Tydzień 15/2007 (09-15.04.2007)

Przeczytaj także: Tydzień 14/2007 (02-08.04.2007)

• Ambasadorzy państw UE przyjęli projekt mandatu negocjacyjnego do rozmów z Rosją w sprawie nowego porozumienia o współpracy UE-Rosja. Polska i Litwa zgłosiły tzw. rezerwę, czyli zastrzeżenia co oznacza, że kiedy sprawa będzie przedmiotem dyskusji na posiedzeniu ministrów spraw zagranicznych (oni muszą je formalnie potwierdzić) to kraje te będą mogły wycofać swoje poparcie dla rozpoczęcia tych negocjacji.
• Według Eurostat PKB strefy euro wzrósł w IV kwartale 2006 roku o 0,9% kw/kw i o 3,3% r/r (w III kwartale te wskaźniki wyniosły odpowiednio 0,6% kw/kw i 2,8% r/r).
• Europejski Bank Centralny nie podniósł wysokości stóp procentowych. Specjaliści przewidują ich wzrost w czerwcu br.
• Niemcy bardzo poważnie traktują sprawy walki z ocieplaniem klimatu. Na ten cel zdecydowały się przeznaczać 4 mld euro rocznie. Analizy naukowe wskazują, że jeśli świat chce powstrzymać ocieplanie się klimatu, kraje uprzemysłowione muszą do 2050 r. zmniejszyć o 80% produkcję gazów cieplarnianych.
• Lutowa nadwyżka handlowa Niemiec wyniosła 14,2 mld euro (w styczniu 16,2 mld).
• Eksperci przewidują w I kwartale br zwolnienie tempa wzrostu gospodarczego brytyjskiej gospodarki, oraz wzrost inflacji.
• Grecja zaspokaja swoje zapotrzebowanie na gaz w 80% dostawami z Rosji. Teraz rząd grecki podpisał z Gazpromem nowe porozumienie o dostawach gazu do 2040 roku. Obecnie roczne zużycie gazu wynosi ok. 3 mld m³, lecz Grecy zamierzają go zwiększyć do 2010 roku do 6 mld m³. Na grecki rynek chce wejść kaspijski gaz rurociągiem przez Turcję (koncepcję forsuje USA).
• Z dniem 1 maja holenderski rząd zamierza otworzyć swój rynek pracy dla pracowników z krajów „10”.
• Rosja podejmuje prace nad rozbudową Bałtyckiego Systemu Rurociągowego (BTS). Terminal w Primorsku (niedaleko Sankt Petersburga) będzie eksportował ok 150 mln ton ropy rocznie. Rosja tłumaczy to koniecznością zmniejszenia ryzyka tranzytowego. Sprzeciw wobec tej koncepcji zgłaszają fińscy naukowcy, zwracając uwagę na zagrożenia środowiskowe.
• W 2006 roku deficyt handlowy Estonii zwiększył się 45% (import zwiększył się do 165,3 mld koron a eksport wzrósł do 119,5 mld koron).
• Francuski Alstom i rosyjski Atomenergomasz stworzyły spółkę j.v. Będzie ona produkować generatory dla elektrowni jądrowych działających według rosyjskiej technologii. Kapitał spółki wynosi 200 mln euro, Rosjanie będą mieć w niej 51% udziałów w spółce. Pierwszy reaktor powstanie w 2012 r. Francuzi udostępnią technologię produkcji turbin parowych Arabelle.
• Niemiecki koncern E.ON zrezygnował z przejęcia hiszpańskiego koncernu energetycznego Endesa. Ta transakcja miała uczynić z niemieckiej firmy lidera światowej energetyki. Przeciwnym tej transakcji był hiszpański rząd. Jednak rezygnacja ta jest połączona z przejęciem za 10 mld euro majątku Endesy we Włoszech, Francji, Turcji i Polsce. Enel odstąpi Niemcom swoją hiszpańską firmę Viesgo (by osłabić starania E.ON hiszpański rząd pomógł włoskiemu Enelowi w zakupie 25% akcji Endessy). W zamian E.ON na cztery lata ma nie zabiegać o przejęcie kontroli nad hiszpańskim koncernem.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

CORAZ WYŻSZA STAWKA W GRZE NA RYNKU SUROWCÓW ENERGETYCZNYCH

Polska postanowiła sama zadbać o swoje bezpieczeństwo energetyczne. Trudno jeszcze dziś powiedzieć jakie będą rezultaty obecnych działań i jakie będą tego koszty. Niestety nie podejmujemy działań we współpracy z czołowymi krajami unijnymi. Próbujemy w zamian, w tym zakresie liderować maluczkim (patrz ostatnie spotkanie przywódców ośmiu krajów w republikach nadbałtyckich), ale i tu solidarność ustępuje przed pragmatyzmem i nic nie zmienią ostre słowa pretensji skierowane na tej konferencji do Węgier i Estonii przez polskiego prezydenta. A gra dalej trwa...

Dwie wzajemnie wykluczające się informacje zaskoczyły obserwatorów europejskiego rynku surowców energetycznych:

Pierwsza z nich mówiła o możliwym wznowieniu dostaw ropy do litewskiego kombinatu Możejki, który obecnie jest kontrolowany przez PKN Orlen. Jak wiadomo, w ubiegłym roku dostawy ropy na Litwę odgałęzieniem rurociągu Przyjaźń zostały wstrzymane w połowie ubiegłego roku, po stwierdzeniu jego awarii. Uzasadnienie to było jednak kwestionowane przez wielu ekspertów, doszukiwano się w tej decyzji przyczyn politycznych, a główną przyczyną miała być wygrana PKN Orlen w rywalizacji z rosyjskimi koncernami o Możejki. Komunikat zaprezentowany mówił, że rosyjski urząd nadzoru technologicznego Rostechnadzor wydał decyzję firmie Transnieft usunięcia awarii rurociągu i jest szansa wznowienia dostaw za kilka tygodni. Jeszcze niedawno mówiono, że stan rurociągu jest taki, że naprawa jest nieopłacalna i należy go definitywnie zamknąć. Konieczność dostaw ropy drogą morską (przez port w Butyndze) w połączeniu ze skutkami późniejszego pożaru w kombinacie spowodowały , że obecnie kombinat przynosi straty. Według planów sytuacja ta ma sie zmienić na korzyść dopiero w IV kwartale 2007 roku.

Druga informacja zaprzecza pierwszej. Mówi, że Rosja zmierza do zamknięcia głównego rurociągu, którym płynie ropa do Europy, chcą uniezależnić się od tranzytu przez Polskę, Białoruś i Ukrainę. Zamierzają dobudować nitkę rurociągu do portu w Primorsku (obwód leningradzki), by stamtąd tankowcami dowozić ją do portów docelowych. Prace przy budowie tego rurociągu mają rozpocząć się w ciągu miesiąca i mają kosztować ok. 2,5 mld USD. Obecnie przez Primorsk eksportuje się 70 mln ton rocznie. Po realizowanej rozbudowie ma to być dwa razy więcej. Dotychczasowym rurociągiem do Polski, Europy Zachodniej i na Ukrainę teraz Rosja przesyła ok. 80 mln ton... Konsekwencje tego kroku są oczywiste: wzrosną koszty zakupu ropy w tych krajach, kraje tranzytowe stracą dochody z opłat przesyłowych, straci sens istnienia państwowa spółka PERN Przyjaźń, która eksploatuje polską cześć rurociągu tranzytowego, Naftoport w Gdańsku będzie odbierał ropę dla Płocka (do tej pory służy przede wszystkim do wywozu ropy rosyjskiej z rurociągu Przyjaźń). Także traci swój sens koncepcja przesyłu kaspijskiej ropy rurociągiem Odessa-Brody-Płock-Gdańsk na eksport....