 49 proc. nie zostawia na widoku swojej karty płatniczej. Tylko co drugi badany unika robienia zakupów online w niesprawdzonych sklepach i uważnie czyta powiadomienia z aplikacji bankowej lub SMS-y, zanim potwierdzi płatność (47 proc.). Jeszcze mniej uczestników badania zadeklarowało, że zabezpiecza swoje urządzenia hasłem lub PIN-em (45 proc.), nie praktykuje zapisywania danych do logowania na kartkach ani w telefonie (45 proc.) lub korzysta z programów antywirusowych (40 proc.). Tylko co około trzeci uczestnik badania przyznał, że ma zastrzeżony numer PESEL, na bieżąco aktualizuje aplikację bankową i system operacyjny lub korzysta z silnych haseł do logowania.

Badanie „Mobilny Portret Polaka” pokazuje, że Polacy są coraz bardziej świadomi zagrożeń w internecie i podejmują konkretne działania, by się chronić. Natomiast pomimo rosnącego zagrożenia cyberatakami nadal zbyt wielu z nas podziela mylny i nadmierny optymizm, że to inni, a nie my sami możemy paść ofiarą internetowych przestępców. Aż 40 proc. uczestników badanych dzieli się z innymi danymi do logowania, a niemal 45 proc. nie stosuje się do jednej z najprostszych zasad bezpieczeństwa w sieci i nie weryfikuje zawartości otrzymanej wiadomości. To pokazuje, jak ważna jest ciągła edukacja w tym zakresie - mówi Jacek Cisło, kierownik Zespołu Analiz i Raportowania w Departamencie Bezpieczeństwa Banku Millennium.

Jak podkreśla ekspert, użytkownicy internetu mają kluczową rolę w dbaniu o swoje bezpieczeństwo w sieci. Cyberprzestępcy działają bezwzględnie, wykorzystują słabe punkty i grają na emocjach, dlatego szczególnie w sieci wskazana jest zasada ograniczonego zaufania.

CERT Polska, działający w ramach Państwowego Instytutu Badawczego NASK zespół reagowania na incydenty cyberbezpieczeństwa, w 2023 roku odnotował ponad 80 tys. takich zdarzeń i był to wzrost o ponad 100 proc. w porównaniu do 2022 roku (dane za 2024 rok jeszcze nie zostały opublikowane). Najczęstszą metodą ataku był phishing, czyli wyłudzanie poufnych informacji od użytkowników. W badaniu „Mobilny Portret Polaka” co piąty respondent przyznał, że padł ofiarą oszustwa w internecie.

Aż 94 proc. badanych zna przynajmniej jedną metodę internetowego oszustwa. Najczęściej wspominają o SMS-ach dotyczących nieopłaconych przesyłek (68 proc.), fałszywych linkach w SMS-ach lub e-mailach (65 proc.), SMS-ach o nieopłaconych rachunkach (61 proc.), oszustwach na portalach sprzedażowych (59 proc.) czy telefonach od fałszywego konsultanta (59 proc.).

Cieszy nas tak duże zaufanie respondentów do banków w kwestiach związanych z bezpieczeństwem. Od kilku lat bardzo aktywnie działamy, żeby zwiększać świadomość i wiedzę klientów na temat bezpieczeństwa w sieci czy bezpiecznego korzystania z bankowości. Co roku realizujemy kilkadziesiąt kampanii edukacyjnych, badamy naszą komunikację i szukamy nowych, przystępnych form edukacji – na przykład w postaci quizów czy materiałów wideo. W naszych kampaniach ostrzegamy klientów przed nowymi formami ataków, przypominamy najważniejsze zasady cyberbezpieczeństwa, uczymy, jak ochronić się przed atakiem i gdzie szukać pomocy, jeśli klient udostępni swoje dane. Włączamy się też w działania sektorowe. Internetowi oszuści w większości przypadków stosują socjotechnikę, dlatego tak istotna jest edukacja. Jeśli ktoś wie, jakimi sposobami przestępca próbuje wyłudzić jego dane, będzie bardziej ostrożny i od razu zwróci uwagę na podejrzane sytuacje - komentuje Paulina Bulanda-Wawruszczak, starsza ekspertka ds. projektowania doświadczeń klienta w Departamencie Bankowości Elektronicznej w Banku Millennium.

Badanie "Mobilny Portret Polaka" zrealizował w dn. 25-29 października 2024 roku Ogólnopolski Panel Badawczy Ariadna na zlecenie zespołu Public Relations Banku Millennium na reprezentatywnej próbie 1068 osób metodą CAWI.