Jak nam idzie transformacja w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym?

Przeczytaj także: Czy gospodarka obiegu zamkniętego ma jeszcze przyszłość?

Branża elektroniki użytkowej liderem w rankingu cyrkularności

Raport KPMG analizuje stopień realizacji założeń GOZ w poszczególnych podsektorach. Na czele zestawienia znalazła się branża elektroniki użytkowej (średni wynik: 6,75 pkt w 10-punktowej skali), która skupia się na efektywności materiałowej, recyklingu elektrośmieci oraz redukcji odpadów.

Kolejne miejsca zajęły branża dóbr luksusowych (5,88 pkt) oraz modowa (5,82 pkt), które deklarują dążenie do zwiększania udziału materiałów pochodzących z recyklingu i wydłużania cyklu życia produktów. Sektor spożywczy (5,73 pkt) wyróżnia się kompleksowym podejściem do cyrkularności w całym łańcuchu wartości, obejmującym zrównoważone pozyskiwanie surowców oraz rozwiązania dotyczące opakowań.

Wyniki globalnego badania wskazują na interesującą zależność – podczas gdy najlepsze wyniki uzyskiwane są w deklaracjach dotyczących ambicji i strategii firm, to bardziej konkretne, mierzalne działania, takie jak przyjęcie celów cyrkularności czy zmapowanie wykorzystywanych surowców, wypadły najsłabiej spośród sześciu analizowanych zagadnień. Proces przejścia od ogólnych deklaracji do konkretnych zmian wymaga od firm poszerzania kompetencji, a także zbierania i analizowania danych, między innymi dotyczących przepływów materiałowych czy cyklu życia produktów. Warto dodać, że tematyka gospodarki o obiegu zamkniętym pojawia się także w legislacji dotyczącej zrównoważonego rozwoju, na przykład w Taksonomii UE czy w raportowaniu zgodnym z dyrektywą CSRD. Stawka jest wysoka – przejście na model GOZ pozwala na redukcję emisji gazów cieplarnianych oraz kosztów związanych z zarządzaniem odpadami, co zmniejsza zależność od surowców pierwotnych i paliw kopalnych. Model ten łagodzi także ryzyko zakłóceń w łańcuchu dostaw, podnosząc odporność operacyjną firm – dodaje Justyna Wysocka-Golec, Partnerka, Liderka Zespołu ESG, Dekarbonizacji i Bioróżnorodności w KPMG w Polsce.

Transformacja w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym wymaga nie tylko zmian operacyjnych, ale także strategicznych decyzji opartych na rzetelnych analizach i długofalowym podejściu. Kluczowe jest wykorzystanie danych do monitorowania postępów i identyfikacji obszarów wymagających optymalizacji. Widać wyraźny trend, w którym liderzy rynku decydują się na kompleksowe audyty i wdrażanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych wspierających GOZ. Firmy, które zintegrowały cyrkularność ze swoją strategią biznesową, nie tylko minimalizują straty surowców, ale także budują przewagę konkurencyjną poprzez zwiększenie efektywności operacyjnej oraz spełnianie rosnących oczekiwań regulacyjnych i konsumenckich. Jednak wyzwaniem pozostaje skuteczna implementacja – bez jasno określonych celów i ścisłego monitorowania wyników ryzyko pozostania na etapie deklaracji jest wysokie – komentuje Piotr Grauer, Partner Associate w Zespole Fuzji i Przejęć w Dziale Deal Advisory, Lider doradztwa dla sektora dóbr konsumpcyjnych w KPMG w Polsce.

Analiza wskazuje, że choć większość firm deklaruje strategię cyrkularną, to w wielu przypadkach brakuje konkretnych planów działania i jasno zdefiniowanych celów. W szczególności podsektor handlu detalicznego (5,25 pkt) oraz mebli (5,13 pkt) uzyskały stosunkowo niskie wyniki w zakresie realnych wdrożeń. Firmy z branży meblarskiej borykają się z wyzwaniami związanymi z recyklingiem surowców oraz standaryzacją procesów odzysku. Z kolei handel detaliczny, mimo coraz większej liczby inicjatyw związanych z GOZ, nadal zmaga się z barierami logistycznymi i ekonomicznymi w zakresie recyklingu opakowań oraz ponownego wykorzystania produktów.

O raporcie:
Raport KPMG dotyczący gotowości sektora dóbr konsumpcyjnych i handlu detalicznego do transformacji w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym opiera się na autorskiej metodologii oceny. Analiza obejmuje sześć kluczowych obszarów: strategię i ambicje, cele i wskaźniki, zasoby i wiedzę, przepływy surowców, zarządzanie odpadami oraz czynniki wspierające cyrkularność. Badanie bazuje na analizie ponad 100 raportów, artykułów i publikacji poświęconych gospodarce cyrkularnej, przeglądzie najlepszych praktyk rynkowych oraz wywiadach z ekspertami branżowymi. Ocenie poddano pięć do ośmiu wiodących firm w każdym podsektorze, biorąc pod uwagę ich strategie, inicjatywy oraz podejście do wdrażania modelu cyrkularnego. Każda z firm została sklasyfikowana na podstawie systemu punktowego (0–10), co pozwoliło na porównanie poziomu zaawansowania wdrożonych działań.