Budżet domowy 2006

Przeczytaj także: Budżet domowy 2006

Nadal występuje silne powiązanie pomiędzy zróżnicowaniem poziomu nominalnego dochodu rozporządzalnego na osobę w poszczególnych grupach społeczno-ekonomicznych, a wielkością gospodarstw i ich składem osobowym.

Najwyższy przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na gospodarstwo domowe w 2006 r. osiągnęły gospodarstwa pracujących na własny rachunek – ok. 3665 zł. W gospodarstwach rolników wyniósł on ok. 2986 zł, pracowników – ok. 2784 zł, a emerytów – ok. 1864 zł. Najniższym dochodem rozporządzały gospodarstwa rencistów – ok. 1384 zł.

W 2006 r. w skali ogółu gospodarstw domowych realny poziom dochodów był dużo wyższy niż przed rokiem. W gospodarstwach domowych ogółem realna wartość dochodu rozporządzalnego wzrosła o 8,5%. Wzrost realnego poziomu dochodów odnotowano we wszystkich grupach społeczno-ekonomicznych, w tym największy – w gospodarstwach domowych rolników (o 13,2%) i pracujących na własny rachunek (o 12,0 %). Wyraźne polepszenie sytuacji dochodowej gospodarstw domowych rolników wynikało ze znacznego wzrostu dochodów, jakie gospodarstwa te uzyskały w 2006 r. z dopłat związanych z użytkowaniem gospodarstwa rolnego, głównie z funduszy z Unii Europejskiej, jak również ze sprzedaży produktów i usług rolniczych. Niższy niż przeciętny wzrost realnego poziomu dochodów odnotowano w gospodarstwach pracowników (6,7%) i emerytów (5,3%).

W 2006 r. w porównaniu z rokiem poprzednim, nie stwierdzono istotnych zmian – poza gospodarstwami domowymi pracujących na rachunek własny oraz rencistów – w strukturze nominalnego dochodu rozporządzalnego według źródeł jego pozyskania. W dochodzie rozporządzalnym gospodarstw domowych pracujących na własny rachunek udział głównego źródła utrzymania, tj. pracy na własny rachunek – wzrósł o 1,0 pkt procentowy, zaś u rencistów – spadł o 5 pkt. procentowych udział dochodu z rent z tytułu niezdolności do pracy. W pozostałych grupach społeczno-ekonomicznych gospodarstw zmiany nie przekraczały 1 pkt. procentowego.

Zróżnicowanie dochodów wewnątrz poszczególnych grup społeczno-ekonomicznych gospodarstw domowych nie uległo istotnym zmianom. Z badania wynika, że w 2006 r. w gospodarstwach ogółem przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny 20% osób o najwyższych dochodach (V grupa kwintylowa) wynosił 1757 zł na osobę i był 6,4-krotnie wyższy od analogicznego dochodu 20% osób uzyskujących najniższe dochody (I grupa kwintylowa). W roku poprzednim różnica ta była 6,6-krotna.

W najliczniej występujących w Polsce grupach społeczno-ekonomicznych gospodarstw domowych, tj. w gospodarstwach pracowników oraz ujętych łącznie gospodarstw emerytów i rencistów, przewaga poziomu dochodu rozporządzalnego osób najzamożniejszych nad najbiedniejszymi była w tym samym czasie odpowiednio 5,5-krotna oraz 4,6-krotna (w 2005 r. – 5,7-krotna oraz 4,6-krotna). W gospodarstwach pracowników przeciętny miesięczny dochód rozporządzalny na osobę 20% osób najzamożniejszych wyniósł w 2006 r. – 1743 zł, a u emerytów i rencistów – 1599 zł.

W 2006 r. w gospodarstwach ogółem 20% osób znajdujących się w najlepszej sytuacji dochodowej dysponowało, podobnie jak przed rokiem, około 42,0 % (w 2005 r. – 42,1%) dochodów całej badanej zbiorowości gospodarstw domowych, podczas gdy 20% osób pozostających w sytuacji najgorszej – około 6,6% (w 2005 – 6,4%).