Małe firmy traktowane są po macoszemu

Przeczytaj także: Zarządzanie ryzykiem. Hedging jako tarcza amortyzująca straty

To właśnie małe i średnie przedsiębiorstwa, a nie duże molochy stworzyły po roku 1989 najwięcej nowych miejsc pracy, dając zatrudnienie pracownikom upadających wielkich, socjalistycznych przedsiębiorstw. Rządzący wielokrotnie pomijają w swych decyzjach tak kluczową rolę małych i średnich przedsiębiorstw dla rozwoju polskiej gospodarki. Często zdają się zapominać, że stworzenie kolejnego nowego miejsca pracy w dużej firmie to koszty rzędu kilkuset tysięcy złotych lub nawet kilku milionów, często pochodzących z budżetu państwa, podczas gdy stworzenie nowego miejsce pracy w małej firmie wymaga wydatków rzędu kilkuset złotych lub kilku tysięcy. Podejście administracji do MSP jest też często określane mianem „rasizmu ekonomicznego” – polski przedsiębiorca we własnym kraju jest gorzej traktowany niż jego zagraniczny konkurent.

Uciekają w szarą strefę

Wyraźnie to widać na przykładzie licznych barier, na jakie przedsiębiorcy napotykają w swej codziennej działalności. Wśród nich możemy wymienić takie jak niejasne przepisy prawne, skomplikowany system podatkowy, wysokie obciążenia kosztów pracy. Stawianie małym i średnim firmom wysokich wymagań związanych z zatrudnieniem nowych pracowników - takich jak dużym, stabilnym przedsiębiorcom - prowadzi w wielu sytuacjach do rozwoju szarej strefy. Tworząc legalne miejsce pracy, na każde tysiąc zł, które pracownik otrzymuje na rękę należy przekazać dodatkowo 800 zł w postaci ZUS-u, podatków, składek emerytalnych, rentowych i innych. Tak wysokie opodatkowanie pracy stwarza zachętę dla przedsiębiorców do zatrudniania pracowników na czarno. Zapowiadana przez ministra finansów redukcja składki rentowej z obecnych 13 do 7 proc. wydaje się być coraz bardziej odległa.

W licznych apelach przedsiębiorcy jako obszary wymagające największej liberalizacji w zakresie prawa pracy wymieniają zasady wynagradzania za czas choroby i w godzinach nadliczbowych, okres wypowiedzenia, wysokość odpraw oraz definicje powodów rozwiązywania stosunków pracy. Należy również przyspieszyć prace nad nowelizacją ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Możliwość tymczasowego zawieszenia działalności, czy instytucja jednego okienka to rozwiązania mocno oczekiwane przez przedsiębiorców. Rząd powinien dołożyć wszelkich starań, aby skrócić czas oczekiwania na ich wprowadzenie.

Małe (widocznie) nie jest piękne

Obserwując tworzone obecnie unijne programy operacyjne i ich priorytety wyraźnie widać, że nadal w uprzywilejowanej pozycji pozostają firmy duże. Firmy należące do sektora MSP w latach 2007-2013 będą mogły korzystać ze środków zgromadzonych w programach krajowych: m.in. w Innowacyjnej Gospodarce, Kapitale Ludzkim oraz ze środków regionalnych programów operacyjnych opracowywanych indywidualnie przez każde z województw. Zarówno w programach operacyjnych krajowych, jak i w regionalnych jednym z najistotniejszych kryteriów decydujących o przyznaniu dofinansowania będzie szeroko rozumiana innowacyjność: produktowa, procesowa, technologiczna. Przywiązywanie tak wielkiej wagi do innowacyjności może spowodować, że wiele projektów, które mogłyby być zrealizowane przez małe i średnie firmy, z góry skazane będzie na niepowodzenia w zestawieniu z projektami dużych firm, którym łatwiej będzie wykazać innowacyjność projektu w skali kraju, czy nawet świata. Działania takie przyczyniają się do spychania rodzimych małych i średnich firm na margines życia gospodarczego. W efekcie może to oznaczać wyższe bezrobocie i większą inflację.