Przedsiębiorca w Unii - uczmy się na błędach

Przeczytaj także: Fundusze unijne dla polskiego przedsiębiorcy

Jednak typowe podejście przedsiębiorcy do planowania finansowania inwestycji nie zawsze pozwala mu zrealizować wariant najlepszy i najtańszy. Aby to zmienić, konieczne jest planowanie struktury finansowania już w fazie koncepcyjnej projektu.

Wady i zalety, czyli doświadczenia ostatnich dwóch lat

Jak wynika z obserwacji, w ciągu dwóch ostatnich lat, skuteczność w pozyskiwaniu dotacji nie zawsze odpowiadała wysokiemu zainteresowaniu ze strony przedsiębiorców nowymi instrumentami wsparcia (np. 2.2.1., 2.3., 2.4. SPO WKP). Inwestycje musiały bowiem odpowiadać szeregowi kryteriów programowych, nierzadko abstrakcyjnym i trudnym do spełnienia w praktyce, jak np.: wysoki poziom innowacyjności stosowanych rozwiązań technologicznych, wzrost zatrudnienia, pozytywny wpływ inwestycji na środowisko naturalne, czy wpływ na budowę społeczeństwa informacyjnego. Dodatkową przeszkodę stanowiła skomplikowana procedura aplikacyjna – wysokie wymagania formalne, złożoność dokumentacji i wielość załączników, a także brak możliwości wprowadzania poprawek czy uzupełniania braków.

Co więcej, beneficjenci często nie zdawali sobie sprawy z tego, że z pozyskaną dotacją wiąże się konieczność utrzymania rezultatów inwestycji i własności zakupionych środków trwałych przez 5 lat po zakończeniu realizacji projektu. Taki wymóg powoduje, że planowana inwestycja traci w znacznym stopniu na elastyczności. Inwestor ma bowiem znacznie utrudnioną możliwość zmiany parametrów inwestycji, jak też mniejszą możliwość reakcji na ewentualne zmiany rynkowe. Jednakże mimo konieczności zmierzenia się z skomplikowaną i wielomiesięczną procedurą aplikacyjną nie można zapominać o pozytywach. Przede wszystkim, za podstawową zaletę funduszy strukturalnych należy uznać efektywne poszerzenie katalogu źródeł finansowania realnie dostępnych dla polskiego przedsiębiorcy. Co więcej, wraz z pojawieniem się możliwości finansowania inwestycji poprzez środki unijne, banki i inne instytucje finansowe uelastyczniły własną ofertę produktową, np. dając możliwość zaciągnięcia kredytu pomostowego pod przyszłą dotację. Jednocześnie, w porównaniu z najbardziej popularną formą pozyskiwania kapitału jaką jest kredyt bankowy, dotację cechuje bezzwrotność oraz stosunkowo niski koszt pozyskania i jej obsługi. Należy jednak podkreślić, iż korzyść wynikająca z obniżenia kosztów pozyskania kapitału przez inwestora dzięki skorzystaniu ze środków publicznych, w porównaniu do wysokich kosztów kredytu, ma szansę zaistnieć wyłącznie w przypadku wdrożenia profesjonalnego zarządzania pozyskiwaniem funduszy unijnych.

O czym należy pamiętać starając się o dotację

Potencjalni beneficjenci najczęściej zapominali o tym, że dotacja jest refundacją poniesionych kosztów i to pod warunkiem, że zostaną one uznane za kwalifikowane i rozliczone przez instytucję finansującą. Zakładając zatem, że zwrot części poniesionych wydatków inwestycyjnych następuje dopiero po ukończeniu inwestycji, w celu utrzymania płynności finansowej konieczne jest zapewnienie projektowi bieżącego finansowania. Oczywiście, możliwe są również płatności cząstkowe po realizacji określonego etapu inwestycji, ale zawsze dotyczyć to będzie kosztów faktycznie poniesionych, tj. udokumentowanych zapłaconą fakturą czy rachunkiem.