Tydzień 25/2007 (18-24.06.2007)

Przeczytaj także: Tydzień 24/2007 (11-17.06.2007)

• Kolejne ostrzeżenie dla światowej gospodarki padło ze strony dyrektora generalnego MFW Rodrigo de Rato. Uważa on, że głównym dziś zagrożeniem jest rosnący amerykański deficyt handlowy i deficyt na rachunku bieżącym, co grozi globalnej gospodarce kryzysem. Wskazuje on, że jedynie w I kw. 2007 roku deficyt handlowy w USA wyniósł 193 mld USD (to kolejny rekord) i nadal rośnie. Jego zdaniem dla wywołania kryzysu wystarczy dziś impuls w postaci tylko jednej dużej wyprzedaży. Zwraca on także uwagę na głębokie wahania kursów walutowych.
• Nie przyniosły rezultatu kolejne rozmowy czterech najważniejszych negocjatorów porozumienia o liberalizacji światowego handlu w ramach WTO w Poczdamie. Uczestniczyły w nich USA, UE, Brazylia i Indie. Te dwa ostatnie kraje zrezygnowały z uczestnictwa w rozmowach, bo uznały je za bezprzedmiotowe.
• W powszechnej opinii najbardziej uprzemysłowiony kraj świata – USA jest także największym trucicielem. Pojawiła się jednak ekspertyza z której wynika, że chińskie emisje dwutlenku węgla (CO2 odpowiada za 80 proc. światowej emisji gazów cieplarnianych) były w ubiegłym roku o 8% większe od amerykańskich i były wyższe o 9% r/r. Ten ostatni komunikat ogłosiła holenderska Agencja Oceny Środowiska (MNP). Według tych badań emisja gazów w USA wzrosła o 1,4% r/r, a w Unii nie uległa zmianie. Chiny nie prowadzą takich badań i nie publikują danych w tym zakresie.
• Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) w swoim kolejnym, rocznym raporcie Employment Outlook wypowiedziała się za stworzeniem środowiska prawnego, w którym pracownicy będą zachęcani do wybierania zawodów mających przyszłość. Zwrócono uwagę na to, że prowadzona polityka społeczna winna odejść od ochrony zabezpieczania przychodów pracowników przez wysokie zasiłki, a powinna być zrównoważona przez silne zachęty na rzecz zatrudniania. W raporcie zwrócono uwagę na to, że w wyniku postępującej integracji ze światowym rynkiem takich krajów jak Brazylia, Rosja, Chiny i Indie, które posiadają duże zasoby taniej siły roboczej (45% światowej siły roboczej) powstanie w krajach rozwiniętych silna presja na pracowników o niskich kwalifikacjach.
• BP wycofało się z eksploatacji w Rosji złóż gazu Kowykta na Syberii (ich wartość szacowana jest w Rosji na 2-6 mld USD, a przez światowych ekspertów na ok. 20 mld USD). Jego zasoby są szacowane na ponad 2 bln m³, a także ok. 2,3 mld m³ helu (wykorzystywanego w nadprzewodnictwie i w technologiach nuklearnych). Zawarte porozumienia uformalniły też sojusz strategiczny Gazpromu i BP, który przewiduje tworzenie spółek oraz wymianę aktywów (BP ma udziały w rafineriach na Białorusi i Ukrainie). Umowa przewiduje, że za 63% udziałów spółki Russian Petroleum (eksploatuje złoża Kowykty) i za 50% firmy sprzedającej gaz w regionie Irkucka, koncern TNK-BP dostanie od Gazpromu 700-900 mln USD. Niska cena wynikła z niemożności wypełnienia przez BP warunków, na jakich firma otrzymała licencję wydobywczą. W planach jest przesyłanie z tych pól gazu do Chin - 20 mld m³, do Korei - 10 mld m³, a do innych krajów azjatyckich - 4 mld m³ gazu rocznie. To druga taka operacja Gazpromu, bo pierwszą było przejęcie od Shella kontroli nad firmą Sachalin - 2 (złoża gazu plus instalacja do jego skraplania).
• Łukoil zamierza w ciągu dziesięciu lat zwiększyć czterokrotnie wydobycie ropy i gazu w Kazachstanie. Inwestycje tego koncernu w tym kraju osiągnęły już poziom 4,5 mld USD.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

ŚWIATOWY RYNEK SAMOLOTÓW PASAŻERSKICH, czyli CO BYŁO ZAPREZENTOWANE NA TEGOROCZNYM SALONIE LE BOURGET pod PARYŻEM

Rośnie zainteresowanie transportem lotniczym. W opinii analityków tego rynku w najbliższym dwudziestoleciu transport lotniczy powinien rosnąć średnio o 5% rocznie, a wg. IATA linie lotnicze powinny w tym roku zarobić ok. 5 mld USD. Na tym tle należy postrzegać rywalizację między amerykańskim Boeingiem, który przez wiele lat liderował w produkcji samolotów pasażerskich, a Airbusem, który w ostatnich dwóch latach był na szczycie tej prestiżowej klasyfikacji. Jednak w ubiegłym roku europejski koncern dostał "zadyszki", nastąpiły opóźnienia w produkcji superjumbo A380, pojawiły się też komplikacje z uruchomieniem produkcji A350. Airbus był zmuszony uruchomić plan restrukturyzacji.

Najbliższe lata zapowiadają się na kontynuację tej ostrej rywalizacji. Boeing w I połowie 2008 roku Boeing rozpoczyna produkcję B787 Dreamliner, na które ma już 600 zamówień. Odpowiedzią Airbusa na to amerykańskie wyzwanie jest A350, który z opóźnieniem będzie rywalizował z B777 i B787.

Silna konkurencja jest także na rynku samolotów regionalnych (ok. 100 miejsc). Oprócz obecnych od lat na rynku: brazylijskiego Embraera i kanadyjskiego Bombardiera, w tym roku zostanie zaprezentowany rosyjski projekt zakładu Suchoj, który wejdzie na rynek już w 2008 roku. W tej klasie jest też zapowiedziane są też chiński samolot produkcji China Aviation Industry Corp pod nazwą ARJ21 oraz japoński samolot MJ - Mitsubishi Jet.

Do konfrontacji między producentami doszło na Paris Air Show na Le Bourget 2007 który zgromadzi w tym roku ok. 2 tys. wystawców z 42 krajów. Zostało zaprezentowanych ok. 140 samolotów cywilnych i wojskowych. Były też pokazane samoloty bezzałogowe i sprzęt bojowy. Najwięcej wystawców było z Francji (44%), z USA (22%) oraz z innych krajów europejskich (20%). Każdego dnia było zaprezentowanych w powietrzu ok. 40 samolotów, a w tym gronie był też Airbus A380 i nowy myśliwiec Rafale. W 2005 roku ten salon lotniczy odwiedziło 480 tys. osób, a europejski Airbus i amerykański Boeing zawarły kontrakty za 48 mld USD. Ciekawe były prezentacje w Paryżu samolotów dyspozycyjnych. W tej klasie w 2006 r. sprzedano 885 samolotów. Rynek samolotów wojskowych to w tym roku szansa na duży kontrakt na dostawy 179 latających cystern, o który będą walczyć samolot Boeinga B787 i Airbusa A330-MRTT. Oferty na usługi kosmiczne w tym roku zdominowały: europejski EADS, oraz firmy rosyjskie i chińskie.

Walka o prymat w lotnictwie, w tej prestiżowej dziedzinie wynika z tego, że lotnictwo cywilne przeżywa okres dynamicznego rozwoju, szczególnie w regionach Zatoki Perskiej, Indii, Chin. Europejscy eksperci zakładają, że do 2015 r. przewozy z Bliskiego Wschodu będą wzrastały o 8% r/r, na liniach azjatyckich o 7,4% r/r, a na europejskich o 5% r/r.

Na rynku przewoźników przewidywane są zmiany. Na amerykańskim rynku po połączeniu się w 2005 US Airways i American West przewidywana jest dalsza konsolidacja, w przyszłości nawet do trzech linii. W Europie po połączeniu w 2004 Air France z KLM oraz w 2005 Lufthansy ze Swiss, teraz mówi się o zainteresowaniu Lufthansy hiszpańską Iberią oraz Aerofłotu włoską Alitalią. Procesy te będzie wymuszała nowa umowa Unii z USA (wejdzie w życie w 2008 roku) o liberalizacji transportu lotniczego, znana pod nazwa "otwarte niebo".