Niewypłacalności firm na świecie będą nadal rosły

Przeczytaj także: Coface: 5576 niewypłacalności firm w Polsce w 2024 roku

W 2024 r. liczba niewypłacalności przedsiębiorstw wzrosła dwucyfrowo w 80% krajów

Zgodnie z oczekiwaniami, w 2024 r. odnotowano kolejny szybki i szeroko zakrojony wzrost liczby niewypłacalności przedsiębiorstw, co oznaczało, że większość zaawansowanych gospodarek rozpoczęła 2025 r. z niewypłacalnością przedsiębiorstw już znacznie powyżej poziomów sprzed pandemii. Według Allianz Trade, globalna liczba niewypłacalności wzrosła w ubiegłym roku o +10% (z +7% w 2023 r.), kończąc go na poziomie o 12% powyżej średniej z lat 2016-2019. Liczba niewypłacalności przedsiębiorstw wzrosła w 80% krajów, przy czym większość z nich odnotowała dwucyfrowy wzrost.

Chociaż zarówno Ameryka Północna, jak i Azja znacząco przyczyniły się do przyspieszenia globalnego wzrostu niewypłacalności, to Europa Zachodnia pomimo wolniejszego tempa wzrostu (liczby niewypłacalności) pozostaje kluczowym regionem przyczyniającym się do ich liczby. To w tym regionie (E. Zachodniej) dwie trzecie sektorów odnotowało wzrost liczby upadłości w 2024 r., w szczególności transport, budownictwo i usługi B2B, co doprowadziło do tego, że prawie połowa zachodnioeuropejskich sektorów przekroczyła poziomy sprzed pandemii, zwłaszcza w najbardziej zaawansowanych gospodarkach. Co dodatkowo istotne, w ubiegłym roku zbankrutowały na całym świecie aż 474 duże firmy - firmy powinny uważnie monitorować ryzyko wystąpienia efektu domina, także wśród swoich dostawców i podwykonawców (a nie tylko odbiorców), stwierdza Maxime Lemerle, główny analityk ds. badań nad niewypłacalnością w Allianz Trade.

2025-2026: Wzrost liczby niewypłacalności przedsiębiorstw na świecie daleki od wyhamowania

Patrząc w przyszłość, eksperci Allianz Trade spodziewają się ponownego wzrostu liczby niewypłacalności przedsiębiorstw na świecie w 2025 i 2026 r., co oznaczać będzie 5 lat z rzędu wzrostu liczby niewypłacalności (2022-2026).

Oczekujemy, że liczba niewypłacalności przedsiębiorstw na świecie wzrośnie o +6% w 2025 r. i o +3% w 2026 r.. Ta korekta w górę (wzgl. wcześniejszych prognoz) wiąże się z realnym ryzykiem opóźnionego w stosunku do oczekiwań złagodzeniem stóp procentowych a także ze zwiększonej niepewności i słabego popytu. Stosunkowo wysokie stopy procentowe obciążyć mogą sektory i przedsiębiorstwa korzystające z dużej dźwigni finansowej, także te, które mają szczególne wyzwania związane z finansowaniem - takie jak transformacja ekologiczna, konkurencja w zakresie sztucznej inteligencji lub zakłócenia w łańcuchu dostaw. Przedłużająca się jednocześnie niepewność może sprawić, iż firmy pozostaną w trybie wyczekiwania, co doprowadzi do ograniczenia aktywności ze szkodą dla i tak już osłabionych przedsiębiorstw. Uwzględnić tez trzeba inne czynniki ryzyka, takie jak ciągły brak dynamiki gospodarczej i nadrabianie zaległości w niewypłacalnościach po pandemii Covid. Środowisko biznesowe dawno nie było tak złożone i niestabilne, firmy powinny więc zachować czujność, aby móc uniknąć ryzyka braku płatności, wyjaśnia Aylin Somersan Coqui, dyrektor generalny Allianz Trade.

Wzrost liczby niewypłacalności przedsiębiorstw na świecie może mieć również znaczący wpływ na miejsca pracy: według Allianz Trade, w 2025 r. sytuacja ta zagrozi bezpośrednio 2,3 mln miejsc pracy na całym świecie (+120 tys. w porównaniu do 2024 r.), przed mniejszym wzrostem w 2026 r. (+30 tys.). W Europie Zachodnia liczba tych zagrożonych miejsc pracy będzie najwyższa (1,1 mln), wyprzedzając Amerykę Północną (450 tys.), choć dla obydwu tych regionów jest to najwyższy poziom od 10 lat. Na kolejnym miejscu znaleźć może się Azja (320 tys.) z mniej więcej stabilną od 2022 roku liczbą traconych w skali roku miejsc pracy w związku z niewypłacalnościami. Na całym świecie najbardziej zagrożonymi obecnie pod tym względem sektorami są budownictwo, handel detaliczny i usługi.

Ryzyko utrzymywania wysokich stóp procentowych i potencjalna wojna handlowa mogą wpłynąć na jeszcze większy globalny wzrost niewypłacalności

Rozszerzenie akcji kredytowej pomóc może w ograniczeniu liczby niewypłacalności przedsiębiorstw, zapewniając im płynność finansową umożliwiającą zarządzanie zobowiązaniami dłużnymi, podtrzymywanie działalności i inwestowanie w rozwój. Dostęp do kredytów umożliwia firmom refinansowanie zobowiązań, niwelowanie niedoborów w bieżących przychodach i unikanie utraty płynności, szczególnie w okresach spowolnienia gospodarczego. Chociaż Allianz Trade spodziewa się spadku stóp procentowych zarówno w Europie, jak i w Stanach Zjednoczonych, to ryzyko inflacyjne (zwłaszcza w USA) zagrozić może dalszym obniżkom stóp. Jeśli koszty finansowania wzrosną i sprawią, że kredyt stanie się mniej dostępny, może to doprowadzić do spowolnienia wzrostu akcji kredytowej, zaostrzenia warunków finansowych i zwiększenia ryzyka niewypłacalności firm o wysokim poziomie dźwigni finansowej. Szacunki Allianz Trade sugerują, że spadek akcji kredytowej o 1% powoduje wzrost liczby niewypłacalności w ciągu najbliższych 3 miesięcy o około +3% w USA, +0,4% w Niemczech, +1% w Wielkiej Brytanii i 2% we Francji.

Jednak według Allianz Trade, głównym czynnikiem ryzyka mogącym wpłynąć na wzrost niewypłacalności jest zbliżająca się wojna handlowa.

Nasze prognozy dotyczące niewypłacalności mogą ulec pogorszeniu, jeśli europejska gospodarka w tej sytuacji będzie radzić sobie słabiej niż oczekiwano – notując dynamikę jeszcze mniejszą niż zakładana, lub jeśli region APAC będzie wykaże się słabszą na nią odpornością, większe przeciwności odczuwać będą Chiny, a także jeśli (nienajlepsze) perspektywy dla USA ulegną dalszemu pogorszeniu. Geopolityka może być również głównym czynnikiem turbulencji, z trwającymi konfliktami na linii Rosja-Ukraina i na Bliskim Wschodzie, napięciami na Morzu Południowochińskim i niepewnością polityczną dotyczącą Tajwanu. Pełnowymiarowa wojna handlowa zwiększyłaby naszą prognozę liczby niewypłacalności o dodatkowe +2,1 punktu procentowego w tym roku i +4,8 punktu procentowego w przyszłym, co oznacza, że globalna niewypłacalność przedsiębiorstw wzrosłaby odpowiednio o +7,8% i +8,3% w 2025 i 2026 roku. W latach 2025-2026 oznaczałoby to dodatkowe +6 800 niewypłacalności w USA i +9 100 w Europie Zachodniej, kończy Maxime Lemerle.