Czy efektyzm stanie się nowym standardem w zarządzaniu środkami publicznymi?

Przeczytaj także: Dzień Wolności Podatkowej w UE 2023. Polska na 10. pozycji w Europie

• efektywnościowej kultury (zbioru norm, wartości, przekonań i zwyczajów), powstającej pod wpływem poglądów przedstawicieli nauki i kultury,
• danych i informacji pomagających oceniać poziomy efektywności projektów (przedsięwzięć) inwestycyjnych, dzięki budowaniu rozwiniętych systemów informacyjnych,
• stosowanych metod analiz efektywności (w tym konsekwentnego porównywania skwantyfikowanych efektów z ponoszonymi nakładami inwestycyjnymi i kosztami eksploatacji) oraz edukacji o tych metodach, których przy odpowiedniej woli można się nauczyć,
• organizacji kontrolujących efektywność dysponowania środkami publicznymi (fundacji, stowarzyszeń, instytucji),
• przepisów prawa dotyczących obowiązków efektywnego gospodarowania środkami publicznymi oraz odpowiedzialności za brak efektywności tego gospodarowania i odpowiedniej kultury prawnej koniecznej dla stosowania tych przepisów.

1. Najistotniejszą kwestią w tym procesie jest dążenie do efektywności realizowanych projektów finansowanych ze środków publicznych i klarowne odróżnianie efektywności od nieefektywności (m.in. zgodnie z art. 44 ust. 3 ustawy o finansach publicznych).
2. Stopień rozwoju efektyzmu zależy od postawy i świadomości podatników, od ich determinacji we wpływaniu na dysponentów coraz większych środków publicznych, by dbali o efektywność.
3. Jednocześnie zależy on od tego, czy w danej społeczności wdraża się procedury wyboru optymalnych projektów inwestycyjnych i takich, które pozwalają utrzymać m.in. bezpieczną sytuację finansową sfery budżetowej.
4. Satysfakcjonująca jakość życia bierze się m.in. z poszukiwania optymalnych opcji dotyczących inwestowania środków gromadzonych w wyniku płaconych podatków.
5. Ważna jest również edukacja i dbałość o efektywność realizowana w gospodarstwach domowych i podmiotach gospodarczych, która uczy m.in. także efektywnego gospodarowania środkami publicznymi, traktowanego jako moralny obowiązek dysponentów tych środków.
6. Podatnicy powinni starać się o dostęp do informacji o tym, jaka jest efektywność dysponowania środkami pochodzącymi z podatków. W tym celu powinni tworzyć profesjonalne niezależne organizacje kontrolujące w ich imieniu efektywność projektów inwestycyjnych, w których są wykorzystywane środki pochodzące z podatków, i informujące podatników o poziomie tej efektywności. Podobnie jak kiedyś powstały instytucje chroniące interesy konsumentów, pracowników, pacjentów, przedsiębiorców itd. Dzięki takim działaniom wzmocni się proces upodmiotowienia podatników. Jest to ważne dla dążenia do równowagi informacyjnej między dysponentami środków budżetowych a ich dostarczycielami (podatnikami). Wiele więc zależy od samych podatników, w tym od umiejętności egzekwowania ich praw.

Przeczytaj także: Dziś Dzień Wolności Podatkowej 2022