Biznes IT rośnie, jak zarabiać i gdzie kupować? A może eksport...?

Elektroniczny biznes

Jest to coś od czego nie uciekniemy jednak wizja tego biznesu z ostatnich lat jest tą jedynie słuszną? Do tej pory wielu uważało, że elektroniczny biznes to tańsze towary w sieci. Jak to ocenić? Spróbujmy zbudować prosty model przepływu wartości dodanej. Podstawowym elementem budowania zysku jest wartość dodana. Jest ona jednak także źródłem kosztów. I co otrzymamy? Możliwość zakupu towaru bez opuszczania biura czy domu jest nie wątpliwie korzyścią ale czy zawsze? Towary jakie nabywamy można podzielić na dwie grupy: te które kupujemy dla przyjemności i te które kupujemy bo musimy. Jest także grupa towarów łącząca te dwie cechy. Dla przyjemności kupujemy wszelkiego rodzaju gadżety typu komórkowy telefon, ładną odzież, smaczne potrawy, buty i wiele innych. Są to produkty, których sam zakup jest przyjemnością. Do tego dochodzi potrzeba dotknięcia i sprawdzenia. Z konieczności kupujemy środki czystości, papier do drukarek, podstawowe produkty żywnościowe (sól, cukier) i wiele innych. Są to produkty, których zakup nie budzi już takich emocji i ważniejszy jest fakt ich nabycia niż sam proces kupowania. Ostatnia grupa to towary, które są konieczne ale ich zakup także sprawia frajdę, np. kupno butów (musimy je mieć ale chcemy by były ładne i przy okazji nie obcierały nam nóg).

Jaki wniosek? Ogromna korzyść jaką jest możliwość zakupu towaru bez opuszczania domu czy biura przestaje nią być w starciu z przyjemnością dokonywania zakupów niektórych produktów w sklepie.

Można też wyróżnić dwa przypadki dokonywania zakupów: mam czas i robię to z przyjemnością, nie mam czasu i muszę to szybko kupić i mieć z głowy. W tym momencie widać kiedy jaką wartość dodaną cenimy bardziej. Wniosek? Zakupy w sklepie internetowym zaspokajają potrzebę oszczędności czasu i wygody. Sklepy tradycyjne zaspokajają potrzebę miłego spędzania czasu na robieniu zakupów. Skoro więc jest wartość dodana to dlaczego towar w sklepie internetowym ma być znacznie tańszy skoro można kupując go zaoszczędzić czas i koszty podróży do sklepu? Z punktu widzenia sklepu internetowego często wcale nie jest on tańszy w utrzymaniu niż utrzymanie sklepu tradycyjnego. Ten ostatni nie wymaga aż tak zaawansowanej technologii, nie musi pracować 24 godz. na dobę, nie potrzebujemy drogich specjalistów do jego utrzymania. To że mamy dostęp do większego rynku wcale nie zawsze musi być prawdą, często jest to wręcz mit.

To bardzo ogólny opis mechanizmu dzielenia się popytu na dwa kanały: tradycyjny i internetowy. Są oczywiście jeszcze inne czynniki regulujące ten rynek i jego podział. Opisałem jednak tylko te by zwrócić uwagę na to, że zjawisko podziału na te dwie kategorie zaczyna się stabilizować. Po okresie fascynacji ludzie poznali różnice pomiędzy tymi dwiema formami robienia zakupów. Menedżerowie, szczególnie Ci, których firmy upadły, nauczyli się, że zjawiska na rynku nie są tak proste jak je opisują niektóre książki i gazety. Rynek elektroniczny staje się powoli dojrzały, staje się zrozumiały zarówno dla kupującego jak i sprzedającego.

Efektem tej dojrzałości jest jego rosnące znaczenie dla kupujących, mają oni większą świadomość korzyści z niego płynących. Modele funkcjonowania takich sklepów stają się mniej ryzykowne Dzięki czemu koniunktura na tym rynku zaczyna dość szybko rosnąc.

Ubocznym ale istotnym efektem, ważnym z punktu widzenia modelu rynkowego, jest wiedza zdobywana o klientach tych sklepów. Nie bez znaczenia jest wiek odbiorcy (adresata oferty). W tym przypadku dotarcie do sklepu internetowego wymaga nieco więcej niż spacer dwie ulice dalej. Konieczny jest dostęp do Internetu, sprawne posługiwanie się nowoczesnymi metodami płacenia tj. karta kredytową czy przelewem przez Internet. Są to czynniki ograniczające liczbę potencjalnych klientów. Dolna granice wieku to ok. 25 lat (ukończenie nauki i rozpoczęcie pracy, pewne szersze horyzonty). Określa ją bariera konieczności posiadania własnych dochodów gdyż bez tego trudno być posiadaczem karty kredytowej czy konta w banku. Górna granica to ok. 45 lat. Wynika ona ze zdolności adaptacji do nowych warunków oraz nie małych kosztów posiadania dostępu do sieci (jeszcze nie jest to usługa dla emerytów i rencistów). Na to wszystko nakłada się ogólny poziom świadomości tych usług i poziom wykształcenia.

Poniższe dane stanowią ilustrację tych wniosków.




Na koniec inne, dodatkowe dane z e-rynku:

Niemcy, Wielka Brytania, Francja i Włochy to ok. 70% ogólnego obrotu na rynku elektronicznym B2C zachodniej europy w 2002 roku (European Information Technology Observatory).

Udział Wielkiej Brytanii w elektronicznym rynku turystyki wzrósł z 16.9% w 1998 roku do 34.6% w 2002 roku, są to już większe wydatki niż w Niemczech (Denmark\'s Centre for Regional and Tourism Research).

W roku 2002, 41% korzystających z Internetu w domach mieszkańców Francji, Niemiec i Wielkiej Brytanii ma co najmniej trzyletnie doświadczenie w kontakcie z siecią Internet (America Online/RoperASW).

Wszystkie kraje Skandynawskie (Szwecja, Dania, Finlandia, Norwegia) znajdują się w pierwszej dziesiątce krajów najlepiej przygotowanych z handlu on-line. Republika Czeska znajduje się na 27 pozycji i jest to najwyższa pozycja wśród krajów europy wschodniej (Economist Intelligence Unit).

Handel B2B w Europie będzie rósł trzykrotnie rocznie w ciągu najbliższych trzech lat z 4.15 mld w 2003 do biliona w roku 2006 (Computer Economics).

Wydatki na IT w Europie zachodnie będą rosły do 5.8 mld w bieżącym roku (Gartner Dataquest); Niemcy, Francja i Wielka Brytania będą trzema największymi rynkami IT w Europie (World Information Technology and Services Alliance).