Tydzień 7/2007 (12-18.02.2007)

Przeczytaj także: Tydzień 6/2007 (05-11.02.2007)

• Odbyło się spotkanie szefów resortów finansów G7 w Essen w Niemczech. Należą do niej Stany Zjednoczone, Kanada, Japonia, Niemcy, Francja, Wielka Brytania i Włochy. Omawiano sytuację w wyniku osłabienia kursu jena (bardzo niskie stopy procentowe)i ucieczki inwestorów od tej waluty. Miał też miejsce kolejny nacisk na chińska politykę kursową. Stany Zjednoczone obarczają Chiny za swój duży i systematycznie rosnący deficyt w handlowy. Przedstawiono opinię, że władze chińskie zaniżając kurs juana zapewniają swoim eksporterom dumping cenowy nawet do 40%.
• Eksperci przewidują obniżkę stóp procentowych w USA dopiero na II półrocze 2007 roku.
• Już piaty raz z rzędu USA zwiększają wielkość swojego deficytu handlowego. W ostatnim roku wyniósł on 763,6 mld USD (wzrósł on w stosunku do 2005 roku o ok. 47 mld USD, czyli o ok. 6,6%). Amerykański eksport wyniósł 1,438 bln USD, a imporcie był na poziomie 2,201 bln USD. Deficyt w handlu z Chinami wyniósł 232,5 mld USD (wzrost o 15% r/r).
• Kazachstan jest kolejnym krajem (po Rosji, Boliwii, Wenezueli i Algierii), który chce mieć kontrolę nad wydobyciem surowców energetycznych w swoim kraju
• Po przejęciu przez kanadyjską SXR Uranium One z kazachskiej UrAsia (wartość transakcji 3,9 mld USD) ma szanse powstać największy na świecie, globalny koncern produkujący uran. Będzie on miał zakłady wydobywcze w RPA. Australii, Kanadzie i USA. W ostatnich trzech latach rynkowe ceny uranu wzrosły trzykrotnie.
• Amerykański koncern Cheveron złożył ofertę nabycia masy upadłościowej po rosyjskim koncernie Jukos.
• Po zmianach własnościowych w Konsorcjum Sachalin Energy (ok. 50% udziałów przejął Gazprom) będzie dostarczać od 2008 r. grupie Osaka Gas po 200 tys. ton sprężonego gazu (LNG) rocznie. Umowa została podpisana na 20 lat. Budowany zakład sprężania gazu prawie 98% swojej produkcji skieruje do Japonii.
• Dziewięć lat po fuzji Daimlera i Chryslera zanosi się na rozwód. Realizowany w latach 2000-2005 program naprawczy nie przynosi rezultatów, w tym czasie zmniejszono załogę o 40 tysięcy. Ostatnio ogłoszono nowy plan redukcji zatrudnienia o 13 tysięcy.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

GOSPODARKA AMERYKAŃSKA I ŚWIATOWY RYNEK SUROWCÓW ENERGETYCZNYCH

1. Nowy szef amerykańskiego Fed-u Ben Bernanke przed Senatem USA złożył sprawozdanie z założeń polityki pieniężnej. Ocenił też poziom obecnych niebezpieczeństw, przed którymi stoi dziś amerykańska gospodarka. Stwierdził, że maleje zagrożenie ze strony rynku nieruchomości, bo malejące dotąd ceny (w 2006 roku o 17%) groziły recesją. Jest nadzieja na stabilizację na tym rynku. Również niższe ceny ropy sprzyjają wzrostowi konsumpcji. W jego opinii w tym roku wzrost gospodarczy wyniesie 2,5-3%, a w 2008 roku będzie na poziomie 2,75-3% (w 2006 roku wyniósł on 3,3%). Przedstawił też opinię, że słabnie presja inflacyjna. Jednak obecna projekcja inflacji przedstawiana przez Fed wymaga ostrożności. Według niej w tym roku inflacja bazowa (bez uwzględnienia cen paliw i żywności) nie powinna przekroczyć 2,25%, a rok później 2%. W tej sytuacji coraz bardziej prawdopodobna jest obniżka stóp procentowych w najbliższym okresie, najpóźniej w drugiej połowie roku. Obecnie główna stopa procentowa jest na poziomie 5,25%, a prognozy mówią, że w tym roku mogą być obniżone o 0,75-1%.

2. USA uprawiają światową politykę, ale przede wszystkim mają globalne, gospodarcze interesy. To one decydują, o stanowisku Białego Domu w kluczowych sprawach politycznych. Amerykański Chevron zgłosił się do przetargu na resztki majątku po Jukosie (ogłoszono w ubiegłym roku jego upadłość). To, co pozostało jest wyceniane na 22 mld USD (są to złoża ropy i gazu oraz rafinerie). Nie byłoby w tym nic dziwnego gdyby nie to, że Chevron i naftowa firma Gazpromu niedawno zawarły umowę o powstaniu spółki Siewiernaja tajga Nieftiegaz. Analitycy twierdzą, że do tej spółki (kontrolowanej przez Gazprom) Chevron ma wnieść kupione na aukcji złoża Jukosu. W ten sposób Rosja zachowałaby kontrolę nad rosyjskimi złożami Jukosa, a uniknęłaby konfliktu z byłym akcjonariuszami Jukosu, kwestionującymi upadłość koncernu, bo stroną w sporze z nimi byłby amerykański Chevron, a nie Gazprom. Dlaczego Cheveron wchodzi w takie układy? Koncern zabiega o to, by uczestniczyć w eksploatacji olbrzymich złóż gazu Sztokman na Morzu Barentsa,, a dostawy skroplonego gazu z Arktyki są strategicznym celem USA. Zacieśnienie związków z Gazpromem ma temu służyć. Chevron jest też zainteresowany zwiększeniem wydobycia ropy naftowej z pól w Kazachstanie, a Rosja blokuje modernizację rurociągów zwiększającą ich przepustowość, a bez tego nie mogą zwiększyć wydobycia. A więc...

3. Kazachstan podejmuje prawne kroki, by zwiększyć kontrolę państwa na zagranicznymi inwestycjami w firmach wydobywających surowce (w tym ropę i gaz). Już obecnie wprowadzono na dwa lata zakaz handlu wydanymi wcześniej koncesjami na poszukiwanie i wydobycie ropy. Ograniczenia w sprzedaży udziałów w firmach mających prawo do eksploatacji kazachskich złóż, wprowadzono po przejęciu przez chiński CITIC kanadyjskiej firmy Nations Energy, która eksploatuje pola naftowe Karażabas. Już obowiązują przepisy, że państwo prawo pierwokupu udziałów w spółkach wydobywczych należących do zagranicznych inwestorów, a w nowych projektach eksploatacji złóż w Kazachstanie cudzoziemcy nie mogą też mieć więcej niż 50% udziałów. Te ograniczenia obowiązująca po tym, jak chiński koncern CNPC i rosyjski Łukoil wykupiły zachodnie spółki eksploatujące wielkie złoża ropy w Kazachstanie. Ten trend jest coraz bardziej popularny. Pierwsi zaczęli to robić Rosjanie, potem rząd Evo Moralesa w Boliwii znacjonalizował złoża gazu - drugie co do wielkości w Ameryce Południowej, ostatnio rząd Hugo Chaveza w Wenezueli (ma największe złoża ropy i gazu w Ameryce Południowej)ogranicza działalność zagranicznych koncernów energetycznych, a grozi także nacjonalizacją złóż surowców. Od początku 2006 roku we wszystkich nowych projektach eksploatacji algierskich złóż kontrolny pakiet udziałów - ponad 50% - musi należeć do państwowego koncernu Sonatrach.