Tydzień 23/2007 (04-10.06.2007)

Przeczytaj także: Tydzień 22/2007 (28.05-03.06.2007)

• Szacuje się, że po 5 miesiącach 2007 roku zaawansowanie wykonania deficytu budżetowego wyniesie ok. 15% kwoty planowanej na cały rok (30 mld zł).
• Według GUS w marcu inflacja wyniosła 2,5%, a w kwietniu była na poziomie 2,3% r/r (0,6% m/m). W opinii MF w maju spadła do 2,1% r/r. Jednak ten spadek jest uważany jest za przejściowy, bo obecny etap wzrostu PKB jest oparty w dużym stopniu na wzroście konsumpcji, co w konsekwencji musi doprowadzić do wzrostu inflacji. Specjaliści prognozują, że pod koniec roku wyniesie ona 2,6%, a w połowie 2008 może ona wzrosnąć nawet do 3%. Przewidują więc podniesienie stóp w tym roku i w pierwszej połowie roku przyszłego. Ich zdaniem w połowie 2008 roku główna stopa procentowa (referencyjna) będzie na poziomie 5,5%.
• Rząd w planie budżetu przyjął na 2007 rok przychody z prywatyzacji w wysokości 3 mld zł. Obecnie skorygowano tę wartość do 4,6 mld zł. Po pięciu miesiącach przychody z tego tytułu wyniosły one ok. 1 mld zł.
• Analiza ostatniego komunikatu RPP pozwala przypuszczać, że wkrótce podniesie ona stopy procentowe (na ostatnim posiedzeniu RPP nie podniosła stóp procentowych).
• Według Instytutu Rozwoju Gospodarczego SGH około 46% obywateli naszego kraju chce wprowadzenia euro (w 2006 za takim rozwiązaniem było 50%). Co trzeci obywatel proponuje zwłokę w przyjęciu europejskiej waluty.
• Zakończyła drogę parlamentarną ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych. Stwarza ona warunki m.in. dla tańszych przekształceń mieszkań lokatorskich na pełną własność. Z takich rozwiązań będzie mogło skorzystać prawie milion rodzin w Polsce. Zmienia też szereg spraw w zakresie organizacji spółdzielni oraz sposobów ich funkcjonowania (w tym kontroli ich działalności).
• Gorzka porażka. Przed Sądem Apelacyjnym rosyjski Gazprom wygrał spór sądowy z PGNiG o taryfy EuroPolGazu. Taryfa określona i forsowana przez stronę polską jest zatem nieważna.
• W 2005 roku w administracji publicznej pracowało 347 tys. osób, w 2006 już 350 tysięcy (koszt 17 mld zł). Średnio na osobę wydano więcej o 4,2%, zamiast przyjętego wskaźnika na poziomie 1,5%. W ministerstwach pracowało w 2006 r. ok. 11,6 tys. urzędników, czyli o 100 osób mniej niż w 2005 r., ale fundusz na ich wynagrodzenia wzrósł o 14%!
• Mimo ponoszonych strat w Możejkach, PKN Orlen potwierdza, że do 2012 r. zainwestuje w litewską rafinerię 1,6 mld USD. Wydatki mają zwrócić się w ciągu 6-7 lat. Koszty zakupu litewskiego kombinatu i dotychczasowe inwestycje wyniosły 2,5 mld USD. Obecnie rafineria pracuje na 70% swoich mocy produkcyjnych. Tegoroczny zysk operacyjny PKN Orlen wyniesie 60-80 mln USD, a do 2012 roku ma wzrosnąć do ok. 700 mln USD.
• Jeden z dwóch czołowych producentów komputerów-amerykański Dell w ciągu najbliższych 12 miesięcy zwolni z pracy ok. 10% swoich pracowników (8 tys.). Równocześnie w Łodzi budowana jest fabryka Della, która zatrudni ok. 1 tys. osób.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

WĘGIEL I GÓRNICTWO, CZYLI O POLSKIEJ ENERGETYCE Z NIECO INNEGO NIŻ DOTĄD PUNKTU WIDZENIA

Górnictwo ma w polskiej gospodarce długą i bogatą tradycję. Po wojnie węgiel był nazwany czarnym złotem i przez dziesięciolecia był naszą najlepszą walutą. Górnicy przez półwiecze byli też przez rządzących traktowani z wyjątkową atencją. Lecz nic nie trwa wiecznie. Rola przemysłu węglowego obniżyła się, a zawód górnika nie ma już takiej społecznej pozycji jak kiedyś. Dziś wielu kojarzy górnictwo z miliardowymi długami, i z przemysłem bez przyszłości, do którego corocznie dopłaca budżet, chociaż nie zawsze pamiętamy, że z węgla uzyskujemy ponad 90% energii i tak jeszcze będzie wiele, wiele lat. Niestety nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, że węgiel wydobywa się także w innych krajach, jest on nierzadko wyższej jakości niż nasz, a jego ceny na międzynarodowych giełdach są niskie i przyprawiają naszych handlowców o ból głowy. W europejskich portach można kupić węgiel wysokiej jakości i tani z RPA, a nawet z Australii. Zaskoczeniem dla wielu z Was może być informacja, że zagraniczni producenci węgla konkurują już z nami na polskim rynku!

Katowicka Kompania Węglowa to największa firma górnicza w Europie. Tworzy ją 17 kopalń, zatrudniających 66,5 tys. pracowników. W ciągu czterech pierwszych miesięcy roku sprzedała 15 mln ton węgla, z czego 11,9 mln ton sprzedała w kraju. Po pierwszych czterech miesiącach roku straty wyniosły 61,8 mln zł i jest to skutek spadku sprzedaży węgla i stało się to mimo wzrostu średniej ceny węgla (na rynku wewnętrznym cena wzrosła o 7,6 zł/t, przy równoczesnym spadku cen eksportowych o 16,4 zł/t). Stan finansów spółki jest zły, chociaż w najbliższych tygodniach może się poprawić po otrzymaniu od skarbu państwa kolejnego pakietu akcji Ciech-u. To jednak tylko na krótko poprawi płynność finansową spółki i nie zmieni jej wyniku finansowego.

Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że w Polsce handluje się już rosyjskim węglem. Kupują go polskie elektrownie, m.in. Kozienice, oraz elektrociepłownie na północy kraju. Swoimi parametrami niekiedy jest on nawet wyższej klasy niż nasz, ma też niższy poziom zasiarczenia. Szczególne zainteresowanie polskim rynkiem wykazuje Sibirskaja Ugolnaja Eniergieticzeskaja Kompania (SUEK). Jej roczna produkcja to ok 90 mln ton węgla (w tym eksport SUEK przeznacza 24 mln ton), a więc tyle, ile wydobywają wszystkie polskie kopalnie. Wiele wskazuje na to, że ten producent już obecny na naszym rynku wkrótce otworzy swoje handlowe przedstawicielstwo w Polsce. Narzuca się pytanie: czy nasze kopalnie mocno zadłużone, przynoszące dziś straty, dostarczające węgiel nierzadko o gorszych parametrach jakościowych, nie zawsze konkurencyjny cenowo i w dodatku nie mające pieniędzy na inwestycje będą w stanie w przyszłości skutecznie konkurować na naszym, polskim rynku. Dziś jeszcze ich długoletnie umowy z energetyką bronią interesy naszych kopalni, ale jak będzie jutro, gdy wzrosną także koszty wynikające z ochrony środowiska? Smaku dywagacjom na ten temat dodają zapowiedzi o tym, że w połowie tego roku SUEK i Gazprom mają stworzyć spółkę energetyczną, w której kontrolny pakiet (50% akcji plus 1 akcja) będzie miał właśnie Gazprom-koncern, mający u nas nie najlepszą opinię...

A teraz zajmijmy się naszymi tradycyjnymi baranami....

1. Unijne kraje (a szczególnie kraje nowoprzyjęte do Unii) licytują się w tworzeniu coraz korzystniejszych warunków dla inwestorów. Te działania przynoszą pozytywny skutek. Jednak w czołowych krajach unijnych rosną obawy przed delokalizacją (przenoszeniem produkcji do "10" nowych, "tańszych" państw członkowskich). Komisja Europejska wywiera na Polskę presję, by środki z funduszy dawać tylko takim przedsiębiorstwom, które inwestując u nas nie likwidują działalności w innych państwach UE. Takie naciski spotkały się jednak z oporem polskiego rządu. Są one bowiem sprzeczne z obowiązującą w Unii ideą wolnego przepływu osób i kapitału.

2. Obecnie najważniejsza ze stóp procentowych w naszym kraju jest na poziomie 4,25%. Prestiżowy Merrill Lynch przedstawił swoją prognozę podstawowych stóp procentowych w Polsce do 6% na koniec 2008 roku. Przewiduje też jeszcze w tym roku dwie podwyżki stów po 25 pkt bazowych każda. Podstawą tych prognoz jest rosnąca dynamika przychodów gospodarstw domowych (za pierwsze trzy miesiące br. wzrósł o 12,7% r/r) i rosnące jednostkowe koszty pracy (4,9% r/r), najszybciej od 2001 roku. W tym samym okresie wzrost PKB wyniósł 7,4% r/r. i przy malejącej dynamice wzrostu eksportu, motorem tego wzrostu był popyt wewnętrzny. Analitycy M-L widzą niebezpieczeństwo wzrostu inflacji w końcu 2008 roku do 3%.

3. Na początku roku roku zapowiedziano rewolucyjne zmiany w przepisach regulujących działalność gospodarczą (tzw. pakiet Kluski) W założeniu miały one "radykalnie poprawić warunki działalności gospodarczej, ograniczyć możliwość działań o charakterze korupcyjnym i przyspieszyć podejmowanie decyzji w działalności gospodarczej". Miały to być działania legislacyjne i organizacyjne ułatwiające rejestrację działalności gospodarczej, ograniczające biurokrację i ułatwiające inwestycje. Miało być m.in. wprowadzenie tzw. jednego okienka w urzędzie skarbowym i skrócenie czasu rejestracji firmy, zmiana zasad kontroli firm, oraz zrównoważenie stosunków miedzy władzą i przedsiębiorcą. Na etapie przygotowywania aktów prawnych powstała druga koncepcja, tzw. pakiet Szejnfelda, który dodatkowo proponował zmniejszenie liczby kontroli w firmach, wprowadzenie upadłości konsumenckiej, zwolnienia podatkowe dla osób rozpoczynających działalność gospodarczą i możliwość zawieszenia działalności gospodarczej do dwóch lat. Niestety nie doszło do połączenia tych koncepcji (ze względów politycznych).Pierwszy, ostatnio ogłoszony etap pakietu Kluski potwierdza stare porzekadło "z dużej chmury mały deszcz". W opinii przedsiębiorców "nie spełnia on ich oczekiwań, a zaproponowane zmiany mają charakter kosmetyczny i nie dotykają tych problemów, które najbardziej ograniczają swobodę działalności gospodarczej".

4. Mówi się o wzroście gospodarczym i wzroście dochodów realnych ludności (według GUS w ciągu 2006 roku nawet o 8,5%). Także sytuacja rolników poprawiła po wejściu Polski do Unii Europejskie, a ich realne dochody wzrosły w ciągu roku o ponad 13%, a mimo to dochód na osobę w gospodarstwie domowym rolników wynosił w ubiegłym roku tylko 690 zł. W rodzinach, gdzie osoby pracują na własny rachunek dochód na osobę wzrósł o ok. 12% do ponad 1100 zł. Znacząco zmienia się też struktura wydatków. Dobra koniunktura gospodarcza pozytywnie wpłynęła też na poziom ubóstwa. W ciągu ubiegłego roku zmniejszył się odsetek osób kwalifikujących się do świadczeń pieniężnych dla najuboższych z 18,1% do 15,1%. Jednak w dalszym ciągu ok. 18% ma dochody na osobę o ponad połowę niższe od przeciętnej (czyli miesięcznie są one niższe niż 372 zł).