Pracujący Polacy 2007

Przeczytaj także: Atmosfera w pracy często jest zła

Jak podkreśla PKPP Lewiatan, w rozkładzie odpowiedzi na pytanie, jakie zdaniem pracowników są najlepsze formy obrony ich interesu grupowego zwraca uwagę wysoka pozycja negocjacji, a niska – akcji czynnych. Jest to stwierdzenie banalne – od czasu, gdy prowadzone są badania opinii publicznej, włącznie z badaniami opinii klasy robotniczej, niezmiennie wysuwają się na czoło negocjacje, a strajki, blokady, manifestacje są spychane na dalekie miejsca.

W badaniach Polaków pracujących ważne było uzyskanie wiedzy o zasadniczych podziałach tej zbiorowości. Nowa sytuacja na rynku pracy, wejście na ten rynek nowych generacji nieuwikłanych w autorytarny socjalizm, europeizacja rynku pracy, wzrost rynkowej wartości wykształcenia robotniczego i rzemieślniczego itd. powodują konieczność opracowania nowej typologii postaw. W wyniku wstępnej analizy wyodrębniono trzy takie orientacje:

• „beneficjent gospodarki rynkowej” (to ludzie, którzy m.in. nie boją się utraty pracy, mają zawód, który pozwala utrzymać rodzinę, potrafią kierować ludźmi, gotowi zdobywać nowe kwalifikacje zawodowe),
• „potencjalny emigrant” (niezbyt przywiązani do obecnych miejsc pracy, gotowi wyjechać do pracy za granicą, jeśli mogliby tam zarobić 2-3 razy więcej),
• „tradycyjny pracownik”(preferujący pracę najemną w dużym przedsiębiorstwie, przekonani, że pracownicy wymagają nadzoru i dyscypliny, zwolennicy członkowstwa pracowników w związkach zawodowych).

Polacy pracujący identyfikują się wyraźnie z trzema klasami społecznymi: wyższą (właściciele dużych firm, górna warstwa menedżerska), średnią (inteligencja, urzędnicy niższego i średniego szczebla, właściciele MSP) i pracowniczą (farmerzy, rolnicy, robotnicy wykwalifikowani i niewykwalifikowani).

Potoczna wiedza o pracy w starych krajach UE wskazuje, że praca jest tam lepiej zorganizowana, bardziej rytmiczna i spokojniejsza niż w kraju. Ponad 70% pracowników potwierdza ten pogląd: na zachodzie Europy są lepsze warunki pracy niż w Polsce. Jak wynika z badania, biorąc pod uwagę gotowość respondentów do wyjazdu do pracy za granicę, 35,1% deklarowało, że pojechałoby do pracy w starych krajach Unii. Dwie trzecie z osób tej grupy twierdziło jednak, że wyjechać nie może, bowiem nie spełniają warunków (język, fach). Zwraca także uwagę stosunkowo liczna zbiorowość (obejmująca co piątego Polaka pracującego), którzy twierdzili, że posiadają „kompetencje wyjazdowe”, lecz chcą pozostać w kraju.

Jak podkreśla Lewiatan, uczestnictwo Polski w UE jest oceniane bardzo pozytywnie. Wywarła ona, zdaniem Polaków pracujących, zdecydowanie dobry wpływ na wiele aspektów życia społecznego, politycznego, ekonomicznego. Obawy dotyczą jedynie wyjazdu z kraju młodzieży i fachowców oraz wprowadzenia euro.

W badaniu zapytano również o dialog społeczny. Trójstronna Komisja ds. społeczno gospodarczych jest instytucją znaną co trzeciemu Polakowi pracującemu (35,7%). 67,9% badanych przychylnie odniosło się do idei paktu społecznego, który aktualnie jest negocjowany w Komisji, jednak jedynie 30,6% uznało, że partnerzy społeczni i rząd mają szansę na dojście do porozumienia.

Informacje o badaniu
Badania „Polacy pracujący 2007” są kontynuacją badań, których pierwszy etap był przeprowadzony na zlecenie PKPP Lewiatan na przełomie lat 2005 i 2006 („Polacy pracujący 2006”). Obecne badania kwestionariuszowe były realizowane od 21 czerwca do 8 lipca bieżącego roku.