Rynek przypraw w Polsce

Przeczytaj także: Polacy lubią przyprawy

Ankiety dotyczące między innymi polityki handlowej i rabatowej przeprowadzono u większości przedsiębiorców działających na tym rynku. Kwestionariusze rozesłano też do hurtowni artykułów spożywczych i największych sieci detalicznych w kraju. Towarzyszyła im analiza umów zawieranych pomiędzy producentami przypraw i sklepami. Badaniem objęto lata 2002-2004.

Z analizy Urzędu wynika, że struktura tego rynku jest bardzo zróżnicowana. Dzieli się on na kategorie: przypraw sypkich (jednoskładnikowych, uniwersalnych i mieszanek) oraz płynnych. Do liderów rynku należą: Prymat, Kamis, Cykoria oraz Winiary. W badanym okresie nastąpił zdecydowany wzrost produkcji przypraw sypkich (o ponad 50 proc.) i nieznaczny spadek produkcji przypraw płynnych (o ok. 2 proc.).

Jeśli chodzi o sprzedaż, to jest ona prowadzona zarówno przez wewnętrznych, firmowych przedstawicieli handlowych (współpracujących głównie z dużymi sieciami detalicznymi – super- i hipermarketami, sieciami dyskontowymi), jak i przez zewnętrznych dystrybutorów (współpracujących z małymi odbiorcami, dokonującymi względnie niewielkich zakupów). W związku ze wzrostem liczby placówek wielkopowierzchniowych, ten drugi rodzaj dystrybucji stopniowo traci na znaczeniu. Do liderów sprzedaży należą firmy Kamis, Prymat, Podravka i Winiary.

UOKiK zbadał także politykę handlową i rabatową poszczególnych firm. Większość z nich oferuje różnego rodzaju rabaty – najpowszechniejsze z nich to upusty sezonowe, za szybką lub terminową płatność czy znaczną wielkość zamówienia. Z analizy wynika, że rynek przypraw cechuje się znaczącą sezonowością (najwyższa sprzedaż notowana jest w okresie wielkanocnym, bożonarodzeniowym, letnim), dlatego redukcja ceny poza sezonem jest również ważną strategią umożliwiającą utrzymanie produkcji na stałym poziomie.

UOKiK przyjrzał się baczniej rabatom, ponieważ mogą one stanowić praktykę antykonkurencyjną – przede wszystkim wówczas, gdy przedsiębiorca ma pozycję dominującą na danym rynku. Żaden z ankietowanych odbiorców nie wskazał jednak na stosowanie praktyk antymonopolowych przez któregokolwiek z producentów. Jak ustalił UOKiK, tylko jedna firma stosuje najbardziej kontrowersyjny typ rabatów – lojalnościowe za wyłączność handlu jej produktami. Jej rynkowa pozycja (nie jest liderem w żadnym z segmentów) nie pozwala na zastosowanie wobec niej przepisów prawa antymonopolowego.

Generalnie rynek przypraw w Polsce jest silnie skoncentrowany (najwyższy poziom koncentracji występuje w kategorii przypraw płynnych). Jako pozytywne zjawisko należy jednak traktować powolne, lecz systematyczne obniżanie stopnia koncentracji właściwie we wszystkich segmentach rynku. Powodem jest przede wszystkim szybki wzrost wartości sprzedaży, odnotowywany przez mniejszych przedsiębiorców z tej branży.

Do pobrania: